De Nederlandse overheid gaat zijn aanbestedingsregels aanpassen ten gunste van ict-bedrijven. Zo worden de contractuele voorwaarden versoepeld en worden er extra maatregelen genomen om de administratieve lasten te verlichten. Mede dankzij branchevereniging ICT~Office is er recentelijk een Nota van Wijziging toegevoegd aan de aanbestedingsregels.
Veel ict-bedrijven vinden de contractuele voorwaarden bij aanbestedingen een doorn in het oog. De overheid gaat die voorwaarden nu ‘proportioneel' maken. Dit betekent dat deze voorwaarden in verhouding dienen te staan tot de aard en omvang van de opdracht. Daarnaast mogen opdrachten straks niet zonder meer samengevoegd worden. Aanbestedende diensten zullen de keuze hiervoor objectief dienen te bepalen en moeten motiveren wanneer bedrijven daar om vragen.
Lastenverlaging
Ook op het gebied van de vermindering van administratieve lasten is een aantal extra maatregelen genomen. In het wetsvoorstel was al opgenomen dat elke aanbestedende dienst straks gebruik dient te maken van een standaard Eigen Verklaring, waardoor bedrijven niet continu met licht gewijzigde formulieren worden geconfronteerd.
Ook komt er één integriteitstoets. Mede dankzij de lobby van ICT~Office krijgt deze integriteitsverklaring een geldigheidsduur van twee jaar in plaats van één. Hierdoor worden de kosten voor ict-bedrijven verlaagd.
Ik gun ICT Office graag haar succesjes maar daarvoor moeten ze wel eerst bereikt zijn. Zo is de nieuwe aanbestedingswet -mede- dankzij ICT Office inderdaad op onderdelen aangepast maar is er geen sprake van dat ook de contractuele voorwaarden van de overheid t.g.v. ICT sector zullen worden versoepeld. Evenmin is waar dat de overheid die voorwaarden proportioneel gaat maken. Daar bestaat ook geen enkele aanleiding toe want die voorwaarden zijn, zo vindt althans de rest van de wereld, reeds proportioneel. Nu maar hopen dat Computable hier contractuele regels verwart met aanbestedingsregels en deze opmerkelijke verschrijving niet het gevolg is van weinig meer dan wishful thinking aan de zijde van ICT Office….
Ik ben benieuwd of ook het aanbesteden van Open Source eerlijker wordt en welke andere successen heeft ICT office behaald in de onderhandeling?
Jammer dat de details ontbreken.
Als (mede)auteur van de ARBIT-voorwaarden is Ruud Leether moeilijk objectief te noemen en zijn stelling dat de rest van de wereld de ARBIT-voorwaarden proportioneel vindt is n.m.m. te dien aanzien illustratief.
Voorbeelden van het feit dat de ARBIT-voorwaarden eenzijdig zijn, zijn er te over:
– Geen gehoudenheid voor opdrachtgever enige betaling te verrichten totdat acceptatie plaats heeft gevonden (ongeacht bv. de duur van het bouwtraject), waarbij opdrachtgever de acceptatie ook nog eens een onbeperkt aantal malen kan uitstellen, mits hij daarvan maar steeds mededeling doet.
– In alle gevallen wordt een garantietermijn geëist van 12 maanden waarbinnen gebreken kosteloos dienen te worden hersteld (hetgeen zeker niet bij alle orders reëel is).
– In alle gevallen wordt een garantie geëist dat de prestatie 5 jaar kan worden onderhouden.
– Er is een boete verschuldigd van 50.000 euro indien aan derden informatie wordt verstrekt waarvan men het vertrouwelijke karakter had kunnen vermoeden, ongeacht de mate van vertrouwelijkheid van de informatie, de mate van verwijtbaarheid, de aard en omvang van de gevolgen, etc.
– Er geldt een verplichting tot mededeling van eerdere claims onder de verzekeringspolis in het lopende verzekeringsjaar (welke informatie geen enkele verzekeraar wil (laten) openbaren, hetgeen evenwel geen wettelijke verplichting oplevert welke volgens het ARBIT-artikel voorwaardelijk is om de voornoemde verplichting opzij te zetten)
– Ongeacht de eventueel overeengekomen duur kan de opdrachtgever een opdracht te allen tijde “for convenience” opzeggen, zelfs met onmiddellijke ingang.
– Het risico dat personeel van opdrachtgever tevens een nevenfunctie bij leverancier vervult -betaald of onbetaald- wordt eenzijdig bij de leverancier gelegd en leidt tot een ontbindingsmogelijkheid voor opdrachtgever en eventueel een schadevergoedingsplicht voor leverancier.
– etc.
De genoemde voorbeelden illustreren vooral dat deze anonieme gast zich tenminste niet in de Toelichting bij de ARBIT heeft willen verdiepen. Bovendien bevestigen ze het imago van een markt die niet voor de kwaliteit van de eigen prestatie durft in te staan. Dat laatste is dan wel in de eerste plaats een probleem van die markt zelf dat de overheid als opdrachtgever niet kan en moet willen oplossen. Overigens kan mijn opmerking dat “de rest van de wereld” de ARBIT als proportioneel beoordeelt, voor de aandachtige lezers van Computerrecht en/of bezoekers van IT&recht, nauwelijks een verrassing zijn. Mijn dienaangaande gemakshalve veronderstelde gebrek aan objectiviteit is bij die positieve constatering t.o.v. de ARBIT derhalve volstrekt niet relevant.
Dhr. Leether heeft het mis als hij veronderstelt dat ik de Toelichting niet gelezen zou hebben. De ervaring leert dat het vooral de inkopers zijn die niet naar de Toelichting willen kijken wanneer gegadigden daar een beroep op doen in gevallen waarin de ARBIT-voorwaarden als zodanig in een concreet geval niet redelijk uitpakken. Nuanceringen of afwijkingsmogelijkheden die her in der in de Toelichting zijn opgenomen helpen de leveranciers dan ook niet.
De huidige aanbestedingsregels zijn een farce en bevoordelen de grote bedrijven. Daarnaast worden het bestek te vaak opgesteld door dure externe consultants die reeds een voorkeur hebben met een van de vrienden clubs en deze dan ook in de vraagstelling en scoring bevoordelen! En de overheid maar klagen dat alles te duur is en niet werkt. Zij kiezen bijna nooit voor de MKB aanbieders…door disproportionele eisen opgesteld door de weinig objectieve externe consultants. Zolang de overheid niet zelf de regie in handen neemt, zonder hulp van deze geldwolven, zal er weinig veranderen met aanbestedingen ondanks de aangekondigde versoepeling.