Back-up van data op tape was vroeger de eerste keuze van een ict-afdeling, maar die tijden zijn veranderd. Back-up van data wordt steeds vaker uitgevoerd op diskgebaseerde arrays, optische schijven en virtuele tape libraries. Toch zeggen Nederlandse dataopslagexperts tegen Computable dat tape nog niet dood is. Zo wordt de LTO- technologie vaak vernieuwd en zijn de cartridges prima geschikt voor onder andere archivering.
Doordat bedrijven steeds meer data in huis hebben, moeten ze ook grotere back-ups uitvoeren. Vroeger werd dat vaak gedaan op tape, maar dat ging soms gepaard met ‘issues' zoals trage ‘read and write' snelheden of met lange procedures voor het herstellen van data (back-up en restore). Daarom stappen organisaties vaker over naar back-up op harde schijven of een appliance. Leverancier EMC, die zijn afschuw voor tape niet onder stoelen of banken steekt, spreekt van ‘een instorting van de tape-markt'.
Maar Nederlandse dataopslagexperts melden op Computable.nl dat er nog steeds een rol voor tape is weggelegd, met name voor het archiveren van data die niet meer vaak worden opgevraagd. Een anonieme ict-er meldt naar aanleiding van uitspraken van EMC: ‘Alleen bij archivering zal tape nog vele jaren een belangrijke rol spelen. Doet men niet aan archiveren, dan is een back-up op tape toch wel zo handig. Een back-upproces is niet voor langetermijnopslag bedoeld, maar tape is dat wel. Omdat heel veel bedrijven niet echt archiveren, zijn ze min of meer gedwongen om tape te blijven gebruiken. Het instorten zal dus nog wel een flink aantal jaren duren en goede back-upsoftware zal tape nog vele jaren ondersteunen.'
Deduplicatie
De technologische ontwikkeling van tape heeft niet stil gestaan. Zo worden er nieuwe materialen en opslagtechnologiën gebruikt. Dankzij deduplicatie hoeft er minder data op tape (of op disk) te worden opgeslagen. Doordat bandbreedte meer is toegenomen, kan er op afstand meer op tape libraties worden opgeslagen, onder andere met behulp van deduplicatie. Vroeger was dat alleen weggelegd voor telecombedrijven, maar dit is nu ook beschikbaar voor kleinere organisaties.
Veel bedrijven vinden het verder nog steeds veiliger om data op tape te hebben dan op een harddisk. Zij consolideren hun verschillende tapesystemen in een groot tape library-systeem. Peter Pijpelink, directeur van dataopslagspecialist PLCS, merkt dat. Hij zegt dat tape een andere positie heeft gekregen, maar zeker niet is uitgestorven. ‘Ook tape evalueert met de huidige technieken. Wij zien in enterprise-omgevingen nog steeds tape, maar in een andere rol dan vroeger, dat wel.'
Archivering
Tape is daarom nog steeds in trek, vooral voor het archiveren en voor distaster recovery van data. De vraag naar archivering op tape groeit zelfs. Dat komt doordat data, dat niet belangrijk is, tegen zeer lage kosten per GB kan worden opgeslagen op tape. Tape is volgens de storagexperts veel goedkoper dan archivering op disk of via dataopslag in de cloud.
Veel organisaties, zoals overheden, zijn verplicht data voor enkele jaren te bewaren. Dat wordt dan gedaan op tape. Daarnaast zijn de energiekosten bij tape lager dan bij harde schijven. Er wordt pas energie gebruikt als er data op tape wordt geschreven of opgevraagd, aldus Frank van Riet, werkzaam bij HP. ‘Tape is het enige medium is dat makkelijk voor lange termijn (lees : meer dan tien jaar) op een veilige plaats kan worden opgeslagen, zonder stroomverbruik, koeling, etc. nodig te hebben.'
Tape-libraries en autoloaders
Opslag op tape vind plaats in kleine en grote omgevingen. Leveranciers van tapesystemen, zoals Oracle/Sun (technologie van StorageTek, red.) en IBM zien dat de vraag naar grotere en midrange tape libraries weer toeneemt. Oracle levert onder andere de StorageTek T10000 series drives die tot 20 TB aan data kunnen opslaan.
Ook IBM levert diverse tape libraries, recentelijk werd de IBM Storage TS 3500 Tape Library aangekondigd. De vraag naar low-end tape libraries nam in 2008 en 2009 drastisch af. In 2010 is er sprake van opleving van de vraag naar autoloaders: dat zijn kasten waar verschillende tape drives in passen. Deze worden met name gebruikt voor archivering, onder andere voor het opslaan van video- en jpeg-bestanden.
LTO
De meeste gebruikte tape-technologie in zakelijke omgevingen is het Linear Tape Open (LTO)-formaat dat concurrenten DDS/DAT, DLT, AIT, QIC en 8mm ver achter zich heeft gelaten. De LTO-markt wordt gedomineerd door IBM en Oracle, die de technologie van het overgenomen Sun (StorageTek) in huis heeft gehaald. Op de nieuwste LTO-5 cartridges kan meer opgeslagen worden dan zijn voorganger LTO-4. Een LTO-5 heeft een capaciteit van 1,5 TB en een snelheid van 140 MBps. Bij een compressie-uitvoering van twee op één heeft een LTO-5 tape 3.0 TB aan capaciteit.
Betrokken leveranciers die lid zijn van het LTO Consortium, zoals Quantum, zeggen tenminste tot het jaar 2018 deze tape-technologie door te blijven ontwikkelen tot en met de nieuwste LTO-8 generatie tapes. LTO-8 heeft naar verwachting een capaciteit van 12,8 TB en een snelheid van 472 MBps. Indien er compressie wordt toegepast, kan de capaciteit oplopen tot 32 TB met een snelheid van 1180 MBps.
Linear tape file system (ltfs)
LTO-technologie biedt overigens meer dan alleen maar capaciteit. Zo worden data beschermd door de worm-technologie (write once, read many) en versleuting. Recentelijk werden twee technologische snufjes aan LTO-5 toegevoegd: partitionering en het linear tape file system (ltfs). Hiermee kan een LTO-5 tape in twee partities worden gesegmenteerd. Metadata (index information storage) die gerelateerd is aan de content op tape wordt dan op de eerste partitie geplaatst. De actuele data wordt op de tweede partitie geplaatst.
Met ltfs wordt het mogelijk om een LTO-tape rechtstreeks vanuit de Windows Verkenner, Linux of Mac Finder te gebruiken als een standaard harde schijf. Tapes worden hierdoor eenvoudig uitleesbaar op iedere andere LTO-5 drive en andersom. Gijs Heikamp, tape storage specialist bij Oracle, ziet er een verschuiving plaatsvindt tape-gebruik, waarbij tape steeds meer de disk aanvult. ‘Tiered archiving van grote hoeveelheden data is er hier bijvoorbeeld één van. Ook voor disaster recovery is er nog een grote rol weggelegd voor tape. Wat betreft nieuwe ontwikkelingen zit het ook wel goed. 5 TB native is recent beschikbaar gekomen. Ook de ontwikkeling van features zoals tape file-systemen, partitioning en dergelijke zorgen ervoor dat tape een volwassen gezicht krijgt. Op naar de 10 TB per tape.'
LTO domineert
De wereldwijde verkoop van midrange tape cartridges neemt af, aldus analistenburerau The Santa Clara Consulting Group. In het vierde kwartaal van 2010 werd er wereldwijd voor 209 miljoen dollar verkocht. In totaal waren dat 7,7 miljoen cartridges. Dat is 8 procent minder dan in 2009, toen er nog voor 228 miljoen dollar werd verkocht. Dat waren toen 8,5 miljoen cartridges in totaal. De meest verkochte tapes in het vierde kwartaal van 2010 waren LTO-cartridges: 6,4 miljoen in totaal.
Ik heb ze meegemaakt, bedrijven die hun handel en wandel gered zagen door een simpele maandtape in een kluisje.
Tape heeft veel voordelen die vaak miskend worden, waaronder zeker:
– offdisk opslag; de tape maakt geen deel uit van de disk arrays waarop de actieve data is opgeslagen
– offline opslag; de data tape wordt niet gewijzigd, kan niet gewijzigd worden zolang deze zich niet een drive bevindt
– offpower opslag; een tape heeft geen stroom nodig en is dus groener dan rondtollend roest
– offsite opslag; hoewel data online gerepliceerd kan worden naar een andere lokatie is dat bepaald niet gratis en zeker niet perfect, terwjil een tape relatief eenvoudig op de fiets meekan
Natuurlijk heb ik een paar termen in dit commentaar zelf bedacht (naar mijn mening praktische termen), maar laat u dat er niet van weerhouden nog eens goed na te denken voordat u uw tapes de deur uitgooit.