Bouwbedrijven kunnen softwarepakketten steeds vaker inzetten om alle bedrijfsprocessen te ondersteunen en de daarbij horende informatiestromen te integreren. Dit blijkt uit onderzoek van Kpmg naar de voor de bouwsector beschikbare it-systemen. Van de onderzochte pakketten beweert 85 procent van de leveranciers inmiddels de door de sector gewenste functionaliteit te bieden. In 2003 lag dit percentage nog slechts op 47 procent. Alleen het gebruik van mobiele toepassingen en software om duurzaamheidsprestaties te meten staat nog in de kinderschoenen.
Kpmg onderzocht in de studie 'Het juiste IT-pakket in de bouw. Een marktverkenning van IT-pakketten en hun fit met actuele ontwikkelingen in de bouw' de beschikbare pakketten voor de drie bouwsectoren: de installatiebranche, de burger- en utiliteitsbouw (B&U) en de grond-, weg- en waterbouw (GWW). Het adviesbureau onderscheidt in het onderzoek vier soorten pakketten: totaaloplossingen, midrange-pakketten, niche-software en low-end-toepassingen. De onderzoekers benadrukken dat het pakket met de meeste functionaliteit niet per definitie het beste pakket is voor een bouwonderneming. Zo zijn er niche-pakketten die diepgaande functionaliteit bieden voor een of enkele specifieke onderdelen, zoals vastgoedontwikkeling, tijdsplanning, calculatie, tijdschrijven en kopersadministratie. En er zijn softwareoplossingen die geschikter zijn voor kleinere aannemers dan voor grote bouwbedrijven en vice versa.
Twee typen
Toch komt uit de inventarisatie naar voren dat de totaaloplossing oprukt. Vandaag de dag is er een groot aantal softwarepakketten dat geautomatiseerde ondersteuning biedt voor alle bedrijfsgebieden binnen een bouwonderneming, inclusief projectmanagement. Het voordeel van dit soort systemen is dat alle relevante gegevens maar één keer worden vastgelegd in een database. Die verzamelt gegevens en voedt informatie in modulaire applicaties die alle bedrijfsactiviteiten ondersteunen. Daarbij is het doel bedrijfsprocessen binnen een onderneming te integreren evenals de bijbehorende informatiestromen.
Volgens Kpmg zijn er twee typen totaaloplossingen: de algemene erp-pakketten (erp = enterprise resource planning) en de traditionele branchespecifieke oplossingen van leveranciers met veel specifieke kennis van de bouwwereld. Van Meijel Automatisering uit Emmeloord is zo'n voorbeeld, of de Brink Groep uit Leidschendam. Aan het onderzoek heeft overigens een beperkt aantal leveranciers geen medewerking verleend, waaronder eveneens bekende bouwautomatiseerders als Kraan Bouwcomputing en KPD Automatisering.
Bouwplaats
Volgens Kpmg zijn er twee typen totaaloplossingen: de algemene erp-pakketten (erp = enterprise resource planning) en de traditionele branchespecifieke oplossingen van leveranciers met veel specifieke kennis van de bouwwereld. Van Meijel Automatisering uit Emmeloord is zo'n voorbeeld, of de Brink Groep uit Leidschendam. Aan het onderzoek heeft overigens een beperkt aantal leveranciers geen medewerking verleend, waaronder eveneens bekende bouwautomatiseerders als Kraan Bouwcomputing en KPD Automatisering.
Van de onderzochte pakketten die specifiek voor de bouw op de markt zijn, biedt 85 procent de door de sector gewenste totaalfunctionaliteit te bieden. In 2003 lag dat percentage in een soortgelijk onderzoek van Kpmg op slechts 47 procent. Administrateur, calculator, inkoper, werkvoorbereider en uitvoerder: allemaal kunnen ze nu online en direct toegang hebben tot de meest recente informatie. Veel van de pakketten blijken inmiddels te beschikken over internetportals, waardoor derde partijen gegevens in het kader van ketenintegratie kunnen benaderen. Bouwondernemingen werken doorgaans met een waaier van externe partners, zoals architecten, ambtenaren en allerhande toeleveranciers en onderaannemers. Daarnaast hebben zowel eigen medewerkers als onderaannemers op de bouwplaats toegang tot het systeem.
Versmelten
Wel wijzen de Kpmg-vorsers erop dat het gebruik van mobiele toepassingen, zoals smartphone en tablet-pc, nog in de kinderschoenen staat. Ook is er nog slechts een beperkte aantal systemen dat de duurzaamheidsprestatie van de onderneming meet (de CO2-registraties).
Bouwbedrijven hebben ook een groeiende behoefte aan totaaloplossingen omdat de bedrijfsvoering complexer wordt; verschillende delen van de bouwketen integreren meer en meer. Veel aannemers gebruiken echter nog verschillende oplossingen voor verschillende taken, zoals calculatie, relatiebeheer, werkbegrotingen en projectbeheer. Onderlinge gegevensuitwisseling of het aanpassen van informatie loopt niet altijd even soepel, waardoor de kans op faalkosten groeit. Met een geïntegreerd systeem dat gebruikmaakt van één database kan de kans op faalkosten worden verkleind, is de claim van veel leveranciers. Kpmg waarschuwt er wel voor dat het geen kwestie is van zomaar even een geïntegreerd pakketje installeren, maar dat er goed moet worden nagedacht over hoe de software zoveel mogelijk kan versmelten met de processen in en over de organisatie heen. 'Dat is een minstens zo grote drempel als het kiezen van het juiste softwarepakket', aldus Alex van der Harst van KPMG IT Advisory.
Belang
'Een aantal ontwikkelingen in de bouw is van grote invloed op de informatievoorziening in de sector', constateert Pieter van der Zwet, segmentleider Building & Construction bij Kpmg. Hij wijst bijvoorbeeld op de verschuiving van nieuwbouw naar onderhoud en renovatie. Bovendien wordt de bedrijfsvoering kritisch onder de loep genomen, zeker nu de gevolgen van de economische crisis nog steeds voelbaar zijn in de bouwwereld.
Van der Zwet. 'Er worden shared service centers ingericht en de aandacht voor werkkapitaal neemt toe. En een meerderheid van de bedrijven bezig om doorlooptijden en vermijdbare kosten te reduceren. Het decentrale karakter van veel bouwbedrijven maakt deze ontwikkelingen in de bedrijfsvoering echter niet eenvoudig. Het belang van transparantie, goede informatievoorziening binnen de bedrijven en informatieuitwisseling tussen de partners in het bouwproces neemt hiermee alleen maar toe. En daarmee het belang van de informatietechnologie.'