Freelancer vs. gedetacheerde

In mijn werk als bemiddelaar voor freelancers krijg ik vaak het idee dat een aantal organisaties liever ict-consultants in loondienst inhuurt, dan dat ze in zee gaan met zelfstandigen zonder personeel, de zogenaamde zzp'er of freelancer. Dit terwijl deze groep van ict-freelancers alsmaar blijft groeien in Nederland. Daarbij denk ik dat freelancers op een aantal gebieden belangrijke voordelen kunnen bieden tegenover de ict-specialist in loondienst.

Deze voorkeur van sommige organisaties om consultants in loondienst in te huren in plaats van freelancers, komt naar mijn mening door een aantal redenen. Ten eerste denk ik dat dit gedeeltelijk veroorzaakt wordt door het feit dat het concept freelancer nog niet goed bekend is bij een aantal mensen en hierdoor onzekerheid bestaat om gebruik te maken van deze groeiende groep van specialisten. Ook is er vaak sprake van een stuk gemak om niet verder te kijken dan de bedrijven waar al zaken mee wordt gedaan. Wanneer bedrijven bepaalde ict-oplossingen bieden, zie je dat accountmanagers regelmatig over de vloer komen. Hierdoor is het gemakkelijker om eventuele behoefte aan ict-specialisten als eerste (en exclusief) bij deze organisaties uit te zetten.

Preferred suppliers-beleid

Buiten de onbekendheid en het gemak, is er ook sprake van zogenaamde 'preferred suppliers' die geselecteerd worden door inkoop en de voorkeur krijgen bij het aanbieden van cv's. Hierbij zie je dat er regelmatig gekozen wordt voor bedrijven die alleen mensen in loondienst hebben. Als gevolg worden de mogelijkheden van de inhurende managers beperkt. Zo sprak ik een ict-manager hierover en hij gaf aan dat hij door het preferred suppliers-beleid van de inkoopafdeling niet als eerste de beste consultants te zien krijgt.

Naar mijn mening is dit zonde gezien deze groep van ict-specialisten ontzettend veel te bieden heeft. Ik denk dan ook dat deze bedrijven zich te kort doen door slechts samen te werken met ict-consultants in loondienst. Hierdoor beperken ze zich namelijk tot slechts een klein deel van het totale aanbod aan beschikbare ict-specialisten in de markt. Ik geloof dan ook dat freelancers een aantal voordelen te bieden hebben op het inhuren van een consultants in loondienst.

Contractueel afgesproken

Een van deze voordelen komt naar voren in hun flexibele werkhouding. Volgens één van de ict-managers die ik sprak, zijn freelancers veelal bereid om meer input te leveren in vergelijking tot mensen in loondienst. In tegenstelling tot veel gedetacheerden zullen ze sneller buiten de gangbare uren werken, al dan niet betaald. Ze beschikken meer over een 'handen uit de mouwen-' en 'het werk moet af'-mentaliteit. Aan de andere kant is het een voordeel dat je freelancers makkelijker minder kunt laten werken wanneer het rustiger is, ze factureren gewoon minder. Dit terwijl je bij veel detacheeringsbureau's gebonden bent aan het contractueel afgesproken aantal uren (vaak veertig uur).

Buiten de flexibiliteit wordt een freelancer gekenmerkt door een aantal positieve karaktereigenschappen. Onlosmakelijk verbonden aan het freelancer worden is ondernemerschap en het nemen van initiatief. Dit vertaalt zich in een proactieve houding, gedrevenheid en het zich verplaatsen in de problemen van de klant. Tegelijkertijd zie je dat consultants van detacheerders meer gewend zijn dat zaken voor hen geregeld worden. Dit zie je dan ook vaak terug op de werkvloer. Zo vertelde een manager mij dat hij merkt dat consultants in loondienst wat sneller in de afwachtende houding gaan zitten als ze niet verder kunnen, of het probleem bij de opdrachtgever neerleggen.

Gekort worden

Als laatste word je als freelancer, door een sterker bewustzijn van je concurrentiepositie, meer gedwongen om bij te blijven als professional op je vakgebied. Uiteraard wordt hier ook binnen de detacheringsbureaus aandacht aan gegeven, ik hoor echter van freelancers dat het hun ervaring is dat de budgetten daarvoor erg klein zijn. Zeker in de mindere tijden zagen ze dat hierop gekort werd en consultants amper de mogelijkheid kregen om cursussen te volgen.

Voor veel mensen is de passie voor hun vakgebied en de daarmee samengaande kennis een belangrijke factor om te gaan freelancen. Als freelancer kun je namelijk zelf beslissen hoeveel cursussen en seminars je volgt, zonder telkens bij je baas te hoeven 'bedelen'. Zo vertelde een freelancer mij dat hij in zijn eerste jaar meer cursussen en seminars bezocht dan de acht jaar daarvoor die hij bij verschillende detacheerders had gewerkt.

Minder discussie

Ik besef me dat ik met de bovenstaande punten een hoop generalisaties maak en dat er zowel hele slechte freelancers als zeer goede consultants in dienst van detacheerders zijn. Zo liet een ict-manager van een gemeente mij weten dat hij eigenlijk weinig verschil merkt tussen mensen in loondienst en freelancers, wanneer het gaat om betrokkenheid of ondernemerschap. Tevens zag hij als voordeel van een detacheringsbedrijf dat er bij ziekte makkelijker een vervanger geregeld wordt, er minder discussie bestaat over tarieven (opslag) en ze meer kandidaten kunnen leveren.

Meningen zullen altijd blijven verschillen, maar wanneer er naar het gemiddelde wordt gekeken van de karakteristieken van freelancers versus consultants in loondienst, denk ik dat deze groep in de ict-arbeidsmarkt bij veel bedrijven absoluut meer aandacht verdient dan nu het geval is.