Zoals wel vaker in it wordt een begrip omarmt zonder dat de betekenis of de zin van het begrip duidelijk is. Dat is zeker het geval met soa. Degene die hiervoor betalen, de business, heeft meestal geen enkel idee wat hier nu goed aan is en waarom ze er in zouden investeren. Dat is een groot gemis en hiervoor zou soa governance een goede start kunnen zijn. Dit is governance in het kader van soa, dus moet er ook uitgelegd worden wat een service is en waarom de governance belangrijk is.
Als het belang van een soa duidelijk is komt altijd de vraag, maar hoe implementeer je dat dan en wat zijn de voorwaarden voor succes en of falen, waarna de conclusie volgt; soa governance kent vele verschijningsvormen maar is hoe dan ook cruciaal voor het slagen van een implementatie van soa. In dit artikel ga ik in op de betekenis van soa voor organisaties die het willen gebruiken om hun it te hervormen.
Wat is een service
Een service is een dienst. En binnen dit artikel beperk ik me tot diensten die geleverd worden door it-componenten zoals bijvoorbeeld een dienst die klantgegevens vastlegt en muteert. Hoe de dienst tot stand komt en wie die levert is voor de eindgebruiker niet belangrijk. Wel voor degene die eigenaar is van het proces om klanten vast te leggen en te muteren en ook voor degene die hiervan gebruik wil maken binnen zijn proces. Degene die verantwoordelijk is voor het versturen van rekeningen bijvoorbeeld heeft over het algemeen de data nodig van zijn collega die verantwoordelijk is voor de klanten.
Waarom is het belangrijk
Het bedenken, bouwen en beheren van de service wordt bijna altijd overgelaten aan it. Daar is op zich niets mis mee zolang het wordt gedaan in opdracht van de business.
Zowel nu als in het verleden werden de interfaces gemaakt door it, meestal zonder dat de proces eigenaar op de hoogte was van de interface. Na verloop van enkele jaren zie je dan dat het gebruik van een systeem enorm is toegenomen vanwege allerlei interfaces. De proces eigenaar heeft dus een hoop kosten die hij neemt om zijn collega's van dienst te zijn, een service te verlenen, terwijl hij daar geen dekking voor krijgt.
Daarnaast wordt het lastig om te veranderen, hij is hard gekoppeld aan veel andere systemen.
Daarom is het belangrijk, vanwege deze twee voor de hand liggende maar o zo onderbelichte redenen dat de service eigenaar is ontkoppeld van zijn afnemers en de service eigenaar expliciet toestemming geeft voor het gebruik van de service en daarmee ook zijn service kan bekostigen.
Hoe implementeer je SOA Governance
Door het gewoon te doen. Het principe is niet zo heel moeilijk maar het vergt een korte lijn tussen it en de business. Deze eigenaar moet zich gaan bezighouden met het gebruik van zijn services. Dat is in veel gevallen een lastig uit te voeren organisatie verandering. De houding van de proceseigenaar is meestal die van klant van it. Hij verwacht dat it dit soort zaken voor hem oplost. Nu zijn er meestal wel functioneelbeheerders binnen de business of binnen it die als gedelegeerde van de business de rol kunnen overnemen. Daarmee wordt de functie van functioneelbeheer een heel belangrijke. Zij gaan uit naam van de business zich niet alleen opstellen als demand management richting it maar primair als supplier van services die nog steeds worden gemaakt en beheerd door it, maar primair worden bedacht door functioneelbeheerders.
Voorwaarden voor succes
Primair is het veranderen van de organisatie. It moet zich slechts bezighouden met het realiseren van servicesen niet met het bedenken ervan. Daarnaast is het belangrijk dat de service een eigenaar krijgt binnen de business.
De ceo en cio moeten er achter gaan staan of beter nog initiëren. En na de initiatie er op toezien dat het ook wordt doorgezet. Zij zijn in staat om de structuren die nodig zijn te implementeren, dat moet je niet overlaten aan een paar 'enterprise architecten' zonder enig mandaat.
Voorwaarden voor falen
Zolang soa een it aangelegenheid is en soa governance ook, zal er veel optimalisatie mogelijk zijn in het it-landschap en zal hergebruik ook mogelijk zijn, maar zal de strijd om de kosten van de service een oneigenlijke blijven. De eerste gebruiker van een service zal nooit de bouwkosten willen betalen en zeker niet willen opdraaien voor het beheer. Dat is in gewoon Nederlands, altijd een erg grote drempel voor het implementeren van soa en dus ook soa governance.
Als de top van de organisatie dit niet begrijpt, zowel aan it-zijde als bij de business, zal soa governance falen en daarmee ook soa.
Conclusie
Sos is een heel ambitieuze manier van organiseren. Het concept veronderstelt een hoge mate van volwassenheid van zowel business als it. Er is maar ''eén manier om daar te komen en dat is door het te doen op steeds grotere schaal waardoor de voordelen van soa en soa governance duidelijk worden.
Het moet worden ingeregeld, maar dan wel zo dat de hele organisatie er zich goed bij voelt. Dan is er kans op succes.
