In de ict is het gebruikelijk om voor productkeuzes een business case op te stellen. Dit belicht de bedrijfsmatige en vaak financiële kant van de verschillende alternatieven. Zo kan een afgewogen en verstandige keuze gemaakt worden voor bijvoorbeeld een nieuwe applicatie.
In een business case worden zo veel mogelijk aspecten meegenomen die de kosten beïnvloeden. Hierbij kan gedacht worden aan kosten voor hardware, stroom, rackspace en licentiekosten. Ook minder voor de hand liggende aspecten zoals kosten voor implementatie, migratie en beheer moeten in de berekening worden meegenomen. Deze berekening wordt total cost of ownership (tco) genoemd. In de tco zitten alle kosten die het gebruik van een toepassing met zich meebrengt.
Veel organisaties willen financieel profiteren van de mogelijkheden die open source software hen biedt. Een van de mogelijkheden is Microsoft Exchange te vervangen door Zarafa Collaboration Platform. Beiden betreffen mail/groupware-software en kunnen naadloos met Microsoft Outlook werken. De vraag die velen bezighoudt is natuurlijk: hoeveel kan er bespaard worden? Dit artikel beschrijft de business case van Zarafa versus Microsoft Exchange. Voor beide producten is een tco-berekening gemaakt waarbij (nagenoeg) alle denkbare kosten zijn meegenomen.
Soms is het erg lastig om een goede tco-berekening te maken. Op verschillende punten zijn applicaties niet vergelijkbaar, bijvoorbeeld omdat de licentiestructuur verschillend is. Bovendien zijn er altijd aspecten die je niet kan kwantificeren. Een voorbeeld hiervan zijn de kosten van incidenten. De eerste vraag die daarvoor beantwoord moet worden, is het gemiddeld aantal incidenten van een applicatie. Hoe is dat objectief vast te stellen? Hoe kan bovendien de schade die een organisatie oploopt door downtime vastgesteld worden? Dit wordt sterk beïnvloed door het belang van de applicatie voor de betreffende organisatie.
Voor de lastig te bepalen aspecten worden aannames gedaan. Alle aannames in deze tco-berekeningen zijn aangegeven. Hierdoor kan de lezer zelf bepalen wat de invloed is als deze aannames gewijzigd worden of komen te vervallen.
De business case
In deze case wordt een fictief bedrijf met vijfhonderd medewerkers gebruikt. Deze organisatie heeft noch kennis en ervaring met Exchange, noch met Zarafa. Men wil het zelf hosten op een enkele fysieke server. De overige aannames zijn:
– De tco-berekeningen zijn gemaakt over een periode van drie jaar en zes jaar.
– Voor de licentiekosten van Exchange is met opzet niet gekozen voor de Software Assurance, dit zou de licentiekosten voor Exchange substantieel hoger maken (50 tot 75 procent hoger). In de berekening van zes jaar worden in jaar vier de licenties nogmaals gekocht omdat er dan net als bij Zarafa niet alleen updates, maar ook upgrades beschikbaar zijn. Zo zijn de alternatieven beter vergelijkbaar.
– Vijfhonderd gebruikers kunnen op een enkele server draaien.
– Voor alle softwareproducten is een versie met support genomen.
– De kosten van incidenten en schade door downtime zijn buiten de tco-berekening gehouden omdat deze niet op voorhand zijn vast te stellen.
– De implementatiekosten voor Zarafa zijn inclusief een testmigratie en fixed price.
– In de tco-berekening is ervoor gekozen de licentiekosten en subscriptiekosten in een keer te voldoen (in plaat van over drie jaar af te schrijven). Dit zal de meest voorkomende situatie zijn.
– Speciale (branche)kortingen en surfcontracten zijn buiten beschouwing gelaten.
– De prijzen voor het Microsoft Exchange-alternatief zijn door een Microsoft-patner aangeleverd.
– Er is geen sprake van een voorkeur voor één van de alternatieven, functioneel acht ik beide producten gelijk.
In de tco-berekening zijn meegenomen:
– Hardware (stelpost voor beiden gelijk gehouden).
– Spare parts (stelpost voor beiden gelijk gehouden).
– Hardware support (stelpost voor beiden gelijk gehouden).
– Stroom (stelpost voor beiden gelijk gehouden).
– Rackspace (stelpost voor beiden gelijk gehouden).
– Licenties en/of subscripties.
– Implementatiekosten (installatie en inrichting).
– Ten behoeve van de berekening van migratiekosten wordt uitgegaan van een migratie van Exchange naar een nieuwe versie van Exchange of van Exchange naar Zarafa).
– Beheerkosten (in beide gevallen kan beheer in vier uur per maand uitgevoerd worden, echter vanwege een lager beheertarief in het Microsoft Exchange-alternatief, vallen de beheerkosten daar lager uit).
– Opleidingskosten (in beide gevallen is gekozen voor certificering van zowel operating systeem als de groupware software).
Natuurlijk kunnen in een specifieke situatie of organisatie de uitgangspunten verschillen. Deze business case is zo generiek mogelijk gehouden om de significante verschillen aan het licht te brengen.
Resultaten
Het eerste vergelijk is over een periode van drie jaar. In dit kostenoverzicht is te zien dat het Zarafa-alternatief goedkoper is over een periode van drie jaar. Ook is te zien dat in beide gevallen de meeste investeringen in het eerste jaar vallen. Dit heeft te maken met de aanschaf van hardware, licenties/subscripties, implementatie en migratiekosten. De subscripties van Zarafa geven recht op updates en upgrades. De licenties van Microsoft geven alleen recht op updates. In deze berekening zien we een besparing van ruim 28 procent in het voordeel van Zarafa.
In een grafiek is een en ander als volgt voor te stellen.
Het tweede vergelijk betreft een periode van zes jaar. In dit tweede vergelijk is het verschil tussen Microsoft Exchange en Zarafa groter geworden, zowel absoluut als procentueel. Ook hier geeft de Zarafa-subscriptie recht op zowel updates als upgrades. De gekozen licenties van Microsoft geven alleen recht op updates. Om toch een eerlijk vergelijk te maken worden daarom in jaar vier de Microsoft-licenties opnieuw gekocht zodat ook een upgrade kan worden uitgevoerd. Dit verklaart de extra kosten bij Exchange in jaar vier. Indien deze strategie niet wordt gevolgd, zou na zes of zeven jaar een break even-punt bereikt kunnen worden. De consequentie is dan dat dezelfde versie zes of zeven jaar te gebruiken is en zonder te (kunnen) upgraden. In deze berekening is de besparing van het Zarafa-alternatief ruim 36 procent.
In een grafiek is een en ander weer als volgt af te beelden.
Conclusies
De tco-berekening laat zien dat deze business case aantoont dat met Zarafa kosten kunnen worden bespaard in vergelijk met Microsoft Exchange (25 procent over drie jaar en 36 procent over zes jaar). Hoewel deze verschillen procentueel klein lijken, gaat het om ruim 24.000 euro over drie jaar en ruim 53.000 euro over zes jaar. Dit zijn bedragen waarmee zinvolle dingen te doen zijn, zoals betere apparatuur aanschaffen, extra support inkopen of opleidingen volgen.
Naast de bovenstaande conclusie zijn er enkele relevante kanttekeningen te maken:
– Los van de kosten van licenties en subscripties zijn er veel open source softwaretools te vinden die het operationeel houden van Zarafa kunnen vereenvoudigen en verbeteren. Bijvoorbeeld monitoring tools (zoals Nagios of OpenNMS), deployment tools (Cobbler, Coan) of ten aanzien van configuratiemanagement (Puppet).
– Als een organisatie per se gebruik wenst te maken van een van de alternatieven, dan is een financieel vergelijk zinloos. Een duidelijke voorkeur zal bepalend zijn voor de keuze.
– In de tco-berekening is uitgegaan van gelijke (fysieke) hardware. Microsoft Exchange-experts houden als 'vuistregel' een maximum van vijfhonderd gebruikers per fysieke server aan. Zarafa doet met IBM samen op dit moment onderzoek naar duizend gebruikers per fysieke server.
– Verwacht wordt dat de verschillen bij een multi-servers set-up (bijvoorbeeld wanneer er meer dan vijfhonderd gebruikers zijn of wanneer er maatregelen getroffen worden voor een hoge beschikbaarheid) groter worden in het voordeel van Zarafa.
– De Zarafa-subscripties geven recht op support van Zarafa zelf. Het aantal supportverzoeken is gekoppeld aan het aantal subscripties dat wordt afgenomen. Een dergelijke support is niet standaard bij Microsoft Exchange inbegrepen.
– De kwaliteit van de alternatieven (als in het aantal incidenten, gemiddelde incidentduur en bedrijfsschade als gevolg van downtime) zijn in deze tco-berekening, zoals gezegd, buiten beschouwing gelaten. Van deze gegevens was geen data beschikbaar. Uit mijn ervaringen van weet ik dat Zarafa ook op dat punt zeker niet achterblijft.
Een goed vergelijk op basis van een tco-berekening blijft erg moeilijk. Er zijn altijd wel verschillen te benoemen die aanleiding kunnen zijn tot een discussie. In deze business case is geprobeerd een zo zuiver mogelijk vergelijk te maken en de aannames te verwoorden. In antwoord op de vraag uit de inleiding kan gesteld worden dat er aanzienlijk bespaard kan worden door over te stappen van Microsoft Exchange naar Zarafa.
Wat kort door de bocht dit appels en peren verhaal. Ja, OSS is vast goedkoper in aanschaf en renewal maar kijk ook naar wat je daarvoor niet krijgt. Verder is “functionaliteit gelijk stellen” wat simplistisch om zo’n pakketselectie aan te vliegen. Eindgebruikers?
@Michel de Rooij,
Wat mij betreft is dit zeker niet kort door de bocht. De TCO berekening en het artikel hebben me (tussen de bedrijven door) 2 maanden werk gekost. Er hebben meerdere mensen aan mee gewerkt (o.a. een van onze Microsoft partners). In combinatie met MS Outlook (uitgangspunt in deze business case) is de functionaliteit (zeker voor eindgebruikers) vergelijkbaar. Ik heb gepoogd juist een redelijk vergelijk te maken. Ik heb (zoals je kan lezen) allerlei “kansen” laten liggen om de verschillen nog groter te maken. Voorkeur voor een alternatief bij eindgebruikers is moeilijk te kwantificeren en daarom buiten beschouwing gelaten (gelijk geteld).
Leuk artikel maar ik denk dat een belangerijk alternatief hier niet bekeken wordt, dat is namelijk Kerio Connect.
Werkt crossplatfrom (linux, mac en windows), is krachtig (doet alles wat je wil), makkelijk te beheren (ideaal voor een systeembeheerder) en goedkoper (we blijven toch Nederlanders!
@Cristiaan,
Ja een business case open source versus open source (bijvoorbeeld Zarafa versus Kerio, Zimbra of OpenXchange) zou pas echt interessant zijn. Maar dan zal je ook features moeten vergelijken – dat is lastig – omdat je dan al snel appels met peren vergelijkt. Maar wel interessant 😉
In het wat grotere MKB is de IT afdeling voornamelijk bemand door mensen met Windows kennis. Linux kennis, laat staan kennis van Apache, MySQL en dergelijken, is daar ver te zoeken. Deze bedrijven zijn dan afhankelijk van externe partijen, waardoor de kosten weer omhoog gaan. Of men moet extra personeel inhuren. Daarnaast zal, indien wel Linux kennis aanwezig is maar al jaren Exchange gebruikt wordt, geïnvesteerd moeten worden in kennis van en ervaring met Zarafa. In dat geval is Exchange wellicht toch een beter en goedkoper alternatief.
@ Willem Zwart
Het argument m.b.t. het kennisnivo van de beheerders hoor ik telkens weer. Mijns inziens zijn de verschilen niet zo groot (meer) en iedere zichzelf respekterende beheerder moet toch in staat geacht worden te leren omgaan met Linux, Apache en Mysql. Met een boek en de vele forums is dat nauwelijks een probleem.
Het uitgangspunt was in dit geval een situatie waarbij geen ervaring met Exchange of Zarafa voorhanden is.
Zo gezien is dit een eerlijk vergelijk.
Met de vervanging door Zarafa ben je er helaas nog niet.
Het gebruik van andere Microsoft producten in combinatie met Zarafa kan onverwachte knelpunten aan het licht brengen. Deze zijn technisch weliswaar op te lossen, maar deze oplossingen kunnen in de toekomst lastig en tegen nog onbekende kosten zijn te beheren.
Intern onderzoek naar gebruik van Zarafa in combinatie met Microsoft Dynamics CRM 4.0 is in mijn organisatie om deze reden even vastgelopen.
@Jan: Verschillen niet zo groot? Voorbeeld, administratie van autorisaties, communicatie, interface, DB en add-ons beslaan 2 hooguit 3 produkten als we het over Exchange hebben. Bij Zarafa komt daar OpenLDAP+SASL, MTA (Postfix etc), Apache+PHP , MySQL en ClamAV+SpamAssassin+New-Amavisd bij kijken. Nogal een verschil me dunkt.
Overigens, verondersteld wordt dat in de regel een Exchange beheerder AD kennis heeft; in ieder geval voldoende voor de doelgroep van Zarafa (SMB, kleiner dan 100 users).
Overigens vind ik de opmerking multi-server en voordeel Zarafa interessant. Hoe zit het met de schaalbaarheid en uitwijk van het produkt; de klant heeft ten aanzien hiervan ook vast wensen.
Tenslotte, Zarafa of Exchange is meer een vraag OSS of Microsoft platform en dus een strategische keuze. Het mail-platform staat zelden op zichzelf, zoals Reinier terecht opmerkt.
@ Michel
Kijk eens op howtoforge.
Als vroegere beheerder van o.a. VMS zie ik dat probleem niet zo, als je met windows in de diepte wilt moet je net zo zoeken en kom je met 2 of 3 programma’s echt niet uit.
Het zou mooi geweest zijn als je ook Exchange Online (BPOS) had meegenomen in je vergelijk. Prijstechnisch zit dat er zo’n beetje tussenin, maar dan heb je geen beslommeringen meer omtrent beheer en onderhoud van servers.
Hier kun de kosten berekenen voor 500 gebruikers:
http://www.microsoft.com/online/estimator/default.aspx?lang=nl-nl
En dan kom je uit op 24.600 Euro per jaar (2050 Euro per maand voor 500 gebruikers).
Dat zit er dus precies tussen in.