Voor de voorstanders van minder ambtenaren en bestuurlijke drukte breken gouden tijden aan. Wat dacht u van de krantenkoppen van alleen afgelopen week: ‘Friesland moet naar negen gemeenten’, ‘Gemeente Millingen wil zichzelf opheffen’ of ‘Groningse gemeenten op de schop’. In dit geval hebben we het dan over fors minder gemeenten en gemeenteambtenaren.
Ook lees ik dat 55 ambtenaren van de gemeente Losser (22.500 inwoners) in dienst treden van de gemeente Enschede. De overstap maakt deel uit van een verregaand samenwerkingsverband tussen de beide gemeenten, waarmee op termijn 1,2 miljoen euro moet worden bespaard. Dit gebeurt door het overhevelen van alle werkzaamheden op het gebied van publieksdienstverlening en bedrijfsvoering. Denk bijvoorbeeld aan inkoop, ict en de salarisadministratie.
Iedere gemeente werkt op de een of andere manier samen met buurgemeenten. Zonder samenwerking is het voor de meeste gemeenten onmogelijk om al hun taken goed uit te voeren. Gemeenten zoeken hierbij naar nieuwe vormen en willen van elkaar leren. Dit blijkt uit de enquête Slim Samenwerken. Opvallend is dat de samenwerking nauwelijks structureel is op organisatorisch niveau. Terwijl iedere gemeente vrijwel dezelfde taken uitvoert, wil iedere gemeentelijke organisatie haar eigen couleur locale eraan geven. Een gemiste kans, als je het mij vraagt.
Gemeenten kunnen een voorbeeld nemen aan de Belastingdienst. Tot begin jaren '80 van de vorige eeuw had iedere plaats in Nederland een eigen belastingkantoor met eigen logo of beeldmerk. In de grensplaatsen gold dit ook voor de douanekantoren (als onderdeel van de Belastingdienst). Midden jaren '80 werden alle lokale sentimenten overboord gegooid. Er werd één Belastingdienst gevormd waar de lokale kantoren volgens een centrale huisstijl en naamgeving onder kwamen te vallen.
Waarom kan het ministerie van BZK dit ook niet doorvoeren bij de gemeenten? Gemeentelijke organisaties horen efficiënt en effectief georganiseerd te zijn. Er wordt veel te veel geld verspild aan de zogenaamde lokale organisatie. Om misverstanden te voorkomen; ik ben wel voor citymarketing en profilering van regio's of steden, maar niet van gemeentelijke organisaties. Want 418 lokale sentimenten is te veel.
Vraag me net als bij het perpetuum mobile van reorganiseren bij grote bedrijven af: waarom wordt nooit de juiste mix gevonden van samenvoegen (synergie) en opsplitsen (vaak uit klantgerichtheid)?
Prima idee, althans dat lijkt zo. Komen er meteen weer een hele rits met maren om de spreekwoordelijke hoek kijken. Neem bijvoorbeeld het bouwen van een nieuwbouw huis. Op lokaal niveau kan er makkelijker bezien worden of een ontwerp past in een straatbeeld dan vanuit een gemeente zetel die wellicht 150KM verderop ligt.
Dus ik ben ervoor met (erg Nederlands) enkele uitzonderingen.
Verder kun je natuurlijk ook stellen dat als je de hierboven voorgestelde lijn rigoureus doortrekt het opheffen van alle gemeenten nóg meer oplevert, alles centraal regelen en alle lagere overheden opheffen en klaar ben je.
Geweldig artikel! Een adviseur e-overheid die niet van gemeentelijke organisaties is, maar natuurlijk wel van e-overheid. Vast een voorstander van minder ambtenaren, veel bestuurlijke drukte en voor HEM gouden tijden. Hoe zet je jezelf in de markt. Dit is echt humor 🙂
Politiek gezien uiteraard waar. Een landje met net zoveel inwoners als een gemiddelde aziatische stad, met 3 bestuurslagen? en dan nog deelgemeentes, waterschappen, inderdaad, een beetje veel.
Maar helaas: verkeerde site voor die discussie!
Laten we ons dus beperken tot de ICT. En daar heeft Robert zeker een punt.
Stelling: Alle gemeentesites zien er hetzelfde uit, en hebben vrijwel dezelfde sitemap. Allemaal een EDM nodig, een mailsysteem en een paspoortenprinter. 1 redundante firewall lijkt me ook meer dan genoeg en 1 security organisatie is ook wel zo handig. etc.
Kortom: ICT (nadruk op de “T”) kan makkelijk op betere schaal, en met standaards. Dat scheelt alvast een hoop beheerskosten.
Interessante parallel met de belastingdienst. Voor de organisatie klopt dit, maar nu juist niet voor de ICT. Misschien dat dit een signaal moet zijn voor eventuele ‘rationalisatie’ in gemeenteland.