De ministeries van Financiën en Infrastructuur & Milieu hoeven hun gezamenlijke aanbesteding voor ict-inhuur niet opnieuw uit te schrijven. Het gerechtshof in Den Haag vernietigde een eerdere uitspraak hierover, waarbij ict-dienstenbedrijf Centric succesvol bezwaar had gemaakt tegen de gunning aan de winnaars Atos Origin en ABC Automatiseringsdiensten. De Staat was namens de ministeries in hoger beroep gegaan met ABC als tussenkomende partij.
Centric was naar de rechter gestapt omdat het vond dat Atos Origin en ABC Automatiseringsdiensten, behorende tot de groep winnende partijen, in hun offertes 'absurd hoge' aantallen zzp'ers en freelancers hadden opgegeven als beschikbare ict-specialisten (respectievelijk 108.255 en 79.270, tegenover 8244 van Centric).
De Haagse rechtbank oordeelde op 10 september 2010 dat de ministeries deze irreëel hoge aantallen niet hebben geverifieerd. Daardoor was er volgens deze rechter geen sprake van een transparant en eerlijk aanbestedingsproces.
De Staat ging uiteindeljk in hoger beroep en met succes. Het gerechtshof oordeelt dat de Staat, onder meer door een extra gevraagde bevestiging, voldoende heeft onderzocht of bij Atos Origin en ABC sprake was van eventuele verboden (interne) dubbeltellingen. Omdat Centric zijn twijfel over de dubbeltellingen niet heeft onderbouwd, kan van de Staat niet worden verwacht verder onderzoek in te stellen naar eventuele dubbeltellingen, aldus het arrest.
Transparant
Daarnaast stond volgens het hof duidelijk in het bestek van de aanbesteding aangegeven dat bij het op te geven aantal beschikbare fte's ook freelancers én zzp'ers via doorleenconstructies konden worden opgegeven. Dit is inherent aan de marktsituatie, waarbij meerdere partijen gebruikmaken van dezelfde pool individuele zzp'ers en freelancers (vaak via intermediairs en detacheringsbureaus.
In het bestek waren voor inschrijvende partijen deze zogenaamde kruislingse dubbeltellingen toegestaan. In de uitspraak concludeert het hof dan ook dat de gehanteerde aanbestedingsprocedure niet in strijd is met het transparantiebeginsel en niet onrechtmatig is jegens Centric.
Volgens de ministeries is uit het arrest af te leiden dat er voldoende zorgvuldig en transparant is gehandeld aan de hand van duidelijke criteria. Zij melden snel tot definitieve gunning van het raamcontract voor ict-inhuur over te gaan.
Het hof heeft Centric veroordeeld tot het betalen van de proceskosten die de Staat en ABC hebben gemaakt (ruim 10.000 euro).
Aanbesteding
Verkeer & Waterstaat (tegenwoordig vallend onder het ministerie Infrastructuur & Milieu) en Financiën schreven in november 2009 een aanbesteding voor ict-inhuur uit. Het betreft de ict-architectuur, de beveiliging, projectleiding en -management, ontwerp, ontwikkeling en beheer. Van de 24 ontvangen inschrijvingen selecteerden zij acht partijen: ABC, Atos Origin, Inter Access, Ordina, Logica, Itaq, Capgemini en Getronics.
Centric viel buiten de boot, onder andere doordat het bedrijf te weinig punten scoorde bij het opgegeven aantal beschikbare Nederlands sprekende ict-specialisten (een gunningcriterium).
Ongelovelijk wat hier is gebeurd. Uit eigen ervarin weet ik dat je als it organisatie dit soort cijfers wel MOET oppompen omdat je anders bang bent dat je concurrenten dat wel doen en jij niet. Dit doe je dan aan de hand van bepaalde inschattingen zodat het nog enigszins uit te leggen valt. Als Sales heb ik hier toch moeite mee omdat het puur blufferij is en dat de echte getallen gewoon niet te achterhalen zijn. Deze uitspraak opent de weg om nog meer te gaan bluffen in aanbestedingen. Iedereen weet dat atos en abc team hier de boel flink geflest hebben en nu worden ze er nog voor beloond ook.
Dubbeltellingen van resources zijn kennelijk niet onrechtmatig bij aanbestedingen …
Ik ken twee bedrijven die hier van gaan balen: Centric en nog eens Centric 😉
Waarom Atos en ABC de zwarte piet toespelen? De vraag of dubbelingen waren toegestaan is aan de orde geweest in diverse Nota’s van Inlichtingen waardoor Centric had kunnen weten dat die waren toegestaan. Gewoon goed lezen dus.
Het is toch onbegrijpelijk dat je als aanbestedende partij dit wil. Je wilt toch een reeel antwoord van je leveranciers wat ze echt kunnen leveren en toch niet een dergelijk onmogelijk antwoord wat nooit waar gemaakt kan worden.
De pot verwijt de ketel. Met zulke processen probeert centric vaak (de kleinere) gemeenten hun wil op te leggen. Goed dat de staat door centric niet laat kisten!
Dat Atos over 108.000 (Nederlandstalige – eis in de aanbesteding) ICT specialisten zou kunnen beschikken is uiteraard absurd. Er zijn in Nederland zo’n 250.000 ICT’ers werkzaam. Daarvan is het overgrote merendeel niet werkzaam op detacheringsbasis. Van de overgebleven groep zijn er flink wat in dienst bij concurrenten van Atos. Ook die zijn dus niet beshcikbaar voor Atos. Hoe kom je dan in vredesnaam 108.00 ICT’ers? Hetzelfde geldt voor de genoemde aantallen door ABC Team.
Los van het feit dat Atos en ABC Team er maar wat op los jokken is de vraagstellingen vanuit de aanbestedende partij ook niet slim. Ten eerste niet omdat de beantwoording vrijwel onmogelijk goed te controleren is (meetbaarheid). Ten tweede niet omdat de vraag op zichzelf niet bijster relevant is. Doelstelling van de vraag is om te checken of leveranciers over voldoende ICT’ers kunnen beschikken om te kunnen leveren. Op zich begrijpelijk maar er zijn genoeg alternatieven om dit inzichtelijk te krijgen.
et is jammer dat er aan deze vraag verhoudingsgewijs veel gewicht werd toegekend. Bovendien werden alle opgegeven aantallen gerelateerd aan de partij met de hoogste score. Kortom gaf je 20.000 op dan kreeg je 1/5 van de maximaal verkrijgbare punten. Hierdoor zijn veel inschrijvende partijen met realistische opgaves (nog steeds ruim voldoende om te kunnen leveren) buiten de boot gevallen.
Conclusie; Slechte aanbesteding en jokkende leveranciers.
Terechte opmerking van Digibeet. Centric had over deze eis en wijze van tellen van aantal medewerkers/zzp’ers vragen kunnen stellen (Grossman arrest). Dus krokodillentranen van Centric. Overigens heeft de inkoper ook niet zo handig een dergelijke eis bedacht.
Dat een aanbestedende dienst een doorleenconstructie faciliteert én zaken doet met brokers in 1 mantelcontract is een opmerkelijke constructie. Het aantal partijen in de keten dien je mijns inziens zo klein mogelijk te houden ivm span of control én ivm prijsopdrijvend effect. Bij projecten en/of fixed price gelden overigens andere redenen. Wat de ministeries hadden moeten doen, was bv vragen naar een database waarin deze CV’s staan én een referentiebezoek onderdeel laten zijn van deze aanbesteding.
Het aanbestedingsrecht draaft echter veel te ver door en werkt (inderdaad) strategisch inschrijven in de hand. Ik noem dit ‘verjuridiculisering’. Wat dit betreft betreur ik de uiteindelijke uitspraak.
De Europese richtlijnen (dat zijn wetten) geven aan dat Europese aanbestedingen transparant dienen te zijn en die richtlijnen gaan boven de Nederlandse wet- en regelgeving.
Het gaat in deze zaak om flagrante fraude door absurde aantallen op te geven. Het is verkeerd dat de aanbestedende partij – beter wetende – die fraude beloond. Dat bevordert alleen maar de corruptie rond ICT-aanbestedingen. Elke aanbieder mag verwachten dat normale vragen normaal geïnterpreteerd dienen te worden en dat alleen eerlijke antwoorden meetellen bij de beoordeling.
De rechter in hoger beroep heeft echter deze richtlijnen aan de laars gelapt. Heel erg slordig, dom of is het laf van de rechter? De Europese commissie zou hiervoor de Nederlandse staat een straf kunnen opleggen.
Ik zou Centric overwegen in cassatie te gaan en een schadevergoeding te eisen van de staat.
@Mark, het Grossman arrest zegt dat een aanbieder voortvarend en tijdig bezwaar moet maken tegen een vermeende schending van het aanbestedingsrecht en onduidelijkheden of onvolkomenheden ongedaan kan worden. Dat kan een inschrijver pas doen nadat er de vermeende schending geconstateerd is. Je kan als inschrijver wel bij elke vraag van de aanbestedende dienst wedervragen gaan stellen, maar dat is alleen zinvol als de vragen niet helder of éénduidig zijn. Er is al veel te veel papieren rompslomp bij Europese aanbestedingen.