SaaS kan een bedrijf zeer veel voordelen opleveren, zowel aan de aanbiedende als aan de afnemende kant. De afnemer zal proberen de dienst zo goed en goedkoop mogelijk af te kunnen nemen, de aanbieder zal proberen op de geleverde dienst(en) zoveel mogelijk winst te maken. Er is nog een andere kwestie die op de loer ligt: vendor lock-in. Hoe herken je dit en nog belangrijker: hoe voorkom je dit?
Het is op zich wel te begrijpen: ieder bedrijf wil zijn eigen bestaansrecht zo lang en zo goed mogelijk handhaven en zal daardoor altijd op zoek zijn naar mogelijkheden om klanten aan zich te binden. De meest voorkomende methodes hiervoor zijn cross-selling en/of up-selling. Het idee van vendor lock-in zit hem in het feit dat een product wordt aangeschaft en dat dit product dermate wordt aangeboden dat het voor de afnemer niet of nauwelijks mogelijk is om ooit nog naar een andere leverancier over te stappen zonder enorme bedrijfsconsequenties. Vaak wil de klant de keuzevrijheid behouden en is een route naar dit punt niet wenselijk. Er zijn echter best constructies denkbaar waarin dit wel wenselijk zou kunnen zijn.
Stel dat prijs een breekpunt is, dan kan de leverancier overwegen om het product of de dienst goedkoper aan te bieden tegen de voorwaarde dat de klant voor een x-periode afnemer blijft. In dat geval zijn beide partijen blij met de oplossing en is er sprake van een naar beide zijden tevreden zakelijke overeenkomst. Het is hier echter wel uitkijken geblazen omdat in de Nederlandse wetgeving is opgenomen dat in sommige gevallen koppelverkoop verboden is.
Een minder nette methode is het aanbieden van een product waarbij bijvoorbeeld geen data-export mogelijk is. Of een data-export die uitsluitend een formaat ondersteunt dat alleen maar in de (overige) producten van de leverancier past. In dit geval wordt een overstap naar een andere leverancier bewust tegengewerkt. Het vervelende is dat de klant meestal hier geen idee van heeft totdat men een overstap wil maken. Hoe vervelend ook; het is een methode die wel gebruikt wordt, maar niet verboden is. Dat het niet netjes is, is weer een andere discussie.
De klant kan hier rekening mee houden door vooraf te verifiëren hoe transportabel zijn eigen data is en hierover in de contracten bijvoorbeeld een inspannings- en/of oplossingsverplichting naar de leverancier op te nemen. Het is echter aan de klant om hier spits op te zijn.
Ik ben het helemaal met de auteur van dit artikel eens dat product/leveranciersafhankelijkheid ten alle tijden vermeden dient te worden. Ik denk dat dit zich echter niet beperkt tot SAAS oplossingen, maar voor het hele ICT terrein geldt.
Naast afhankelijkheid van de leverancier is er nog een hele andere reden om goed naar de component data-uitwisseling te kijken. Informatie onderscheidt zich namelijk van data (of gegevens) doordat het is verrijkt met andere gegevens.
In het kader van goed informatiemanagement dient dus te allen tijden, te worden gezorgd dat beschikbare gegevens middels open standaarden beschikbaar zijn, en kunnen worden uitgewisseld.
Zorg daarom altijd dat u bij elke beslissing het overzicht houdt en de onderlinge afhankelijkheden in kaart brengt. Probeer deze afwegingen onafhankelijk van u leverancier te maken!
Hoe zouden die gesprekken tussen managers gaan op de golf club ?
“He kerel ik heb mijn IT uitbesteed met saas” – Zozo, let er dan op dat je je data terug kan halen als je bij die saas-toko weg wilt, ze willen ten slotte alleen maar winst maken die bedrijven. Las ik ergens in Computable – “Bedankt, zeg kerel, ga ik zeker op letten.”
Dit is wel erg generiek geschreven en heeft geen enkele relatie tot saas an sich.
Als je overigens kijkt naar de saas producten voor de klein zakelijke markt (Dropbox, Google Apps, Yunoo, Moneybird, etc.) dan zie je dat praktisch alle aanbieders export functionaliteit bieden en ook integratie een integraal onderdeel van de oplossing is, of dat het bedrijf dat als doelstelling heeft.
Sterker nog, ik denk dat saas aanbieders bijna per definitie niet aansturen op een vendor lock-in. Juist omdat deze markt steeds transparanter wordt en afhankelijk lijkt van goede recensies en mond tot mond reclame.
Het zijn vaak de bestaande wat oudere bedrijven die experimenteren met saas en die wat meer aansturen op een vendor lock-in, waarvoor je op je hoede moet zijn. Maar die zijn wel erg herkenbaar omdat hun niet saas producten ook al zo zijn ingericht.