Meer voor minder. Dat heeft de aanbesteding van de infrastructuur en datatransportdiensten voor Intranet•Rotterdam opgeleverd. Dankzij de aanbesteding, waaraan M&I/Partners heeft meegewerkt, krijgt de gemeente een betere en flexibelere dienstverlening tegen een prijsreductie van meer dan 30 procent.
De gemeente heeft de nieuwe infrastructuur en datatransportdiensten voor Intranet•Rotterdam gegund aan KPN. De komende vier tot zes jaar levert KPN de diensten op basis van een MPLS-netwerk. Dit MPLS-netwerk voorziet het Intranet•Rotterdam van moderne netwerkdiensten, waardoor het geschikt is voor toepassingen als voice-data integratie, IP-telefonie (VoIP), video-, spraak- en beelddistributie. Het sluit daarbij aan op de wens van de gemeente om een toekomstvast en bedrijfszeker netwerk te realiseren op basis van ‘proven technology'.
Hart interne communicatie
Al in december 1997 besloot de gemeente tot de invoering van een concernbreed datacommunicatie-netwerk. De Intranet•Rotterdam-infrastructuur werd in eerste instantie alleen gebruikt om centrale systemen (zoals financiële systemen) te benaderen en generieke diensten (zoals e-mail) mogelijk te maken. Tegenwoordig vormt het Intranet•Rotterdam het hart van de interne communicatie binnen de gemeente.
Op dit moment zijn er vijftien gemeentelijke diensten en elf deelgemeenten aangesloten, verspreid over meer dan vierhonderd locaties en zeshonderd aansluitingen. Ruim 14.000 medewerkers hebben vanaf hun werkplek toegang tot Intranet•Rotterdam. Daarnaast zijn er meer dan 1600 draadloze aansluitingen voor voertuigvolgtoepassingen, PDA/GSM's voor eindgebruikers en aansluitingen naar gemalen (PLC's).
Nieuwe eisen en wensen
De overeenkomst met KPN voor het leveren van de infrastructuur en de datatransportdiensten liep per 1 juli 2010 af. Dit bood de gelegenheid om de dienstverlening te moderniseren en aan te passen aan nieuwe eisen en wensen.
In de afgelopen contractperiode heeft VoIP (telefonie over IP) serieuze vormen aangenomen. Daarnaast heeft de integratie van data- en spraakfaciliteiten en multimedia applicaties een vlucht genomen. Toepassingen zoals VoIP, video conferencing, video broadcast, webcasting en softwaredistributie zijn niet meer weg te denken.
Deze ontwikkeling vereist de ondersteuning van meerdere verkeerstypen via dezelfde netwerkaansluiting. Daarbij maakt het netwerk onderscheid in de afhandeling van de verschillende verkeerstypen. Real-time verkeer zoals voor voice, krijgt daarbij voorrang op het overige dataverkeer.
Naast de functionele eisen en wensen zijn er ook belangrijke additionele kwaliteitseisen gesteld aan de dienstverlening op het koppelvlak met de aansluitingen:
– Beschikbaarheid: Intranet•Rotterdam vormt het hart van interne communicatie en de onderlegger voor de dienstverlening naar burgers en bedrijven. Daarom moet beschikbaarheid van zowel het intranet als de koppelingen met externe netwerken zoals internet en GemNet geborgd zijn.
– Verhoogde capaciteit, snelheden en schaalbaarheid: de afgelopen jaren onderging het intranetgebruik een significante groei. Nieuwe locaties sluiten aan, maar ook remote toegang tot het netwerk voor flexwerken en thuiswerken groeit aanmerkelijk. Daarnaast worden steeds meer services en applicaties gecentraliseerd in het shared service center voor ict-dienstverlening van Rotterdam (servers, applicaties, opslag, etc.). Er is dus steeds meer netwerkcapaciteit nodig.
– Beveiliging: het is belangrijk dat het transport van al het verkeer over Intranet•Rotterdam op een veilige manier gebeurt. Daarom moet het mogelijk zijn om verkeer te inspecteren en te blokkeren.
Al deze ontwikkelingen stellen nieuwe en zwaardere eisen aan de infrastructuur en de datatransportdiensten. De gemeente heeft in samenwerking met M&I/Partners een bestemmingsplanarchitectuur geschreven. Daarin is de roadmap voor het nieuwe Intranet•Rotterdam vastgelegd.
Multiservice netwerk
Door de ondersteuning van nieuwe netwerkdiensten ontstaat de mogelijkheid nieuwe dienstverlening te ontwikkelen voor het publiek. Nieuwe netwerkdiensten leiden niet alleen tot een verhoogd gebruikersgemak en verbetering van de gebruikerservaring voor medewerkers; ook kunnen deze ingezet worden voor verbeterde dienstverlening naar de burger.
Voor de ondersteuning van de nieuwe netwerkdiensten voor Intranet•Rotterdam zoals webcasting, videocommunicatie, IP-telefonie en dergelijke is toepassing van meer bandbreedte en verglazing niet voldoende. Daarvoor dient het Intranet•Rotterdam ook een zogenaamd multiservicenetwerk te zijn. Een multiservicenetwerk kan verschillende typen verkeer van verschillende soorten applicaties onderscheiden. Het netwerk kan daardoor verschillende prestatie-eisen voor nieuwe applicaties optimaal invullen, zoals voor het transporteren van het verkeer.
IP-telefonie stelt bijvoorbeeld strikte eisen aan de vertraging die het verkeer mag ondervinden. Het netwerk moet mechanismen ondersteunen om spraakverkeer prioriteit te geven boven ander verkeer om de gewenste spraakkwaliteit te kunnen halen.
Een ander voorbeeld is dat het netwerk het verkeer niet moet dupliceren wanneer meerdere afnemers dezelfde informatie krijgen toegestuurd vanuit dezelfde bron. Typische toepassingen zijn video broadcast en softwaredistributie, waarin grote hoeveelheden van dezelfde data aan veel gebruikers worden toegestuurd.
Gebruikersgemak voor medewerkers
De nieuwe netwerkdiensten van het Intranet•Rotterdam leiden tot meer gebruikersgemak en verbetering van de gebruikerservaring voor medewerkers van de gemeente. De koppeling en integratie van telefonie met het Intranet•Rotterdam in combinatie met remote toegang tot het Intranet•Rotterdam, maakt een steeds verdergaande flexibilisering en virtualisatie van de werkplek mogelijk. Daardoor zijn medewerkers van de gemeente steeds minder gebonden aan een vaste werkplek. Er is vrijwel overal onbeperkt toegang tot de kantooromgeving.
Een ander voorbeeld van gebruikersgemak is de integratie van spraak en data met behulp van unified communications. Medewerkers krijgen bijvoorbeeld inzicht in de beschikbaarheidstatus van collega's. Bij telefoongesprekken kan een medewerker zien of een collega beschikbaar is voordat hij doorverbindt.
Betere dienstverlening burgers
Daarnaast is het mogelijk om de nieuwe netwerkdiensten in te zetten voor betere dienstverlening naar de burger. De bereikbaarheidsstatus van medewerkers kan namelijk ook worden ingezet bij het klantcontactcentrum. Door het doorgegeven van de bereikbaarheidsstatus aan de agenten van het klantcontactcentrum komen burgers altijd en sneller bij de juiste persoon terecht voor hun vragen.
MPLS-netwerk
KPN levert de komende vier tot zes jaar de datatransportdiensten en infrastructuur. De kern van het netwerk is opgebouwd uit een redundant MPLS-netwerk. Het MPLS-netwerk verbindt het shared service center voor de ict-dienstverlening met de verschillende diensten, deelgemeenten en heeft koppelingen met externe leveranciers en eindklanten. Door de toepassing van MPLS-technologie zijn de verkeersstromen van de verschillende afnemers (gemeentelijke diensten en deelgemeenten) logisch van elkaar gescheiden (op basis van labels in het MPLS-netwerk) waardoor de privacy van het verkeer van individuele diensten en deelgemeenten geborgd is.
Het core netwerk is redundant uitgevoerd. Dit betekent dat het core netwerk een zeer hoge beschikbaarheid heeft (tot 99,999 procent gegarandeerd).
Individuele deelgemeenten en diensten kunnen op de kern van het netwerk aansluiten op basis van verschillende technologieën en beschikbaarheid. Hierdoor ontstaat een zeer grote flexibiliteit in te kiezen dragertechnologie (koper, glas, draadloos – UMTS/HSDPA) en bandbreedte (van 128 kpbs tot 10 Gbps). Organisaties kunnen aansluiten waarbij verschillende niveau's van beschikbaarheid worden ondersteund: van 99,9 procent tot 99,99 procent
Ook kunnen de verschillende afnemers aangeven welke diensten zij willen afnemen. Per locatie kan worden gekozen welke extra services en functionaliteiten men wil afnemen, zoals bijvoorbeeld encryptie, decentrale firewalldienst, overbooked of non overbooked verbindingen, QoS-opties, etc).
Door deze flexibiliteit is er een optimale afstemming mogelijk tussen wensen van de verschillende afnemers en kosten die daarmee gepaard gaan.
Conclusie
De gunning van de levering van infrastructuur en datatransportdiensten voor Intranet•Rotterdam aan KPN, stelt de gemeente in staat om verbeteringen van de dienstverlening aan bedrijven en burgers (één loket) te realiseren, communicatie tussen gemeentelijke diensten onderling, tussen diensten en bestuur, en met de buitenwereld beter af te handelen tegen lagere kosten en de veiligheid en kwaliteit van het datatransport te waarborgen.
Naast de nieuwe diensten, extra flexibiliteit heeft de aanbesteding geleid tot 30 procent lagere kosten ten opzichte van de voormalige dienstverlening. Meer voor minder geld dus. Met het vernieuwde datacommunicatie netwerk is Intranet•Rotterdam klaar voor de toekomst, optimaal schaalbaar en wordt de introductie van nieuwe communicatiediensten op het gebied van integratie van spraak, video en data mogelijk.
Richard Sitters, management consultant bij M&I/Partners en Martin van Domburg, teamleider Advies van de afdeling Projecten en Advies bij ICT diensten Rotterdam
