Cloud speelt insourcing in de kaart

Om kosten te besparen zijn veel organisaties jaren geleden overgegaan op het uitbesteden van de ict. Met de komst van cloud computing komen veel bedrijven op deze keuze terug. Via een dienstenmodel software afnemen is vaak weer goedkoper van de regie bij een derde onder te brengen. De cloud speelt insourcing dus in de kaart. Zou je denken, maar veel Computable-experts van de topics Outsourcing en Cloud Computing zien dat anders.

Ferry Bijl, business solution architect, Bijlsoft

Volgens mij is de cloud niet de driver voor het denken over insourcen. Zoals Gartner zegt moet je eerst het SOA-station passeren voordat je bij cloud computing aan kunt komen. Veel organisaties zijn net pas met SOA bezig, dus dan is cloud niet de reden om over insourcing na te gaan denken. De eerste outsourcingsavonturen zijn (contractueel) beëindigd en men is erachter gekomen dat outsourcing alleen een verschraling van de dienstverlening en niet de beloofde flexibiliteit hebben gerealiseerd. Dat lijkt mij de trigger om over insourcing na te denken. De cloud is wel een mooi vehikel om zaken in eigen hand te nemen, terwijl ze voor ‘het oog' nog steeds buiten staan.

Dave van Meer, managing consultant, Getronics Consulting

Er vindt een verschuiving plaatst van klassieke outsourcing naar cloud aggregatie integrator. De scope van een clouddienst is vaak kleiner. Er zal meer integratie tussen on-premise systemen en cloudproviders plaatsvinden. Bij traditionele outsourcing ligt deze rol bij de system integrator. Of een organisatie dit wil insourcen, is afhankelijk van de ict-strategie en volwassenheid van de regieorganisatie. Om dit effectief te kunnen is een aggregatieplatform noodzakelijk. Voor veel organisaties zal het opzetten van zo'n platform financieel en qua expertise niet rendabel zijn en dus vindt een verschuiving plaats naar een system integrator welke een bestaand aggregatieplatform kan aanbieden.

Sandor Nieuwenhuijs, technical director, Oracle Nederland

Hoewel een aantal bedrijven terugkomt van hun beslissing om hun ict te outsourcen, zie ik geen causaal verband met de opkomt van cloud computing. Gebrek aan flexibiliteit is meestal de voornaamste reden om de outsourcingstrategie te heroverwegen. Tegenwoordig verwachten organisaties meestal van hun outsourcer dat ze de infrastructuur als een private cloud inrichten. Bij contractverlenging of aangaan van een nieuw contract is dit vaak vereiste nummer één. Dit model, een private cloud, ingericht en beheerd door een outsourcepartij, combineert de voordelen van cloud computing, waaronder flexibiliteit, met de schaalgrootte en aanwezige expertise verkregen door het outsourcen.

Brian Garvey, country manager Benelux, Rackspace

De tijd dat ict'ers alleen bezig waren om het licht aan te houden in plaats van werken aan innovatie was met outsourcing naar lagelonenlanden definitief voorbij. De toegevoegde waarde van uitbesteden naar dergelijke landen is niet veranderd met de komst van de cloud. Tenminste, als het gaat om het laten ontwikkelen van software. Dat is nog steeds goedkoper in India of China dan hier. Maar dat is dan ook het enige voordeel. Dankzij de cloud zijn organisaties nu veel flexibeler, effectiever en daadkrachtiger in de strategische en tactische keuzes die ze maken. Zo kan een ict-manager met een creditcard in enkele minuten een virtuele server lanceren. Voor een klein bedrag per maand.

Remi Caron, cto, Sparked

Cloud computing brengt outsourcing in een stroomversnelling. Bedrijven voor wie outsourcing niet haalbaar was, zijn nu in staat de stap te maken middels bijvoorbeeld IaaS (Elastic van Amazon, Azure Microsoft, etc.). Traditionele outsourcing is straks het nieuwe on premise, cloud is tweede generatie outsourcing. De twee gecombineerd biedt een hybride platform aan de organisatie met commodity software in de public cloud (e-mail, Sharepoint, databases, etc.). Insourced ict-staff zal een transformatie moeten ondergaan om van cost center te worden omgetoverd naar business enablers. Of insourcing toeneemt hangt af van de ict-behoefte, veranderen zal het zeker.

Jeff Wouters, system engineer, Inter Access

Door diensten in de cloud te zetten hoeft er geen hardware of besturingsysteem meer onderhouden te worden en verschuift de rol van een ict-professional van het beheren van servers naar het beheren van een dienst. Hierbij is goede management tooling zeer belangrijk en is mogelijke integratie met huidige tooling gewenst. Maar niet alle diensten kunnen naar de cloud, bijvoorbeeld systemen met vertrouwelijke, medische gegevens of met betalingsgegevens. Hierdoor blijft er een behoefte naar interne ict-beheerders. Hoewel de cloud vele voordelen kan bieden, zal dit echter, naar mijn idee, niet voor iedere dienst en/of systeem uitkomst bieden.

Cees Berrens, directeur/eigenaar, Biforte

Insourcing door cloud is een tegengestelde, protectionistische beweging. Als cloud zich vanuit een public cloud ontwikkelt tot een geprivatiseerde nutsvoorziening, lijkt dat de perfecte en bij deze eeuw passende zakelijke beweging. Insourcing is de emotionele, niet zakelijk onderbouwde hang naar het oude. Cloud kan zich geen opstartproblemen veroorloven en alleen de volwassen dienstverlening zal worden afgenomen (inclusief de opgeloste security-items en garantie op de data). Voor de hybride of private cloud geldt een andere invalshoek. Vraag: wil je dat echt, op dit moment überhaupt gebruiken?

Petra Ras, product manager software solutions, Copaco Nederland

Waarom het wiel opnieuw uitvinden? Cloud is voor veel organisaties en ook applicaties een uitkomst, mede doordat men de zorgen buiten de deur houdt. Door enkel af te nemen wat je nodig hebt en de benodigde kennis van buitenaf in te huren, ontstaan de schaalvoordelen van cloud. Door gebruik te maken van de reeds aanwezige kennis van de cloudleveranciers kan jouw organisatie hiermee sneller met een oplossing aan de slag. De leverancier kan je ook helpen bij eventueel maatwerk en ter ondersteuning bij migraties. Hierdoor houd je tijd en geld over om te focussen op andere trajecten, die je niet uit handen wil of kunt geven.

Piet van Vugt, ceo, Nobel

Cloud computing is een logisch gevolg van de toenemende focus op kernactiviteiten en de sterke vraag naar flexibele en schaalbare diensten. De traditionele outsourcingconcepten bieden weliswaar kostenvoordelen, maar nog niet de elasticiteit die de business vereist. De cloud gaat eigenlijk voorbij aan de uitbesteding van ict-processen en richt zich op de directe ondersteuning van de businessprocessen. Bij de migratie naar een clouddienstenportfolio wordt vaak de keuze gemaakt om een bepaalde mate van functioneel beheer, gebruikersondersteuning en regie zelf te organiseren. Ondersteuning op het gebied van advisering en inrichting van de diensten blijft essentieel.

Hans Timmerman, cto, EMC Nederland

Begin deze eeuw werd vaak op basis van een financiële motivatie de keuze gemaakt voor outsourcing. ‘We doen de ict de deur uit' was de wat ongenuanceerde kreet die men daarbij hanteerde. Dat het een financiële en geen businessbeslissing was, beseften veel organisaties pas veel later. Men was behalve de infrastructuur ook de regie van de ict kwijtgeraakt. Niet alleen de beheerders gingen over naar de outsourcer, ook veel architecten, ontwerpers en consultants verdwenen. Diverse bedrijven hebben geleerd van deze alles-of-niets-aanpak. Op dit moment zie je dat zij, geholpen door het groeiende aanbod van clouddiensten, overwegen de regiefunctie voor ict weer duidelijk intern vorm te geven.

Johan Op de Coul, zelfstandig adviseur

Sourcing naar de cloud staat volop in de belangstelling. Veel bedrijven overwegen om dit te doen vanwege flexibiliteit en/of (vermeende) kostenbesparingen. Sourcing in de cloud speelt in elk geval in op de behoefte om specifieke diensten van specifieke leveranciers te betrekken (multi-vendor sourcing-strategie), onder andere gelet op de kosten. Los hiervan is complexiteitsbeheersing van groot belang. Het onderbrengen van dataopslag is in het algemeen niet moeilijk in de cloud te realiseren (los van wettelijke- en beveiligingsoverwegingen). Iets anders is het onderbrengen van bijvoorbeeld de Office-omgeving in de cloud (bijvoorbeeld mail en tekstverwerking). Dit lijkt de flexibiliteit te bevorderen en de beheerwerklast te verlagen.

Helaas bestaat vaak een technische vervlechting van de businessapplicaties met deze Office-omgeving: Microsoft Word en Outlook zijn in de businessapplicaties opgenomen. En hoe kan je dat realiseren met gebruik van ‘Office in de cloud'? Vaak betekent dit het verbouwen van die businessapplicaties en derhalve een behoorlijke investering. Is het dat de moeite waard? In elk geval dwingt deze stap je nog verder in het structureren van het ict-landschap. En naar mijn mening is dit een goede stap: de opbouw van het ict-landschap gebaseerd op architectuurprincipes. Dit leidt totaal tot een betere beheersbaarheid. En de kosten? We zullen het zien.

Gregor Petri, advisor, CA Technologies

Bij het lezen van ‘Insourcing door opkomst cloud' zeggen we in Brabant ‘Het moet toch niet gekker worden'. Een grote verzekeringsmaatschappij gaf recent aan haar outsourcing terug te draaien omdat ‘je wel datacenterexpertise in huis moet hebben om de potentiële voordelen van cloud computing te kunnen benutten'. Lijkt me meer een gevalletje van voortschrijdend inzicht: ‘Met de feiten van nu hadden we de fouten van toen …' Cloud gaat natuurlijk niet over meer dingen zelf doen, het gaat over zaken inkopen ‘as a service' en ‘at your service'.

Lange tijd was het eerst outsourcen van de spaghetti aan oude systemen ook een populaire tactiek om ‘opnieuw te beginnen'. Maar ‘opnieuw beginnen' moeten we in de ict echt eens mee ophouden. Kijk in plaats daarvan naar nieuwe services die de business nodig heeft en hoe we die het handigste kunnen invullen. Steeds vaker is dat met een kant-en klare software as a service-oplossing. Soms moeten we iets bouwen met een platform as a service en af en toe hebben we een meer schaalbare infrastructure as a service nodig. Alle legacy weer in huis halen om die te re-hosten naar de cloud zal vergelijkbare resultaten geven als downsizing en rightsizing in de jaren negentig. Tegen de tijd dat de oude legacy echt werkt, hebben we het zo complex gemaakt dat het weer net zo duur is. Gebruik de cloud om sneller nieuwe dingen te doen die geld opleveren en niet om de bestaande ict een fractie goedkoper te maken. Doet ook wonderen voor je relatie met de business.

Kurt Glazemakers, cto, Terremark Europe

Bedrijven kunnen een private cloud inrichten met eigen resources, omdat zij hierdoor sneller zouden kunnen schakelen. Deze flexibiliteit in schaalgrootte van een gevirtualiseerde infrastructuur kan de belangrijkste overweging zijn om de ict (opnieuw) te insourcen. Doordat je bij een private cloud enkel rekening moet houden met de verbruikte resources, is het makkelijker om overcapaciteit te reserveren en sneller op te schalen. Nadeel is de investering in middelen om eventuele pieken of uitbreidingen op te vangen. Ook wordt de complexiteit verhoogd. Er is veel kennis vereist, bijvoorbeeld van virtualisatie, storage en netwerken om de beschikbaarheid te borgen. De kosten qua mankracht en middelen zijn dus hoger. Tevens kun je de resources niet delen met andere klanten, waardoor je de ict-middelen tot de hoogste pieken moet schalen.

Het migreren in een cloudomgeving is veel eenvoudiger dan ‘oude' omgevingen met één applicatie per server, omdat je door de virtualisatielaag niet hardwareafhankelijk bent en dus niet hoeft te herinstalleren. Het is echter lastig om de moeilijkheidsgradaties bij migraties te benoemen, omdat er zoveel verschillende vormen van outsourcing bestaan. Als het mogelijk is om de virtuele omgeving één-op-één mee te nemen, vormt de migratie geen probleem. De meeste providers zijn hier echter niet happig op vanwege reeds lopende licenties van besturingssystemen en beheersapplicaties bij klanten.

Marco Gianotten, managing director, Giarte Media Group

We houden in ict van technologiepraat als MLSP en virtualisatie. Dat de rest van de wereld, de business en boardroom incluis, het spoor daarmee gelijk bijster is, gaat volledig langs ons. Vind je het gek dat niemand buiten ons eigen wereldje warm loopt voor cloud computing? Cloud gaat over: 1) technologie, 2) veiligheid, 3) transitiekosten en 4) gebruikerservaring. We focussen teveel op technologie en veiligheid en veel te weinig op voor de business echt belangrijke zaken: geld en gebruikers.

Voor kleinere organisaties kan de cloud heel aantrekkelijk zijn: snel en goedkoop. Voor grote organisaties met tonnen data en duizenden applicaties gaat die transformatie naar de cloud stroever. Ict-transformatie naar it as a service is niet goedkoop. Gebruikerservaring zou de hoogste prioriteit moeten krijgen. Hoeveel kost het wanneer het vijftien minuten duurt om je dikke desktop of notebook te booten? Met dertigduizend gebruikers bij het Britse Royal Mail koste dit al gauw 7500 aan verloren werkuren per dag. Door kantoorautomatisering naar de cloud te verplaatsen, wist Royal Mail dit op te lossen. De tevredenheid steeg met 30 procent.

Er zijn veel manieren om gebruikerservaring en -productiviteit positief te beïnvloeden. De cloud valt of staat bij je klanten. Dat moet je focus zijn. Dus vergeet even de natte droom van techniek en richt je op de vraag ‘hoe breng je met cloud computing-gebruikers in de wolken?'.

Ruud Pieterse, chief architect Nokia-account, HP Enterprise Services

In de praktijk is de één-op-één-relatie tussen cloud en insourcing er niet. Een ict-omgeving wordt uiteindelijk hybride waarbij de cloudinzet gefragmenteerd is en naast traditionele of geoutsourcede ict bestaat. Zo zal een bedrijf bijvoorbeeld specifieke applicaties of de mail uit de cloud halen, maar desktops en businesskritische applicaties in-house houden. Een service in de cloud vergt tevens de integratie in de huidige omgeving en veelal de noodzaak voor additionele diensten die de ict-afdeling moet leveren om de service te kunnen gebruiken. Denk aan een centrale helpdesk, user account-beheer of niet-technische dienstverlening. Een outsourcingpartij kan cloud computing dus prima inpassen in de strategie en deze aanbieden als public of private cloud. En tevens kan een klant kiezen om de cloudservice elders in te kopen. Belangrijkste conclusie: cloud computing is net als outsourcing een vorm van dienstverlening en die zit reeds in de genen van de outsourcingpartij.

Age-Jan van der Meer, founding partner, KoutersVanderMeer

Cloudsourcing, software as a service, application service providers, het is naar mijn mening allemaal oude wijn in nieuwe zakken. Het adagium ‘ict is hetzelfde als elektriciteit uit de muur' ligt hieraan ten grondslag. En dit adagium is fundamenteel onjuist. Voorwaarde voor het kunnen slagen van een ‘standaard oplossing' is het bestaan van een ‘standaard' ict-omgeving. Ok, voor organisaties met beperkte omvang, welke ‘standaard' activiteiten uitvoert en op zoek is naar ‘standaard' functionaliteit kunnen deze oplossingen uitkomst bieden. Ik geloof er echter niet in. In de praktijk blijkt altijd dat ‘standaard' niet ‘standaard' is en voor het niet op een gewenste wijze werken van bijvoorbeeld kantoorautomatisering (e-mail!) of desktops worden anno 2011 hele uitbestedingscontracten opgezegd. Bepaal op basis van business requirements of ‘outsourcing' past bij jouw organisatie en niet op basis van een modegril. En houdt altijd het stuur zelf in handen. Je bent gewaarschuwd.

Eelco van Beek, founder en ceo, IC&S Service & Support

Het overwegen van insourcing wordt helaas vaak gevoed door een behoefte aan behoud van controle of een onterecht gevoel van veiligheid. Bedrijven realiseren zich niet terdege wat het beheren van een infrastructuur allemaal behelst. Het is niet uitsluitend een kwestie van het inzetten van de juiste monitoring, maar ook proactief mogelijke problemen voorkomen, testen en doorvoeren van (systeem)updates, opzetten van geautomatiseerde configuratiemanagement, tijdig op- en neerschalen bij wijzigende performance, etc. En dit alles 24 uur per dag, 365 dagen per jaar.

Recent onderzoek toont aan dat de primaire doelstelling voor het inzetten van cloud computing het vergroten van de flexibiliteit is. Bedrijven kunnen snel beschikken over de juiste capaciteit en technologie en kunnen oplossingen aanbieden die voorheen niet voorhanden waren. Het insourcen betekent niet alleen het mogelijk verliezen van deze verworven voordelen, maar ook intern dient de organisatie er klaar voor te zijn en te beschikken over het juiste kennisniveau, systemen, processen en procedures.

Alvorens een infrastructuur of applicatie(s) naar de cloud te migreren, dienen de juiste migratiekandidaten te worden geselecteerd door middel van het uitvoeren van diverse assessments; security en compliance, technisch, functioneel en financieel. Hiermee voorkomen bedrijven teleurstellingen achteraf wanneer blijkt dat de infrastructuur of applicatie, in de huidige vorm, niet geschikt is om in de cloud te draaien of dat een cloud geen meerwaarde biedt. Een uitvoerig migratiestappenplan kan hierbij als handvat worden gebruikt.

Hans Kateman, consultant outsourcing, Getronics

Cloud computing vindt plaats op basis van een inkooprelatie. Voordeel van (public) cloud computing is dat er geen eigen ict back-end-infrastructuur meer nodig is voor een klant. De afnemer betaalt alleen voor het gebruik van clouddiensten en heeft geen grote investeringen. Bovendien kunnen innovaties centraal via de cloud worden aangeboden aan gebruikers, langdurig upgradetrajecten worden zo vermeden. Maar architectuur en technologie van de clouddienst sluiten niet altijd aan op de technische eisen van het platform van de afnemer. Het realiseren van specifieke functionaliteit of wijzigingen wordt moeilijker of tenminste anders.

De vraagorganisatie aan afnemerszijde moet dus anders ingericht worden. Een leverancier van cloudoplossingen zal nooit service level-verantwoordelijkheid voor een hele keten op zich nemen. Van een cloudoplossing verwacht je ‘dat hij het doet', maar daarmee ben je er niet. Welke cloudoplossingen pas je toe en wanneer, welke is veilig? Cloudsourcing gaat verder dan een inkooprelatie en is een samenwerkingsmodel. Door cloudsourcing mag je verwachten ontzorgd te worden bij het kiezen van, het migreren en het integreren van cloudoplossingen en het voorkomen van een vendor lock-in. Cloudsourcing vraagt om een partij die clouddiensten aggregeert en integreert: de service aggregator.

Floris van den Dool, security lead EALA, Accenture

In mijn klantenkring zie ik deze trend niet. Natuurlijk maakt cloud een aantal zaken eenvoudiger waardoor misschien het gevoel ontstaat dat je als organisatie deze zaken nu wel zelf kunt regelen. Vaak wordt verwezen naar de ‘stroom uit de muur'-metafoor. En sommige zaken zijn dankzij cloud misschien inderdaad wel zo eenvoudig als het aan doen van het licht met een simpele druk op de knop. Maar een organisatie heeft meer nodig dan ruwe energie of ruwe computercapaciteit.

Net zoals je niet van je energieleverancier verwacht dat die je komt vertellen welke wasmachine of tv je nodig hebt, heb je met pure cloudcapaciteit nog niet alles in huis wat je nodig hebt. Maar je hebt dus ook kennis en ervaring nodig en een structuur om de cloudcapaciteit ten nutte te maken voor je bedrijfsvoering. En met outsourcing zijn dat soort zaken nou net uitbesteed omdat er blijkbaar partijen zijn die dat beter en efficiënter kunnen. Dat verandert dus helemaal niet. Dus ik verwacht niet dat organisaties weer een eigen ict-organisatie gaan optuigen om zelf clouddiensten te kunnen gebruiken. Integendeel, cloud zal er juist toe leiden dat het uitbesteden van deze activiteiten nog vanzelfsprekender wordt.

Erik Beulen, principal consultant, EquaTerra

Security issues en data privacy weerhouden veel organisaties ervan gebruik te maken van de public cloud voor hun businessapplicaties. Organisaties kunnen wel inzetten op de inrichting van een interne private cloud. Daarmee leidt cloud computing tot insourcing. Op het moment dat de security issues tot het verleden behoren en er geen restricties zijn als gevolg van data privacy-wetgeving, zullen veel organisaties een volgende stap zetten. De interne private cloud kan dan worden getransformeerd naar een externe private cloud of zelfs een public cloud.

Door in eerste instantie te kiezen voor een interne private cloud hebben organisaties even de tijd om hun ict-dienstverlening zo in te richten dat de koppeling met andere (legacy) applicaties/infrastructuur goed is verankerd. Deze noodzakelijke tussenstap geeft organisaties ook de tijd om een aanpassing van de architectuur te implementeren.

Door de transformatie naar een public cloud kunnen organisaties goed profiteren van de flexibiliteit en schaalvoordelen die serviceproviders bieden. Op lange termijn zal cloud computing dus leiden tot meer outsourcing. Daar hoort cloud computing ook thuis. Cloud computing is een commercieel serviceaanbod dat vraagt om veel klanten en is een 1:N-businessmodel met een gestandaardiseerde dienstenportfolio. Het transformeren naar de public cloud is een gezonde ambitie voor 2015.

Gabor Landman, crm nearsource specialist, Sapientia Consulting

Cloud computing biedt juist midden- en kleinbedrijven de mogelijkheden om de schaalvoordelen en de expertise van een ict-specialist te gebruiken zonder zelf dure ict-aanbestedingen te hoeven te doen. Zo valt er voor het lagere segment van het mkb nog veel voordeel te behalen door gebruik te maken van cloud computing, door bijvoorbeeld een cloud crm-systeem te gebruiken in plaats van een on premise-versie die hoge verborgen kosten kent en geen garanties biedt met betrekking tot beschikbaarheid. Insourcing is in dit segment nagenoeg niet aan de orde.

Ewout Dekkinga, infrastructure architect, Unisys Nederland

Cloud computing brengt een verdere nuancering in delivery-modellen voor ict. Naast de binaire keuze ‘zelf doen' of ‘uitbesteden' kunnen application workloads nu afhankelijk van hun kenmerken optimaal gesourced worden. Mogelijkheden zijn nog steeds zelf doen of volledig uitbesteden, maar bijvoorbeeld ook onderbrengen in een interne cloud, een hybride model met extern extra capaciteit voor piekmomenten en volledig extern waarbij puur betaald wordt naar gebruik.

Jan Willem des Tombe, voorzitter, DHPA

Een zwaluw maakt nog geen zomer. Eerlijk gezegd zie ik de trend niet. Wat ik wel zie zijn drie grote organisaties die ontevreden zijn met het outsourcen van hun gehele ict-afdeling. Het levert ze geen besparing op. Sterker nog: dit is vaak een duurdere oplossing. Door te outsourcen zijn de lijnen zo lang dat uitval van applicaties en systemen een grote impact heeft op de productiviteit van de organisatie. Insourcen lijkt dan de oplossing en deze organisaties zijn zo groot dat ze zich dat ook kunnen veroorloven.

Voor mkb-ondernemingen, en 97 procent van de bedrijven is dat, zijn outsourcen en cloudhosting nog steeds de meest kostenefficiënte oplossing. En mijn advies aan Aegon, Delta Lloyd en Rijkswaterstaat zou zijn om ook een cloudleverancier te zoeken. Dat levert pas echt een besparing op: capaciteit naar behoefte uit de muur, geen investering in mensen en middelen en altijd up-to-date beveiliging en kennis.

Mocht ik me vergissen en is insourcing toch een trend, dan is dat niet vol te houden. Het tekort aan ict'ers wordt de komende jaren alleen maar nijpender. Met het schaarse ict-potentieel moeten we zeer efficiënt omgaan. Ook op dit tekort is de cloud het antwoord.