Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) tracht de forse kabinetsbezuinigingen op te vangen door bijna volledig over te schakelen op e-dienstverlening, in plaats van face-to-face-contact. Voor de vanaf begin dit jaar aangetreden chief information officer (cio) Frans Haverkamp ligt er een zware klus. Hij zoekt zijn heil in hergebruik en wil profiteren van de ervaringen van andere cio's.
De vorige cio, Thijs Vervaat, is uiteindelijk slechts twee jaar op z'n post gebleven. Bent u ook zo'n interim-cio?
Frans Haverkamp: Nee. Ik verwacht dat ik bij het UWV mijn opgedane ervaringen uit mijn loopbaan van een kleine veertig jaar ten nutte kan laten komen voor zeker drie, vier jaar. Ik ben vorig jaar zomer in gesprek geraakt met het UWV. De vonk sloeg over. Ik zag wat er speelde en wat er allemaal afkomt op deze organisatie. Voor de ict bij het UWV is de impact groot. Vanuit een cio-positie beredeneerd ligt er een aantrekkelijke opgave. Ik wil graag meedoen in de eredivisie.
Was uw vorige cio-post bij energieconcern Eneco dan eerstedivisie?
Ook de cio-rol bij Eneco was op eredivisie-niveau. In zekere zin liggen er parallellen met het UWV. Daar stond ik aan de vooravond van een ontvlechting in drie bedrijven: netbeheerder, productie/leveringsbedrijf en commercieel aannemersbedrijf. Zo'n splitsing heeft veel gevolgen voor het it-landschap. Daarnaast moesten de kosten met 20 procent omlaag en moest er verdergaand gestandaardiseerd worden. Daar heb ik een driejarig programma voor ontwikkeld en uitgevoerd.
Baseert uw programma op het beleid van uw voorganger, of slaat u nieuwe wegen in?
Een aantal lopende zaken zal worden aangescherpt, zoals het terugbrengen van de uitvoeringskosten en de standaardisatie van de bedrijfssystemen. Daarnaast gaat het UWV zwaar inzetten op e-dienstverlening, het UWV Werkbedrijf voorop. Als zelfservice de kern van de bedrijfsvoering wordt, zeven dagen in de week, achttien uur per dag, heeft dat een riedel consequenties. Omdat we onze gegevensverzamelingen en delen van onze applicaties toegankelijk maken voor de buitenwereld stelt dat hoge eisen aan de ict-beveiliging. Dat stelt weer hoge eisen aan de stabiliteit, beschikbaarheid, performance en dataintegriteit van de ict-omgeving. Daarin moeten we opschalen.
Bio
Frans Haverkamp (60) is bestuurskundige en heeft zich binnen de ict gespecialiseerd in de toepassing van ict als aanjager voor het verbeteren en vernieuwen van zakelijke processen. Hij heeft zo'n veertig jaar ervaring in ict-dienstverlening. Haverkamp heeft naast zijn huidige cio-post bij het UWV functies bekleed bij Eneco, Atos Origin, Getronics, CSC en de Universiteit Leiden. Hij is lid van het CIO-platform Nederland en gastdocent in ict-management in Nyenrode MBA programs.
Leercurve
Moet het UWV voor de e-dienstverlening vanaf nul beginnen?
Nee, er zijn de afgelopen jaren intern al de nodige werkstroomprocessen geautomatiseerd. Voor klanten is er MijnUWV.nl, waarbij ze inzage kunnen krijgen in hun belangrijkste gegevens. Maar het aanpassen van deze gegevens en de koppelingen met andere werkprocessen, zoals e-coaching, daar hebben wij nog wel het nodige in te ontwikkelen. De ict-organisatie is betrokken bij de te kiezen platformen, de tooling, het content management. Dat gaat ook over de as van de cio.
Het UWV gaat niet over een nacht ijs…
We zullen op een leercurve stappen waarbij voortschrijdend inzicht in het gebruik van e-dienstverlening een voortdurend belangrijke rol speelt. Ik maak graag de vergelijking met internetbankieren. Dat is ook nooit als een eenmalig project gedefinieerd. Het UWV met het Werkbedrijf voorop zal in de e-dienstverlening moeten groeien. Gelukkig krijgen we daar enkele jaren de tijd voor.
Is de benodigde software voor e-intake en e-coaching al aangeschaft?
Daar zijn we nog mee bezig. Ik wil zoveel mogelijk standaardiseren. Voor mij staat kopen en hergebruik op nummer 1, en dan komt er een hele tijd niets en als het echt niet anders kan wordt er wat ontwikkeld. Zo onderzoeken we of we iets van onze zusterorganisaties binnen de Rijksoverheid, kunnen leren en waar mogelijk hergebruiken. Verder beschik ik over een goed cio-netwerk binnen de financiële sector. Daar is al veel ervaring opgedaan met internetbankieren en webdiensten. Er liggen nogal wat 'lessons learned', bijvoorbeeld over de aansluiting van e-diensten op bedrijfsprocessen, data en applicaties en de gevolgen voor informatiebeveiliging. Daar kunnen we ons voordeel mee doen en dan hoeven we niet het wiel opnieuw uit te vinden.
Aanbesteding
Het UWV heeft met IBM een omvangrijk contract gesloten voor het afnemen van rekencentrumdiensten. Regelt IBM dan ook de beveiliging?
Wij voeren de regie en werken met partners, zoals IBM. UWV blijft eindverantwoordelijk. Dataontsluiting via e-dienstverlening betekent dat het 100 procent integer en juist moet zijn. Daar mag geen spoortje licht tussen zitten. We zullen alles van voor tot achter moeten laten beproeven alvorens we het openstellen voor gebruik. Er zijn altijd mensen die gaan proberen of ze dwars door de beveiliging heen kunnen.
Daar kun je soms harde lessen in krijgen. Ik kan me nog herinneren dat we bij Eneco zeer enthousiast waren over nieuwe functionaliteit waarbij klanten hun tweemaandelijks voorschotbedrag zelf konden aanpassen. Een week later stonden we bij het tv-programma Radar om uit te leggen waarom het bedrag van minister-president Balkenende door anderen was gewijzigd.
Het UWV schreef eind vorig jaar een aanbesteding uit voor het beheer van de infrastructuur. Moet deze tender worden aangepast nu er vanwege de bezuinigingen zeventig van de honderd regiovestigingen worden gesloten?
De basis ervan blijft hetzelfde, maar het accent komt sterk op schaalbaarheid te liggen. Het UWV wil in zijn ict-contracten wendbaar zijn in de uitrol en implementatie. Dat bedoel ik niet alleen in neerwaartse richting met het oog op de krimp van het bedrijf, maar ook opwaarts. In de aangekondigde plannen van het kabinet wordt ook gesproken over herschikking van rijksdiensten en bepaalde clusteringen van organisaties. De contouren daarvan zijn nog niet duidelijk maar je moet er als organisatie wel op kunnen anticiperen.
Los hiervan moet het KWN-programma (KWN staat voor Kantoorautomatisering, Werkplek en Netwerk. RS) er toe leiden dat we aan het eind van dit jaar met nieuwe werkplekhardware en multifunctionals en één ict-beheerder op een dusdanig niveau zitten dat we onze e-dienstverlening goed kunnen faciliteren.