SaaS is de heilige graal waar altijd naar is gezocht. Het concept is megaflexibel, hyperschaalbaar, supergoedkoop en is toepasbaar op alle kantoorautomatisering én bedrijfsapplicaties. Als dat zo zou zijn, dan is het slechts een kwestie van tijd voordat alle systemen via het SaaS concept worden ontwikkeld en geëxploiteerd. Maar is dat ook zo? Mijn antwoord is 'Ja'.
De verkorte definitie van SaaS is: verschillende bedrijven maken gebruik van één en dezelfde softwarelaag, die verbonden is aan één of meerdere databases. Door gebruik van ‘Chinese walls’ heeft ieder bedrijf alleen toegang tot zijn eigen gegevens. Het SaaS concept ontleent zijn kracht aan het adagium ‘samen zijn we sterker dan alleen’. Door kennis te bundelen en hardware te delen, gaat kwaliteit omhoog en gaan kosten omlaag. SaaS is dus pas zinvol als de software door meerdere bedrijven gebruikt wordt.
Laten we er voor het gemak even vanuit gaan dat SaaS ons brengt wat het belooft. Wat merk ik er als eindgebruiker dan van? In ieder geval minder vaak (of nooit meer?) een melding dat we vrijdagmiddag tussen 4 en 6 even niet kunnen mailen in verband met een upgrade van Exchange. En als mijn klant mij een geavanceerd Excel 2010 bestand stuurt, hoef ik hem niet meer te vragen of hij dat even als ‘vorige versie’ kan opslaan, omdat ik met mijn oude Excel zijn document niet kan openen. Als mijn SaaS leverancier enigszins bij de tijd is tenminste.
En in de categorie serieuze zaken: in het verleden raakten de offertegegevens nogal eens zoek bij een upgrade van het CRM pakket. Volgens de leverancier kwam dat door onze ‘exotische’ inrichting. Met SaaS is dat verleden tijd, onze offertes blijven bij een upgrade dus gewoon intact.
Mogen we dit echt van SaaS verwachten? Ja. Ik ben er van overtuigd dat SaaS zulke verbeteringen zal brengen. Een aantal argumenten:
Het eerste argument dat voor deze kwaliteitsverhoging pleit, is het feit dat SaaS-leveranciers hun producten nog maar op één platform hoeven te bouwen en testen. Een gemiddeld softwarebedrijf zorgt er nu voor dat de applicaties op Windows werken, in ieder geval in combinatie met SQL en Oracle databases. En natuurlijk Exchange en MS Office. Hoewel dit standaard configuraties zijn, kost het enorm veel inspanning om bij elke release de software op alle situaties te testen. Daarom wordt vaak op de nieuwste versie van het platform ontwikkeld en getest, waarna er een oppervlakkige controle plaatsvindt op andere varianten. Met andere woorden, als de applicatie op Windows 2008R2 met SQL 2008 en Exchange 2010 draait, 'dan zal-ie het ook wel doen op de rest'. Dit leidt echter nog te vaak tot problemen, die uiteraard pas bij de daadwerkelijke implementatie worden geconstateerd. Te laat dus.
Daarnaast is een groot voordeel dat de data centraal in één (of een beperkt aantal) database(s) opgeslagen wordt. Dit is een enorme hulp bij het analyseren van een databaseconversie. De voorspelbaarheid van de daadwerkelijke conversie wordt sterk vergroot, omdat de data binnen handbereik is.
Een laatste reden die ik hier wil noemen is het feit dat het technische applicatiebeheer gedaan wordt door de leverancier zelf. En wie kan een upgrade beter doen dan de leverancier? Ofschoon je systeembeheerder naar beste kunnen handelt, als er iets mis gaat tijdens een upgrade is er vaak een acuut probleem. Er is meestal simpelweg onvoldoende informatie voorhanden om in te grijpen. Dit komt door het feit dat de omgevingsparameters zeer bedrijfsspecifiek zijn. De leverancier reageert uiteraard met de klassieke respons in de trant van 'we kunnen niet de configuraties van al onze klanten nabootsen, dus we kunnen niet voorkomen dat dit soort problemen zich voordoen', gevolgd door een verwijzing naar het hermetisch afgedichte servicecontract. Sta je dan met je vastgelopen installatie. Haal de back-up tape maar vast uit de kast…
Bovenstaande is slechts een eerste aanzet om de voordelen van SaaS uit te leggen. Er zijn uiteraard ook nadelen. Om een SaaS-applicatie te maken zijn intelligentere ontwikkelaars nodig. De complexiteit van de beveiliging, de autorisatie en de gegevensuitwisseling met andere systemen vereisen hoogwaardige analyse- en ontwerpvaardigheden. De komende generatie SaaS-applicaties zal dan ook niet zonder kinderziektes gelanceerd worden.
Toch zijn de voordelen van een volledige SaaS-wereld evident. En daarom is het slechts een kwestie van tijd tot SaaS geen modewoord meer is. We gaan helaas niet snel genoeg, maar het concept is zo sterk, er is geen ontkomen aan!
SaaS is niet zo zeer een technisch vraagstuk, maar gebruikt inderdaad wel andere technologie. Software als een dienst berust meer op een andere (bedrijfs)model in het aanbieden van software.
SaaS (zeker in public clouds) moet derhalve worden gezien als een soort van uitbesteding op zeer hoog niveau. Het is (gechargeerd nog net geen BPO…
Er zijn uiteraard heel veel voordelen te noemen, zoals in het artikel ook wordt gedaan. Daarin wordt echter wel met een zeer technische blik naar SaaS gekeken.
Zaken als beschikbaarheid, beveiliging/veiligheid, performance, governance, identity management en applicatieintegratie komen vrijwel niet aan bod.
En daar zijn nog genoeg lastige vragen te bedenken.
Kijk maar eens naar de WikiLeaks affaire hoe makkelijk het is om een website plat te leggen. Dat zou de (web)site van uw SaaS provider kunnen zijn geweest.
U zult bovendien geen end-to-end SLA kunnen opstellen door de diverse schakels in de keten. Zo biedt Google een garantie tot de voordeur… van Google en telt 10 minuten downtime van Google niet mee in die SLA.
En als uw gegevens eenmaal vrij op het Internet terechtkomen dan zijn ze nog niet zo maar weer verwijderd.
Gelukkig gaan we nog niet zo heel snel en denken we er hopelijk goed over na wat we zeker zelf willen doen en hebben en wat misschien beter kunnen laten doen door anderen.
Hoewel ook ik een vervent aanhanger van het SAAS concept ben, kan ik mij niet erg vinden in de onderbouwing zoals hierboven aangegeven. Het is meer een pleidooi voor open standaarden dan voor SAAS. Bestanden worden niet beter uitwisselbaar tussen producten van verschillende leveranciers, dan dat ze het in conventionele toepassingen zijn. Ook wordt in het betoog volledig voorbij gegaan aan de wil van de eindgebruiker. Misschien heeft hij redenen dat hij bepaalde functionaliteiten bij zich houdt of zelf bouwt. Ook kan het zijn dat de eindklant zich niet wil overgeven aan een leverancier die elk jaar weer een bijdrage vraagt. Er zijn nu genoeg bedrijven die ook niet alle nieuwe softwarereleases kopen maar jaren met een eenmaal aangeschafte versie blijven werken. Wel ben ik het ermee eens dat SAAS door zijn beheerbaarheid en kosteneffiëntie, een steeds belangrijker rol zal gaan spelen.
Vraag is dus of klanten het ook als kinderziekte zullen bestempelen bij implementatie als het nog niet soepel werkt of dat zij het regelrecht afserveren.
Is er maatwerk in SaaS mogelijk of krijgen bedrijven nu een gestandariseerd pakket?
SaaS is een delivery model, niet een technologie. Veel wordt SaaS, niet alles. Laten we 80/20 regel maar aanhouden.
Voor ons vakgebied, online boekhouden, wordt thans 7% online gevoerd. Wij verwachten zelf dat dat over 5 jaar omgedraaid is. Dus >90% van alle administraties die dan online gevoerd worden.
Ik ben afgelopen week op Dreamforce geweest, die gaan vast voor de 100%. 😉
Ik vind de opmerking van de auteur “SaaS is de heilige graal waar altijd naar is gezocht.” nogal bijzonder, want SaaS is alles behalve nieuw. SaaS als concept stamt uit de jaren zestig, ook al is de term wellicht pas een decennium oud. De volgende conceptuele stap was Cloud. En met Cloud wil het nog niet zo lukken, dus maakt men van een ouder concept een nieuwe mode. Doordat de businessmodellen van de meeste bedrijven verandert zijn (meer richten op de core business en op flexibiliteit), krijgt SaaS nu meer kansen.
Verder schaar ik me achter de opmerkingen van All Integrated en Gert.
@ict-er, bij SaaS maatwerk kan je gewoon van outsourcing spreken. Software as a Service, wordt dan Software and Development as a Service en dat bestaat nog langer dan SaaS. Het werd vroeger als een bundel van verschillende Application Service Provider diensten aangebonden. Bijvoorbeeld als een combinatie van softwareontwikkeling, softwarebeheer, databasebeheer, hosting en connectivity (er zijn allerlei uitsplitsingen van diensten mogelijk).
SaaS komt te vroeg als er gekozen wordt om de services uit de Cloud te betrekken. De Cloud is in dit geval ‘een datacenter ergens in de wereld’. Voorlopig is het Internet nog te kwetsbaar om de ogen te sluiten voor de risico’s.
Voor je als klant een SAAS oplossing in een cloud kiest moet je je realiseren dat je gegevens in een cloud onderworpen zijn aan alle rechtssystemen van de landen waar die cloud draait.
Ieder zichzelf respekterende ondernemer weet dat je daar een enorm risiko loopt. Wanneer de wet in land X (Palin’s USA?) jouw produkt, tekst of wat ook niet bevalt, kan de kraan dicht gedraaid worden en dat is een risiko dat je nauwelijks kunt verantwoorden.
De hoera-verhalen van “de cloud” negeren dat aspekt konsekwent.
Jan, goede aanvulling. Veel mensen vergeten dat contextuele advertenties bij e-mail diensten mogelijk zijn omdat SaaS aanbieders e-mails scannen. Dit staat in Nederland gelijk aan het schenden van het briefgeheim, maar de beduusde politici hebben het nog gedoogd. Sommige partijen en Europees Parlement zijn wakker geworden en willen het Europees verbieden.
Dezelfde techniek kan ook gebruikt worden om documenten en dergelijke te scannen die zich ergens in de Cloud bevinden. Veel data worden niet of matig beveiligd over het internet verzonden en routering is tot op zekere hoogte ook nog eens te manipuleren. Natuurlijk kunnen deze scandiensten ook beschikbaar gesteld worden aan politie, geheime diensten en wie maar genoeg betaald. Daarom zijn er heel veel bedrijven en instellingen niet erg dol op SaaS en de Cloud.
Model van Apple,waarbij 1 partij streng toeziet op goed werkende apps, heeft veel dezelfde voordelen als Saas via 1 provider. Niet alleen kwestie van lokaal of remote maar gaat vooral om beheersbaarheid. En die is (en blijft) in lokale bedrijfsomgevingen vaak veel duurder en slechter dan via een professionele Saas oplossing. Upgrade Mark zijn 80-20 model tot 80-10-10 (10 lokaal prima, 10 lokaal slecht).
@Ad
waarop baseer je dat beheersbaarheid lokaal duurder en slechter is als bij SAAS? Zoals ik iedere keer zeg, de konsekwenties op juridisch gebied worden niet genoemd, ik geloof ook niet dat bedrijven in het algemeen hun boekhouding in een cloud zetten, het risiko is te groot.