Dit is het eerste artikel uit een reeks over potentiële ict-gerelateerde nearshore- en offshore-locaties. Als we in Nederland denken aan offshoring van het bouwen van software, is India meestal de eerste locatie die in ons op komt. Er zijn echter ook andere interessante landen. Nepal is de eerste locatie die ik onder de loep neem, met behulp van experts die een vestiging in dat land hebben. De cursieve woorden zijn kritieke succesfactoren.
Met zo'n 29 miljoen Nepalezen staat Nepal niet bekend als potentieel offshore-land. Toch zou het interessant kunnen zijn door haar ligging, namelijk boven hotspot India. Reden om contact op te nemen met Frank Möllers (ceo) en René Verspuij (coo) van Javra Software. Javra Software ontwikkelt applicaties voor klanten in onder andere Nederland, Amerika, China en Australië. De 'softwarefabriek' staat in de hoofdstad van Nepal, Kathmandu en in totaal werken er ongeveer honderd mensen.
Internetverbinding
De offshore-locatie kwam in beeld na een studiereis naar het land. De twee Nederlanders bezoeken Nepal regelmatig en op het moment van het interview zaten ze er dan ook. Een rechtstreekse chartervlucht naar de hoofdstad Kathmandu is snel geboekt, al vliegt deze lijn nog niet het gehele jaar (oktober tot mei). Met bijna vier uur tijdsverschil in de zomer was het wel wat rekenen met tijdzones voor het interview. Daarnaast waren er problemen met het internet. Precies op het moment dat de vraag gesteld werd hoe het met de internetverbindingen in Nepal gesteld was, viel de verbinding weer eens weg. Omdat de mannen vanuit Nepal via het internet belden, was het duidelijk dat de verbinding niet al te best is in Nepal.
Later bleek deze aanname niet waar te zijn. Het was een beveiliging op de router. Weg anekdote over de trage verbinding. Naast het interview met Javra zijn er voor dit artikel nog twee bedrijven benaderd, namelijk Coders4You en ByProxy. Laatstgenoemd bedrijf is met Nepal in contact gekomen door Martin Schoenmakers. Hij is met dezelfde studiereis mee geweest als de heren van Javra Software. Sinds begin 2008 heeft ByProxy met Jan Kees van Mourik aan het hoofd een twintig-koppig tellende vestiging in Kathmandu. Ook Coders4you zit met twaalf man sterk sinds 2008 in die stad. Dennis Evers, eigenaar van het bedrijf, heeft wel wat te vertellen over Nepal. In een gesprek van meer dan twee uur vertelt de in Nepal wonende Brabander gepassioneerd over it en Nepal. Ook het gesprek bij ByProxy was interessant en duurde daarom lang. De drie verhalen bij elkaar geeft een goede indruk van de mogelijkheden en uitdagingen van een economie in de maak.
Verbonden met India
Wat zijn nu de voordelen van offshoring naar Nepal? Om te beginnen is dat het salaris van it'ers. Dat ligt veel lager dan in Nederland en ook lager dan in India. Een beginnende programmeur zal rond de tweehonderd euro per maand verdienen. Een programmeur met flink wat ervaring verdient ongeveer duizend euro. Een ander pluspunt is volgens Verspuij het internet. De internetconnectiviteit als onderdeel van de infrastructuur van Nepal heeft namelijk dezelfde snelheid als dat van haar grote broer India. Reden hiervoor is dat de backbone van het land verbonden is met India.
Het beleid van enkele jaren geleden was dan ook sterk gericht op de buitenlandse offshore-markt. Möllers en Verspuij geven aan dat de overheid veel gedaan heeft om Javra Sofware naar het land te halen. De universiteit trok speciaal een internetkabel door naar het het gebouw op het it-park Kavre waar het Nederlandse bedrijf kwam te zitten. Ook lag de huurprijs voor hun kantoor lager dan normaal. Het contract werd getekend met de minister en deze gebeurtenis kwam zelfs op het Nepalese journaal.
Beroep met status
Naast deze ontwikkelingen is een ander bijkomend voordeel dat de Nepalezen veel ict-kennis hebben. Volgens Möllers zijn er een aantal technische universiteiten van hoge kwaliteit in Nepal zelf te vinden. Evers geeft wel aan dat het niveau sterk overeenkomt met de hbo's in Nederland. Interessant is de eerste stap van Javra Software op de Nepalese markt. Bij de eerste vacature van Javra op 'Natonale Vacaturebank Nepal' kwamen in een paar uur tijd tachtig maitjes van studenten binnen. Ook in Nepal is it namelijk een beroep met status.
Per jaar studeren er enkele honderden it'ers af in Nepal. Maar er zijn ook veel Nepalezen die hun opleiding in het buitenland volgen. Populaire bestemmingen zijn buurland India en Amerika. In 2006 waren zo'n vijfduizend studenten in Amerika ingeschreven, met name in Boston. Naast alle Nepalese studenten die in het buitenland studeren draagt de diaspora ook bij aan de internationale werksfeer. Door een periode in India of Amerika te werken, brengen ze veel kennispotentieel mee.
Minimaal tweetalig
Een voorbeeld hiervan is dat er sinds kort een Nepalees bij ByProxy in Nederland rondloopt, klaar om naast zijn werk aan de it-master aan de UvA te beginnen. Een internationale taal zoals het Engels is door deze internationale werksfeer geen probleem voor it'ers. Zo geven zowel Möllers als Evers aan dat Nepalese kinderen van jongs af aan Engelstalig opgevoed worden. Om deze reden beheersen vijfjarige kinderen al twee talen, een voordeel voor werken in internationale ongevingen.
Javra Software wisselt bijvoorbeeld kennismigranten uit tussen Nederland en Nepal, als beleid om rekening te houden met de cultuurverschillen. En het beheersen van de Engelse taal is hiervoor dan ook meer dan wenselijk. Dat de Nepalezen ijverig zijn, bewijst wel het feit dat ze in potentiële niches duiken, zoals het bouwen van applicaties voor de iPad en iPhone, zo geven ze bij Javra aan.
Elektriciteit niet best
Ondanks alle positieve ontwikkelingen staat Nepal toch pas op plaats 116 van de 'Doing Business 2011'-lijst van de Wereldbank, met een verlies van vier plekken ten opzicht van vorig jaar. Volgens het onderzoek duurt het relatief lang om een onderneming te starten en liggen de kosten hoger dan in andere delen in Azië. Ook is de toevoer van elektriciteit niet zo best en lijkt in dat opzicht op de infrastructuur in India. Dat wil zeggen dat de stroom er op sommige momenten lang uit kan liggen, soms zelfs veertien uur per dag.
Aggregaten in combinatie met ups-systemen bieden dan de garantie dat de computers heel blijven en ze bij Javra nauwelijks iets van de stroomuitval merken. Internet is beschikbaar en zeker niet onbetrouwbaar of langzaam, maar de kosten voor een 2,5 MB-lijn liggen volgens Schoenmakers wel aan de hoge kant. Daarnaast is de telecommunicatie in handen van de staat en opereert daarom wat langzaam, aldus Evers.
Ja-knikkers
Ook zijn er culturele verschillen om rekening mee te houden. Evers geeft aan dat in Nepal een afspraak maken niet hetzelfde is als in Nederland. De afspraak kan daar op het laatst nog zonder blikken of blozen worden gewijzigd. Mllers geeft daarbij aan dat een Nepalees niet snel 'nee' zal verkopen als antwoord. Ook al zal een deadline bijvoorbeeld niet gehaald worden, toch zal een Nepalees vaak positief antwoorden. Van Mourik onderstreept dit ja-knikgedrag van Nepalesen. Volgens hem is het belangrijk daarop te letten, om niet uiteindelijk zonder eindproduct te eindigen.
Ook bestaat de hiërarchie uit meer lagen dan in Nederland. Evers probeert dit systeem te tackelen door bijvoorbeeld zelf de ethernetkabels te trekken in het kantoor. Voor Nepalese begrippen is een dergelijke actie vreemd voor een manager, maar zo probeert hij een goede balans te vinden tussen de twee culturen. De drang om kennis op te doen in het buitenland is volgens Van Mourik en Schoenmakers wel groot. Daardoor is het verloop bij hen redelijk groot. Evers merkt daar echter weinig van. Bij hem is het verloop juist laag.
Vestigen in buitenland
Volgens Möllers kan de hulp vanuit de overheid om Nepal interessanter te maken voor it-offshoring beter. De Nepalese overheid heeft sinds de herverkiezing in 2006 een ander beleid gekozen, waardoor toerisme nu als belangrijkste vorm voor economische groei gezien wordt. Tevens stimuleert de overheid Nepalezen actief om zich te vestigen in het buitenland. Volgens Schoenmakers zitten er inmiddels twee miljoen Nepalezen in het buitenland die de economie thuis draaiende houden. Echter, de vraag is dan of aan de meest belangrijke kritieke succesfactor wel wordt voldaan, het samenwerkingsverband tussen overheid, universiteiten en bedrijfsleven.
Door nauw samen te werken, kunnen de drie actoren offshoring op alle fronten stimuleren op het gebied van belastingvoordeel, kennisoverdracht en marktwerking. Voorbeelden van succesvol samenwerken tussen de drie zijn de ontwikkeling van de Chinese ict-sector en uiteraard Silicon Valley. Bij ByProxy zijn ze begonnen met een programma om studenten op te leiden als .NETters. IBM heeft op zijn beurt al wel een link met zowel de Nepalese overheid als de universiteit. Voor de Nepalese overheid is het zaak om dit samenwerkingsverband ook met andere bedrijven en universiteiten te starten.
Nederlandse mkb
Ondanks dat Nepal op de 116e plaats van de Wereldbank's 'Doing business 2011'-lijst prijkt, is het een land met veel potentieel en mogelijkheden. Maar dan wel voor het mkb, zo stellen beide heren van Javra Software. India is volgens hen niet meer interessant voor het Nederlandse mkb, omdat de focus alleen op de grote jongens ligt. Nepal is een goed alternatief voor it-bedrijven als Javra Software, omdat het in veel opzichten op India lijkt. Het internet heeft bijvoorbeeld dezelfde snelheid, er zijn standaardoplossingen voor het stroomprobleem en veel Nepalese it'ers zijn gewend aan de internationale werkcultuur.
Ook zijn er genoeg it'ers te vinden en Nepal heeft dezelfde tijdzone als India. Daarnaast is de markt nog klein, waardoor het voor nieuwe, buitenlandse investeerders mogelijk is om veel aandacht te krijgen. En als de overheid ook meer inspanning levert, dan zal Nepal snel bezoek krijgen van meer Nederlandse it-entrepreneurs.
Wanneer zien we het nu eens in ? Offshoring met India en al die landen in de buurt werkt niet. Waarom niet ?
1 Cultuur verschillen, wij Europeanen denken na en komen in het verweer als onpraktische zaken worden voorgesteld in procedures en processen. Hieragie of niet we hebben het lef er voor uit te komen dat zaken niet slim zijn bedacht en moeten worden verbeterd. Een Indier of andere Aziaat doet gewoon klakkeloos wat van m verwacht word.
2 Discriminatie met name in India hebben mensen niet dezelfde kansen waardoor het “geschoolde” volk uit de hogere klasses “kasten” de mensen zijn die voor jou offshore activiteiten verrichten. Je moet je afvragen wil je hier aan meedoen of denk je dat je de kansen hiermee vergroot voor de mensen die nu geen kans hebben. Ik denk gezien de miljarden die al naar India zijn gegaan er bar weinig is gedaan aan gelijkheid en al helemaal niks aan bv kinderprostitutie. Het is een door en door corrupt land waarbij onze politici geen enkele druk uitoefenen om dingen daar te veranderen.
Nu zeg ik politici maar aan de andere kant moet je je als fatsoenlijk “duurzaam” bedrijf ook jezelf achter de oren krabben of je hier wel aan mee wil doen. Het verschil tussen arm en rijk en corruptie word alleen maar gestimuleerd door al dat geoffshore naar dat soort landen. Een mondiale economie is leuk maar miljarden overmaken naar dat soort landen mag best gepaard gaan met een dwang naar menselijkheid en respect.
Het is opmerkelijk dat offshoring wel werkt naar bv Polen, Spanje etc. Waarom? Omdat dat soort landen veel beter aansluiten aan onze cultuur.
@Redactie:
Hou toch eens op met dit soort propaganda te plaatsen aub. of geef eens het woord aan een bedrijf dat een wat realistischer beeld schetst van out-sourcing. Op deze manier helpen jullie slechts mee met de uitverkoop van de Nederlandse ICT sector.
En wat een armoede toch weer :
– afspraken gelden niet en worden gewoon eenzijdig gewijzigd (geweldig in het geval van een SLA).
– men kan geen nee zeggen. Dat lijkt mij (juist in combinatie met de voorgaande eigenschap niet echt gewenst).
– soms veertien uur per dag zonder stroom.
– staatstelecommunicatie
Je moet wel een behoorlijk wanhopige MKB-er zijn wil je hier gebruik van willen maken.
Nee, dan offshoring naar Libie:
– Dynamische infrastructuur
– Veel internationaal contacten
– No nonsense mentaliteit
– Sterk gericht op sociale multimedia, waarmee zaken als revolutie veroorzaakt worden
– Krachtige goed opgeleide en daadkrachte studentenbeweging
@offshoring
Nigeria ook erg aantrekkelijk :
– grootste email-hub van Afrika
– ambitieuze mensen zonder 8 tot 5 mentaliteit
– inventiviteit staat hoog in het vaandel
Moeten we dit soort berichten nog wel serieus nemen?
Als er nou een sector in nederland is die niet de kennis in huis heeft om een succesvol outsourcing traject te begeleiden dan is het wel het MKB.
Het beste werkt het dan om men bij de hand te nemen, samen uit te denken wat nodig is en juist je ICT expertise te gebruiken om de vage wensen van de klant te vertalen naar een concrete oplossing.
Idd een geweldig idee omdat zomaar in Nepal of Bangladesh te laten doen…
Ik ben benieuwd hoe dit bedrijf omgaat met de WBP. Veel bedrijven ontwikkelen met behulp van productiegegevens. En als dit niet het geval is hebben ontwikkelaars vaak (incidenteel of permanent) toegang tot de productieomgeving. Voor het verhelpen van de vele storingen in de net nieuw ontwikkelde software.
Nederlandse bedrijven mogen Nepalezen conform de wet niet zomaar toegang geven tot de door hen verwerkte persoonsgegevens. Uitzonderingsregels zijn strikt en vereisen veelal een vergunning.
@Privacy?
Veel nederlandse ICT bedrijven maken al jaren gebruik van partners in India, Zuid-Afrika, Tsjechie etc. Dit (veelal ongescreende) personeel heeft al geruime tijd toegang tot de systemen en daarmee business data van Nederlandse bedrijven en zelfs ministeries.
In de outsourcingindustrie in India is men niet zo kieskeurig met personeel. Zo werken bijvoorbeeld al gedetineerden in de gevangenis Cherlapalli in Hyderabad actief in een ICT BPO unit mee.
Uiteraard is het slechts een kwestie van tijd voordat er data op straat ligt of bij de concurrent belandt.
Dit artikel slaat volkomen de plank mist…
Want laten we wel wezen… het is echt bizar. Nepal is een land zonder de juiste infrastructuur, kennis, ervaring en de politieke stabiliteit is ook niet al te best.
Ai ai, voor bestshoring telt alleen nog maar de pegels. Voortaan is de lijst van Forbes belangrijk; waar is de goedkoopste arbeid op de wereld? De rest wordt goed gepraat door sales.
Hierbij een berichtje van een ervaringsdeskundige. Wij hebben een outsourcingstraject naar Nepal gedaan en ben er zelf ook een aantal keren geweest. Wat klopt er niet aan dit artikel:
Het salaris ligt laag. Ogenschijnlijk is het salaris laag maar dit dien je in relatie te zien tot de arbeidsproductiviteit. De nepalese IT-er maakt weliswaar lange dagen maar produceert niet veel. Ik schat in dat een programmeur minder dan 50% van de arbeidsproductiviteit van een Nederlandse programmeur heeft. Daarnaast is de Nepalese munt gekoppeld aan de Indiase rupee (die bewust laag gehouden wordt). Dit zorgt voor een enorme inflatie. Begin 2010 werden wij geconfronteerd met een prijsstijging van 25%. Eind 2010 besloten ze ook om een aanvullende factuur te sturen omdat de inflatie dat jaar zo hoog was. Tarief werd dus met terugwerkende kracht met 80% verhoogd. Voor 2011 stelden ze daarnaast een tariefsverhoging van ruim 20%.
De internetverbinding is enorm traag (als deze het al deed). Downloadsnelheden van 250 Kb zijn meer regel dan uitzondering. Drie maal raden wat de upload snelheden waren? Dat de verbinding gelijk gesteld kan worden aan die van India klopt natuurlijk niet. Tenzij je uitgaat van mogelijke internetverbindingen op het platteland in India.
Afspraken zijn niets waard. Wij hadden een SLA. Toen er voor de honderdste keer niet opgeleverd werd en er penalties in werking zouden treden, gaf men niet thuis. Je kunt praten als brugman maar het enige wat men zegt is “We gaan het oplossen en dan is alles weer goed!” Wordt natuurljk niet opgelost!
Het verloop is enorm hoog en ligt bij veel organisaties boven de 50%. Op ons project hebben in 2 jaar minimaal 15 verschillende personen gewerkt.
We hebben daar een applicatie laten ontwikkelen wat ze 4.000 uur gekost heeft. Na oplevering kregen we de volledige broncode alleen als we een aanvullend bedrag zouden betalen. We hebben de software laten controleren en hebben geconstateerd dat de broncode dus niet volledig was. De code was van zeer slechte kwaliteit en kon zo de prullenbak in. We hebben de applicatie vervolgens in Nederland laten ontwikkelen in 500 uur. Reken uit je winst (sorry ik bedoel het verlies).
Kortom, dit is een bijzonder slecht artikel wat meer lijkt op een slechte advertentie dan dat het recht doet aan een journalistiek artikel!
Nepal is een fantastisch land voor een mooie vakantie in de bergen, maar op IT vlak valt er niets te zoeken tenzij je snel van je geld af wilt!