Het Scryption hield leegverkoop. Het Tilburgse museum voor schriftelijke communicatie en sociale media moest noodgedwongen de deuren sluiten en een deel van de collectie verkopen. Verzamelaars en koopjesjagers konden hun slag slaan, maar de oude pc-spullen vonden weinig aftrek.
'Ik ben boos', zegt een verzamelaar die met een tas vol boeken het museum verlaat. 'Boos op de gemeente Tilburg die niet met geld over de brug komt. Maar ook boos op het museum dat een mooie collectie in de uitverkoop zet.' Hij doelt daarmee op de collectie Velotype, waarvan een deel te koop staat. De Velotype is een type toetsenbord, niet traditioneel 'qwerty', en gebaseerd op een Nederlandse uitvinding (de Tachotype), waarmee het mogelijk is om op hoge snelheid data in te typen. 'Het Scryption kreeg een collectie met Velotype-spullen die in de garage van een verzamelaar stond. Door deze verkoop raakt die collectie weer versnipperd.'
Frater
Het Scryption begon 22 jaar geleden als een museum over de geschiedenis van het schrift, gebaseerd op de verzameling van een Tilburgse frater-onderwijzer. Deze collectie groeide uit tot een veelomvattende verzameling van schrijfgerei en kantoorapparatuur.
De gemeente Tilburg besloot de subsidie van 208.000 euro echter stop te zetten, waardoor het museum te weinig geld heeft om open te kunnen blijven. De belangrijke collecties worden in een depot opgeslagen. Het weekeinde van 12 en 13 februari 2011 bood het museum de rest van de spullen te koop aan. Met de opbrengst kunnen de depotkosten een tijdje worden gedrukt.
Afscheid
Vooral in de ochtend is het druk in het pand naast het Natuurmuseum Brabant aan de Spoorlaan in Tilburg. De koopwaar staat uitgesteld op tafels en in stellingen, variërend van oude kantoor-pc's, typemachines, rekenapparaten, nietmachines, perforators, kroontjespennen, ganzenveren, inktstellen, potloden en kantoormeubels tot aan boekhoudpakketten en machine- en softwarehandleidingen.
Directeur Jolande Otten is tevreden over de opkomst. Er lopen koopjesjagers rond op zoek naar een mooi bureau of een archiefkast. Sommige bezoekers kopen uit nostalgie een oude pennenset of lessenaar. Verzamelaars grasduinen in de boedel op zoek naar een nog ontbrekende handleiding of type kantoormachine. Hun bezoek staat ook in het teken van het afscheid. Bij een aantal van hen overheerst nog de woede. 'Zo'n leuk museum, met een grote educatieve waarde voor scholen. Dat de gemeente er gewoon de stekker heeft uitgetrokken. En dat voor 'slechts' twee ton', zegt een verbolgen collectioneur van frankeermachines.
Bakstenen laptop
De computerhoek ligt er verlaten bij. Er is amper belangstelling voor een oude Commodore-matrixprinter (MPS-803) of een Kaypro-draagbare computer uit de jaren 1980. In een grote kartonnen doos blijkt een Brother LW-840 ic te zitten, aangeduid als 'Inktjet Tekstverwerker'. Het is een schrijfcomputer met ingebouwde printer, puur alleen voor tekstverwerking. Vergane glorie, al schijnen er nog steeds mensen mee te werken en produceert Brother vandaag de dag nog steeds draagbare schrijfmachines.
Draagbaar zijn ook de Compaq Portable-pc's die voor een prikkie te bemachtigen zijn. Met een stevige plastic koffer, want anders waren deze bakstenen laptops (bijgenaamd 'suitcase computer'), waarmee Compaq vanaf 1982 naam maakte, niet te versjouwen.
Moret-collectie
Behalve de Compaq's staan er ook oude Apple Macintosh-pc's (SE/30) en printers. Een medewerker van het Scryption vertelt dat het merendeel van de spullen uit de collectie van de Moret Groep (opgegaan in Ernst & Young) komt. Deze collectie 'historische hulpmiddelen in de administratie' omvat reken- en telmachines, boekhoudmachines, ponskaartapparaten, mini-computers en pc's. 'Ik heb zelf als accountant gewerkt bij Dechesne Ernst & Whinney. Bij Whinney werkten we met Wang-computers en Compaq-pc's. Later zijn we gefuseerd met Moret, waar ze veel Apple-apparatuur hadden staan. Die mix herken je hierin nog terug.'
In de zaal staan ook nog twee kleine plastic vitrine-opstellingen waarop Moret de werking van een computer en het opslagheugen heeft weergegeven. Veel animo is er niet voor. Misschien is het nog iets voor een van de scholen die later langskomen om bruikbare spullen op te kopen.
Philips-pc
In de buurt van de Moret-vitrines liggen nog stapels ponskaarten. Ook hiervoor bestaat weinig klandizie. Een beetje computerverzamelaar heeft dit soort spullen allang in huis. Voor al deze pc's, printers en ponskaarten wacht het lot van de opkoper en daarna hoogstwaarschijnlijk de oud ijzerhandel of de oud papierbak. Bij de uitgang ligt een plastic wit koffertje met als reclametekst in rode en zwarte letters: 'Yes. Philips PC. Daar zeg ik geen nee tegen.' Voor slechts twee euro. Dan kan deze verslaggever, die ooit zijn stukken op een Philips MSX typte, niet laten liggen. Betaalbare nostalgie!
Jammer…vorig jaar nog bezocht en mijn vrouw en ik vonden het best leuk om een keer te zien.
Maar van de andere kant moet het wel te betalen zijn. Als je dan ziet hoveel leegstaande panden er her en der staan te verkommeren, hoeveel werklozen of andere inactieven er zijn etc. die graag aan zoiets kunnen/zouden willen meewerken, dan vraag je je af of er geen betere oplossingen mogelijk zijn voor dit soort culturele uitingen.
Ach, het is een algemene trend.
Eerst wordt iets door enthousiaste vrijwilligers opgezet en in leven gehouden.
Weer wat later wordt het door de gemeente overgenomen en als zijnde “voor het algemeen belang” gesubsidieerd en bemand met betaalde krachten.
Zodra er dan weer eens moet worden bezuinigd of gekort is er vervolgens geen geld meer voor en weg is alles en wordt er gewoon gesloten of ontmanteld.
Een zorgvuldig en door gedrevenheid verzamelde collectie gaat hierdoor in zijn geheel verloren.
Ik hoop dat er voldoende foto’s en documenten bewaard blijven.
Bij bezuinigingen vallen er altijd slachtoffers, maar ik zou liever zien dat de gemeenteraad van Tilburg een consequent beleid voert (http://tilburgers.nl/15985/wethouder-frenk-bezuiniging-op-scryption-is-beleidsloos). Dit beleid zou dan gebaseerd moeten zijn op een visie in bv een cultuurnota die in januari al te laat was.
Ik vraag me af hoe het verlies van publiekstrekkers past in de race van Tilburg naar Cultuurstad 2018 (http://bd.nl/nieuws/tilburg-stad/twijfels-over-dure-kandidatuur-culturele-hoofdstad-1.69292), want het zou me niet verbazen als de Oliemeulen (http://www.oliemeulen.nl/; het vreemdste dierenpark van NL) binnenkort ook Tilburg verlaat.