Nu de arbeidsmarkt voorzichtig weer wat aantrekt, durven ict'ers weer te solliciteren. Toch blijft overstappen naar een nieuwe baan een gok: je weet nooit helemaal zeker of je de juiste beslissing neemt. Toch zijn er wel een paar manieren om de kans op succes te vergroten.
Personeelsadvertenties zijn meestal nogal kort. De tekst bestaat uit een functietitel met daaronder een korte uitleg van de inhoud van het werk. Niet zelden maakt de werkgever een lijst met vaardigheden die de sollicitant moet hebben, maar wat het bedrijf zelf te bieden heeft, komt slechts kort aan bod.
Sollicitanten gaan daardoor op sollicitatiegesprek zonder precies te weten waar ze terechtkomen. Uitgebreide achtergrondinformatie over de functie en het bedrijf ontbreken.
Minder zicht op werkvloer
Nu lijkt het eenvoudig om uit te zoeken wat het werk precies inhoudt: gewoon even vragen tijdens het sollicitatiegesprek. Deels is dat natuurlijk waar, maar de omschrijving van de hr-manager is ongetwijfeld anders dan die van de werknemer die het werk al doet. Daar komt bij dat niet alleen de sollicitant, maar ook de werkgever een bepaald beeld van zichzelf wil neerzetten.
Neem bijvoorbeeld de opleidingsmogelijkheden die veel werkgevers beloven. Het vooruitzicht van een training of cursus is mooi, maar of het volgen ervan er ook van komt, is een tweede. Iets abstracts als werksfeer is nog moeilijker om de vinger achter te krijgen. Een hr-manager gaat zijn sollicitant waarschijnlijk niet vertellen dat collega's nogal kribbig zijn omdat ze het niet eens zijn met bezuinigingen. Bovendien heeft hij of zij minder zicht op wat er op de werkvloer gebeurt.
Glad ijs
Volgens managementadviseur en loopbaancoach Boudewijn van Achter is het daarom raadzaam om voor het tekenen van het contract te vragen om een bezoek aan de werkplek. 'Zodat je een collega spreekt die daar al werkt', zegt hij. 'Vraag direct wat boeiend en minder prettig is aan de baan, de baas en de omgeving.' Een gesprek zonder meeluisterende hr-medewerker is dan uiteraard de beste manier om een nauwkeurig beeld te krijgen.
De adviseur begrijpt dat een sollicitant zich met het vragen om een bezoek aan de werkvloer op glad ijs begeeft. Van Achter: 'Niet iedereen waardeert het als je doorvraagt en je je kritisch opstelt.'
Toch is zoiets het proberen waard. Het voorkomt dat de sollicitant zich in zijn enthousiasme stort op een baan die, blijkt later, totaal niet bij hem past. 'Het voorkomt ook dat je te veel luistert naar vage beloftes die gedaan worden om jou binnen te krijgen', stelt de loopbaanadviseur.
Een baan kiezen
Een ander probleem is dat werknemers simpelweg niet weten wat bij ze past. Voor starters is dat vaak een struikelblok. Directeur Vikram Kapoor van detacheringsbureau iSense vergelijkt het kiezen voor een baan met het bestellen van een pizza: kijken wat het aanbod is en daaruit een keuze maken. Volgens Kapoor is dat verkeerd. 'Het kiezen van een baan begint bij jezelf', geeft hij aan in zijn boek 'Het Oranjegevoel – Succesregels voor professionals op de ict-arbeidsmarkt'.
Volgens Kapoor moeten sollicitanten voor zichzelf opschrijven wat zij precies willen. Het effect daarvan zou nog groter worden als vrienden of familieleden meewerken aan de opsomming. Kapoor: 'Na enkele sollicitatiegesprekken kun je met deze lijst vrij objectief bepalen of een functie echt bij jou en je wensen past. Een afweging is dan niet alleen op je gevoel gebaseerd, maar is een duidelijke keuze.'
Het spoor bijster
Ook ict'ers die jarenlang in dezelfde functie gewerkt hebben, maar nu iets nieuws willen, kunnen het spoor bijster raken. In de loop der jaren sluipt het erin: de werknemer voelt zich zo met zijn functie verbonden dat het moeilijk wordt zichzelf in een andere rol of bij een ander bedrijf te zien. Zie dan maar eens een goede keuze te maken. Ook dan is het wensenlijstje een handig hulpmiddel.
Ondanks alle voorbereidingen kan het natuurlijk misgaan. Beloftes worden niet nagekomen of de bedrijfscultuur is toch heel anders dan verwacht. Kapoor vindt dat ict'ers in zo'n geval flink genoeg moeten zijn om de andere bedrijven waarnaar zij een sollicitatiebrief geschreven hebben te benaderen. 'Vraag of ze nog interesse hebben. Een proeftijd is er niet voor niets. Blijf er dus niet werken om redenen die je niet gelukkiger maken.'
Vind die functie
Wees eerlijk: passen jouw vaardigheden bij de inhoud van het werk? Of je nu onder- of overgekwalificeerd bent, het maakt je niet gelukkiger in je functie.
Probeer uit te zoeken hoe de bedrijfscultuur is. Bespreek het met potentiële collega's. Als je een bezoek brengt aan de werkvloer, let dan goed op hoe werknemers met elkaar omgaan. Zijn de gesprekken kort en zakelijk of wordt er ook gesproken over hoe het weekend was?
Werkgevers beloven vaak doorgroeimogelijkheden, maar of het er ook van komt, is de vraag. Bespreek tijdens het sollicitatiegesprek wat de werkgever doet om doorgroeien mogelijk te maken. Vraag werknemers hoe hun carrière zich binnen het bedrijf ontwikkeld heeft. Zoek ook uit of je zelf invloed hebt op je doorgroeimogelijkheden.
Denk na over de toekomst. Op dit moment past de werkgever misschien goed bij je, maar is dat ook nog zo als je over drie jaar wilt gaan thuiswerken of een half jaar op wereldreis wilt?
