De belangrijke ontwikkelingen op het gebied van outsourcing: ze zijn terug te vinden in deze bijdrage, die onderdeel uitmaakt van de Consultancy Guide 2011.
Wat is het?
Bij uitbesteding laten organisaties het ict-werk dat ze eerst zelf deden voortaan buiten de deur uitvoeren. In een aantal gevallen gaat (een deel van) het personeel dat dit werk uitvoert, mee naar het bedrijf dat de werkzaamheden overneemt.
Er bestaan allerlei variaties op het vlak van uitbesteding. Het werk kan bijvoorbeeld zonder personeel naar het buitenland (lagelonenlanden) worden verplaatst. Dat is een vorm van offshoring. Hierbij kan het gaan om farshoring (naar landen op andere continenten, zoals India) of nearshoring (naar landen in de buurt, zoals in Oost-Europa).
Daarnaast kan uitbesteding gaan om het elders laten uitvoeren van bepaalde zakelijke processen, zoals salaris- en personeelsadministratie, inkoop of facturering (inclusief ondersteunende it-systemen). Dit heet 'business process outsourcing', maar komt in Nederland mondjesmaat voor.
Trends
Vertraging
De vraag naar uitbesteding blijft dit jaar achter. Althans, de grote uitbestedingscontracten. Bedrijven en overheden hebben wel activiteiten uitbesteed, maar dan vooral op kleinere schaal. In veel gevallen betreft het een verlenging van bestaande contracten. Het negatieve economische klimaat maakt opdrachtgevers voorzichtig in het afsluiten van contracten. Bovendien voerden ze de druk op hun leveranciers op om de tarieven te verlagen, ook in bestaande contracten. De crisis leidde vooral dus tot een trage besluitvorming en nog niet tot de gehoopte massale vraag naar uitbestedingsdiensten om de kosten te drukken.
Inbesteding en regie
Klanten staan uitgebreider stil bij dan in het verleden bij het bepalen van de voor- en nadelen van uitbesteding voor hun organisatie. Dat leidt tot een meer gedifferentieerde vorm van sourcing: sommige kavels worden weer in huis gehaald; andere kavels worden versneld uitbesteed. Het is een teken van een verdere professionalisering van de opdrachtgever in uitbestedingsrelaties. Het inrichten van een regieorganisatie is hierbij een haast onmisbaar element geworden. Immers, informatievoorziening is tegenwoordig een strategisch bedrijfsonderdeel dat goed gemanaged moet worden. Dit vereist een actieve rol van de organisatie. Juist bij outsourcing is men gebaat bij een opdrachtgever die zich bewust is van de taken en verantwoordelijkheden.
Meer concurrentie
De traditionele grote dienstverleners hebben moeite hun deals vast te houden. De concurrentie wordt heviger en nichespelers komen op. Verlengingen komen niet automatisch meer bij de op dat moment als contractpartij optredende leverancier terecht. De grote 'one size fits all'-dienstverleners hebben moeite om de verwachtingen van de klant waar te maken. Zij hebben last van een gebrek aan professionaliteit in hun leveringsdiensten, waarbij medewerkers alleen oog hebben voor hun eigen taakgebied en niet verder kijken dan hun technologische 'tower'. Opdrachtgevers die van leverancier switchen moeten wel greep houden op het transitieproces van het overbrengen van it-diensten naar de nieuwe leverancier.
Offshoring
Er bestaat nog steeds een groeiende belangstelling voor offshoring, maar massaal omarmen doen Nederlandse bedrijven het niet. De belangrijkste reden voor uitbesteding naar het buitenland ligt in kostenbesparing, gevolgd door behoud of verbeteren van concurrentievermogen. Toch worden ook regelmatig activiteiten teruggehaald. Redenen daarvoor zijn het feit dat offshoring moeilijk te managen is en dat kosten hoger uitvallen dan verwacht.
Offshoring hoeft overigens niet te betekenen dat een activiteit naar lagelonenlanden wordt verplaatst. Hoewel India en China de aantrekkelijkste offshore-locaties voor Nederlandse ondernemers vormen, v vindt ook uitbesteding van werk plaats naar landen als België, de Verenigde Staten, Duitsland en Polen.
Leveranciers proberen internationale klanten over te halen tot offshoring door een wereldwijd netwerk van servicecentra op te bouwen. Klanten kunnen dan overal ter wereld ondersteuning krijgen.
Applicatie
Hoewel uitbesteding van applicatiebeheer langzaam oprukt, blijft de outsourcingsmarkt in Nederland gedomineerd worden door infrastructuurbeheer. De belangrijkste marktsectoren zijn nutsbedrijven (met name energie-), oliemaatschappijen (waaronder gaswinning), het trio overheid/onderwijs/non-profit, en de financiële wereld (waaronder de banken en verzekeraars).
Schaalbaar
Opdrachtgevers willen meer bandbreedte in hun contracten. Ze vragen om een 'betaal naar gebruik'-afspraak en een flexibele infrastructuur die makkelijk meebeweegt met groei- of krimpfases van de organisatie. Kortom, rekencentrumdiensten op maat, waarbij alleen betaald wordt voor de computer- en opslagcapaciteit die klanten werkelijk gebruiken. Naar verwachting zal de hype rond cloud computing de behoefte aan dit soort contracten doen toenemen.
Wie geeft hierover advies?
Accenture
Altran
Atos Origin
Avaya
BT
Capgemini
Centric
Ciber
Corso
CSC
Ctac
Deloitte
Fujitsu
Getronics (KPN)
HP
Humiq
i3 groep
IBM
Imtech ICT
Inter Access
KPMG
Logica
Microsoft
Ordina
Pecoma Informatica
Qurius
Siemens
Simac Techniek
Telindus
Total Specific Solutions
T-Systems
Unisys
VCD IT Groep
VX Company
Selectie adviesbedrijven
Bovenstaande lijst kwam tot stand door aan de veertig grootste adviesbedrijven te vragen over welke ict-deelgebieden zij adviseren.
De selectie van de veertig grootste adviesbedrijven is uitgevoerd door Mazars Berenschot Corporate Finance. Dat gebeurde op basis van omzetgegevens van ict-bedrijven die ict-advisering als hoofdbedrijfsactiviteit hebben. Deze omzetgegevens zijn gehaald uit openbare bronnen.
Consultancy Guide 2011
De Consultancy Guide 2011 is verschenen op 17 december 2010. De gids geeft een overzicht van de belangrijkste deelgebieden in de ict waarover consultancy-bedrijven adviseren. Daarnaast presenteert de gids alle resultaten van het onderzoek dat Motivaction uitvoerde.
Op zich duidelijke en herkenbare ontwikkelingen. Onder het kopje offshoring valt het me op dat als belangrijkste reden ‘kostenbesparing’ wordt genoemd. In veel onderzoeken naar offshoring specifiek (en dit is ook mijn ervaring in de markt), gaat het veel meer om een lange termijn besluit. IT bedrijven hebben moeite met ‘de juiste man op de juiste plek’ vinden en voorzien dat met de economische groei in het vooruitzicht, dit steeds moeilijker zal worden. Offshoring of nearshoring wordt dan ingezet om te voorzien in de personeelsbehoefte, dus het gaat meer om capaciteit (altijd toegang tot voldoende mensen) in combinatie met flexibiliteit (contracten zijn flexibeler dan een arbeidscontract waardoor het aantal mensen gemakkelijker kan worden afgestemd op de behoefte).
@Hugo
Beste Hugo. IT-bedrijven hebben niet zozeer moeite om ‘de juiste man op de juiste plek’ te vinden, alswel ‘de juiste man op de juiste plek voor een uurtarief van EUR 50’.
Met de economische groei in het vooruitzicht zal dit juist steeds makkelijker gaan worden.
Verder is het niet zo dat bij een offshoring of outsourcingspartner een groep resources dedicated gereserveerd wordt voor 1 klant. Integendeel zou ik zeggen. Bij de meeste van dit soort bedrijven werken mensen voor ettelijke klanten tegelijkertijd want anders wordt er nu eenmaal geen winst gemaakt. Dat betekent dat het personeel in die bedrijven intern ook prioriteiten moeten stellen betreffende het werk dat binnenkomt. Dus met die capaciteit blijkt het in de praktijk wel erg mee te vallen.
@ Kees: wellicht is het dan ‘de juiste man op de juiste plek voor de juiste prijs’. EUR 50 per uur lijkt mij in een offshoring context aan de hoge kant.
Ik weet ook dat het overgrote deel van de offshoring bedrijven werkt zoals jij beschrijft. Maar ik weet i.e.g. zeker dat mijn eigen bedrijf 1 persoon koppelt aan 1 klant.