Een handelsmissie van acht Nederlandse en Deense ict-ondernemers bezocht begin februari 2011 Bangladesh. Doel van de reis was een onderzoek naar de mogelijkheden voor outsourcing naar dit ict-land in opkomst.
'Op weg van het vliegveld naar het hotel dacht ik: dit is complete tijdverspilling', lacht ict-ondernemer Thomas Østergaard Nielsen van het Deense bedrijf Klestrup Partners. De meeste deelnemers aan een ict-handelsmissie naar Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh, delen deze eerste indruk. Bangladesh kampt met een negatief imago. De chaos en armoede op straat schrikken af, maar het land heeft veel potentie. 'Tijdens ons bezoek aan bedrijven waren we onder de indruk van de drive van de mensen en de technische kwaliteit van het werk', verwoordt Jaco de Vries van het Nederlandse bedrijf Omnext de ervaring van de deelnemers.
Bangladesh is één van de landen waar de 'offshore' software-industrie groeit. Het land is voor het eerst genoemd in de top dertig van bestemmingen in de jaarlijkse lijst van Gartner, een leidend onderzoeks- en consultancybureau in dit wereldje. Volgens het onderzoek blinkt Bangladesh vooral uit in kostenbesparing. Een programmeur verdient gemiddeld vijfduizend dollar per jaar. Voor tienduizend dollar staat er een manager een jaar lang aan het roer. Een schijntje in vergelijking met Nederlandse lonen, en die in buurland India.
Flexplekken
Op bezoek bij de bedrijven valt op hoe professioneel deze zijn. Het bedrijf Grameenphone IT heeft een modern kantoorgebouw met flexplekken waar de gemiddelde Nederlandse organisatie een puntje aan kan zuigen. De directeur heeft lange tijd in het westen gewoond en dat is goed te merken aan zijn leiderschapsopvattingen. Hij houdt kantoor in een open ruimte zonder deuren en nodigt zijn werknemers uit om hem te allen tijde aan te schieten. Een uitzondering overigens in een land waar het volstrekt normaal is om ondergeschikten bot te commanderen. Zo bezoeken delegatieleden ook bedrijven waar de werknemers als haringen in een ton aan het programmeren zijn. Maar over het algemeen treffen ze moderne bedrijven aan.
'Ik was verbaasd over de technische mogelijkheden en de gelijkwaardige partner die tegenover me zat', vertelt één van de Deense deelnemers. 'De managers hebben vaak in Amerika of Europa gestudeerd en gewerkt. Dat is goed te merken.' Een mening die tijdens de evaluatie kan rekenen op instemmend geknik. En hoewel de sterke hiërarchie Nederlanders en Denen af en toe doet fronsen, biedt het bij het programmeren van software ook veel voordelen. Zo bekent De Vries van Omnext: 'In Nederland willen programmeurs graag hun creativiteit kwijt. Dat ze hier gewoon doen wat je zegt, is af en toe wel erg lekker. Daarnaast dwingt het ons tot discipline. Wij moeten heel precies aangeven wat we willen en daardoor rationeler nadenken over het product .' Daarnaast kan zijn bedrijf door het tijdsverschil 24-uurs dienstverlening aanbieden. 'In ons businessmodel leveren klanten aan het einde van de dag hun software aan, dat scannen we 's nachts en de volgende ochtend kunnen ze er mee verder.' Deze nachturen zijn in Nederland vaak te duur om rendabel te benutten.
Menukaart
De ict-bedrijven in Bangladesh doen alles om opdrachten binnen te slepen. Hun productportfolio lijkt op de menukaart van een Chinees restaurant. 'No problem' is de veel gehoorde reactie op kritische vragen. Tijdens het bezoek aan Leadsystems vraagt De Vries van Omnext: 'Wat verwachten jullie van ons als klant?' De ceo kijkt even verbaasd en bast dan: 'We just want projects, projects, projects. And then we want money, money, money.' Tijdens de gesprekken met de bedrijven valt op dat Bengalen nauwelijks vragen stellen en vooral veel aan het woord zijn. 'Mensen zijn hier zo 'eager for business' dat ze vaak niet luisteren', is Østergaard Nielsens ervaring.
Het moment dat een programeur gewoon doet wat hem opgedragen wordt is het moment dat de hele boel stil staat.
Managers zijn geen programeurs.
Wat zouden managers er van vinden als programeurs zich met management zaken zouden bezighouden.
Waarom maakt computable toch steeds weer het hele ict vak belachelijk.
Als ICT echt het zelfde is als garnalen pellen waarom besteed je er dan zoveel aandacht aan.
Ik mis binnen de ICT vaak het besef dat een schoenmaker bij zijn leest moet blijven. Omdat iedereen een computer heeft thuis en veel mensen wel eens ‘iets’ in elkaar gedraaid hebben, menen ze daarom ook verstand te hebben van software engineering.
Stel je voor dat je een loodgieter inhuurt, waarbij je dwingend voor gaat schrijven hoe en waarmee hij zijn werk moet doen en je negeert daarnaast ook nog zijn adviezen. Volgens mij pakt hij onmiddellijk zijn spullen bij elkaar en is weg. Dat je zelf wel eens een kraantje vervangen hebt, wil niet zeggen dat je er verstand van hebt.
Als een insteek van outsourcing is dat de managers het zo fijn vinden dat de werknemers ‘doen wat je zegt’ en dat outsourcing gezien wordt als de toekomst van ICT, dan houd ik mijn hart vast voor alle toekomstige projecten in dit land.
Kwaliteit (in de ICT) mag inderdaad niets meer kosten.
Ik kan me nog herinneren dat er vanuit de business juist gevraagd werd om toegevoegde waarde en meedenkende “partners” i.p.v. leveranciers.
Het artikel geeft mooi aan wat de huidige status van de ICT sector is. Ik geef toe dat het pre-2000 het een gekkenhuis was in de ICT, maar nu leven we toch wel in de andere uiterste.
Er lijken wat verschillen van inzicht te zijn als het gaat om wat een programmeur wel of niet zou moeten doen. Laten we voorop stellen dat de input voor de programmeur helder en eenduidig moet zijn en dat het materiaal op basis waarvan hij aan de slag moet op alle niveaus is vastgesteld. Binnen de daarvoor gestelde grenzen zoals tijd en geld moet hij een oplossing bouwen. Een goede programmeur zal daarom moeten kunnen beoordelen of hij met dat materiaal en binnen die gestelde grenzen tot een acceptabele oplossing kan komen. Dit is de specifieke creativiteit en het vakmanschap waar we het volgens mij over hebben.
De voorbereidingsfase kent andere creatieve processen waar hij zich zo weinig mogelijk mee moet bemoeien – daar heb je o.a. analisten, architecten en ontwerpers voor.
@hk Al die functies kan je naar mijn mening zo in elkaar schuiven, de architect, ontwikkelaar, ontwerper. Het is meer een label wat er aan geplakt wordt en eigenlijk 1 pot nat.
Overigens nog even over de meneer de Vries uit het artikel, ik denk dat hij ook perfect weet wat een cloud is!
@Wim de Bok. Ik dacht dat jij hiervoor nog beweerde dat je je aangesproken voelde als Programmeur… En nu is het allemaal een pot nat? In een groeiende branche als ICT ontstaat er door voortschrijdende ontwikkelingen en uitgebreidere toepassingen gewoon steeds meer (ruimte voor) specialisatie en in veel gevallen is dat ook wenselijk / noodzakelijk. Vergelijk het met de medische sector: kunnen alle chirurgen wat alle andere chirurgen kunnen? Dat dacht ik niet.
Onlangs had ik een Amerikaan op bezoek van Indiase origine. Ik had met hem een interessant gesprek over outsourcing naar India. Hij had dit eens gedaan maar nooit meer. De reden was eenvoudig. Ze doen precies wat gevraagd wordt en leveren de software ongetest op. Vervolgens werden prijzen meermaals bijgesteld tijdens het project en heeft het van eigen resources veel meer tijd gekost dan verwacht. Hij zei dat het alleen interresant is als je veelvuldig outsourced, met gelijke partner werkt en iemand permanent de te verwachten uitkomst laat monitoren. Hij gaf aan dat hij weer gewoon met Amerikanen werkt. Deze kosten meer, maar zorgen er ook voor dat er wordt meegedacht en niet klakkeloos de specificaties worden geprogrammeerd.
Ik persoonlijk ben van mening dat ontwikkelaar en ondernemers hier op één lijn moeten komen. Outsourcing is een korte termijn investering, die ons later economisch gelijke problemen gaat opleveren als het verschuiven van produktie aktiviteiten naar China. We moeten meer aandacht hebben voor “home-sourcing”. Iedereen een beetje inschuiven zou ik zeggen.
Nog even kort: ik ben van mening dat een ondernemer die goedkope ontwikkeling shopt in het verre oosten tegen absurd lage tarieven, binnen de EU een anti-dump heffing moet betalen. Dat moet namelijk ook met fysieke produkten die markt verstorend werken.
@Johan van de Merwe
Juist, dat roep ik ook al jaren. Als je als consument een paar goedkope CDs via Amazon USA koopt mag je importbelasting betalen, terwijl de bedrijven die werk offshoren (en dus de facto goedkope arbeid importeren) dat gratis kunnen doen. Parallelimport is blijkbaar alleen voor bedrijven weggelegd.
Een offshore tax zou dan ook terecht zijn.
@hk Daar heb je wel een punt al moet ik ook nog zeggen, ben de laatste jaren werkaam geweest als een manusje van alles, systeembeheer, wat programmeren, meedenken, trouble shooting en je hand op steken als je denkt he kan dat wel. Daarvoor (20 jaar) meer sec een ontwikkelaar of programmeur hoe je het noemt. Ik heb juist altijd het idee dat die strikte scheiding van functies iets is uit het verleden. Moet zeggen dat ik het nog lastig vind om te zeggen, dit doet een architect, een analist of programmeur. Het gaat soms zomaar in elkaar over.