Gedwongen door de markt kan niemand het zich permitteren om de verschillende ontwikkelingen te negeren. Er is veel aandacht voor cloud computing als delivery model. De vraag naar snellere, goedkopere en efficiëntere inzet van ict kan echter niet beantwoord worden met een monolithisch systeem.
Het ligt dus voor de hand dat we dus niet met een product komen, maar ons vooral richten op de processen. Want ook al promoten vele it-leveranciers cloud computing als ‘revolutie’, zonder convergentie van visie en doelstelling zal dit de kloof tussen de business en it niet dichten. De enige echte omwenteling is dat de business bepaalt welke applicaties en diensten er nodig zijn. En deze hebben door de vele delivery-modellen daarin een enorme keuzevrijheid gekregen.
Terwijl de druk om kosten te reduceren toeneemt, is er tegelijkertijd een groei in de vraag naar ict. Dit zorgt voor een spanningsveld tussen de business en it. Zeker organisaties die it als facilitair zien, overwegen dan ook uitbesteding. Maar zonder de technologie te integreren in de bestaande bedrijfsprocessen, wordt deze optie bijna altijd jammerlijk overschat. Want uiteindelijk blijven de beheerdisciplines uit de tijd van monolitische systemen ook voor de nieuwe delivery-modellen onveranderlijk van kracht.
Uitbesteden van problemen of techniek
Dat was al niet eenvoudig in de traditionele client-server modellen met relatief geïsoleerde systemen. Maar met applicatielandschappen die zowel binnen als buiten, maar ook tussen organisaties gekoppeld kunnen zijn, wordt dit zeker niet makkelijker. Tenslotte zit een van de grootste pijnpunten uiteindelijk in het definiëren van operationele en strategische levering van ict-diensten, waardoor de schaarse en gespecialiseerde middelen vaak niet beschikbaar zijn wanneer dat nodig is. Maar ook kunnen de doelstellingen wijzigen. Resultaat van beide is dat uiteindelijk de kosten weer oplopen als gevolg van de vele (projectmatige) wijzigingen.
Of de marketing rond cloud computing zich heeft laten leiden door representatie van internet in infrastructuurtekeningen weet ik niet, maar daarin geeft de wolk vaak vooral de vluchtigheid en oncontroleerbaarheid van de communicatie aan. Daarin ligt dan ook een van de risico's die deze oplossing minder geschikt maakt voor de bedrijfskritische services. Verlies van connectiviteit aan de zijde van de gebruiker of aanbieder heeft tot gevolg dat de diensten niet meer beschikbaar zijn. En een andere onzekere factor is de beveiling en de integriteit van de data. Beide worden geadresseerd met de ‘private cloud', waarbij volledige controle gehouden wordt over de data, beveiliging en kwaliteit. Dat is uiteindelijk niet zo revolutionair, maar gewoon een wisseling van techniek. En dat is gek genoeg meestal niet het antwoord waar de business om vraagt.
Uiteraard hoeft deze cloud niet per se in het eigen datacentrum te draaien en kan ergens anders gehost worden. Maar deze vorm van uitbesteding lijkt vaak nog op de tijd waarin de it-afdeling zich terugtrok achter een deur met een code. De deur is echter vervangen door contracten, waardoor niet alleen de verwachte kwaliteitsverbetering vaak uitblijft, maar ook de kostenreducties tegenvallen. De kern van het probleem zit hierbij vooral in de afstemming tussen partijen. Je kunt dus wel de techniek uitbesteden, maar je problemen vaak niet.
Vergeet de wolken
Het concept van cloud computing heeft zeker voordelen, maar wie straks wil profiteren van deze nieuwe mogelijkheden kan nu niet stil blijven zitten. Ook al draait het tegenwoordig allemaal om de service, het zijn uiteindelijk de applicaties die hiervoor zorgen. De uiteindelijke keuzevrijheid wordt dus in grote mate bepaald door de controle op het applicatielandschap. Het lijkt me aannemelijk dat niet plots alle applicaties naar de ‘cloud' gemigreerd zullen worden. Cloud computing zal daarom vooral nog als een extensie ingezet worden. Daarmee onstaat dus een hybride infrastructuur waarvan de applicaties gebruik kunnen maken. Het is daarom raadzaam om eerst te beginnen met het inrichten van een consistente beheerlaag om ook met de nieuwe delivery-modellen de regie te blijven behouden.
Het concept van cloud computing maakt het mogelijk om applicaties niet alleen tussen systemen maar ook over datacentra uit te wisselen. Afstemming van strategische en operationele levering van ict-diensten door eerst de beheerdisciplines in te vullen maakt extensie naar een ‘hosted' of ‘public' cloud eenvoudiger, want eventuele uitbesteding kan op duidelijkere specificaties gedaan worden. Zodoende blijft de autonomie grotendeels behouden en kan geprofiteerd worden van de economische voordelen van cloud computing.
De meeste ‘cloud stacks' zijn voor een groot deel technologische oplossingen en zeker nog geen ‘commodity'. Dus misschien dat we, net als het client-server model, over een aantal jaren alle verschillende cloud-oplossingen weer kunnen consolideren naar monolitische systemen. Maar wie nu de controle behoudt, verlegt de keus tussen zelf doen of uitbesteden naar vraag en aanbod en profiteert op dit moment het beste van de marktwerking.
People, process & technology
Uiteraard omvat de hybride architectuur meer dan hierboven beschreven. Zoals het aspect
van ‘applicatie portabiliteit' of de afstemming tussen alle partijen die gebruik maken van de it-diensten of deze leveren. Leesbaarheid en ruimte hebben me beperkt tot een deel van de problematiek. Meer informatie kan gevonden worden in de presentatie onder mijn LinkedIn-profiel.
