DAF: voorbeeld van een pienter sprookje

Op 18 augustus is draft 3.2 van de Open Group SOA Ontologie gepubliceerd. Voor wie de historie van dit document niet helemaal heeft gevolgd, de doelstelling van de werkgroep die hieraan werkt is tweeledig: The ontology project has two objectives: to formalize a common understanding of concepts by the business and technical communities, and to contribute to model-driven implementation (Open Group).

Tijdens het lezen van de SOA Ontologie draft van de Open Group schiet me te binnen dat dit een standaardwerk zou moeten zijn voor iedereen die op enigerlei wijzen te maken heeft met het leveren van Informatie Technologie oplossingen. Het zou voor onze industrie goed zijn om hetzelfde te verstaan onder belangrijke begrippen als Service, Contract, Taak, Mens, Effect, Invoer, et cetera.

Mijn inspiratie voor nieuwe ontwikkelingen in de it komt voor een deel uit de 'harde' industrie. Daarbij komt dat ik informatie-technologie ook beschouw als een specifieke instantie van meer algemene logistieke processen: het gaat erom om de juiste informatie in de juiste kwaliteit op de juiste tijd bij de juiste persoon aan te leveren. Helaas zie ik om me heen nog wel eens omgekeerde redeneringen. Sommigen gaan ervan uit dat it vernieuwend is, terwijl ik daar niet al te veel bewijs voor zie. Binnen it kan heel wat worden opgestoken van klassieke logistieke processen, die qua volwassenheid en efficiëntie een nieuwe maatstaf voor it zouden kunnen zetten.

De meeste Informatie Technologie is verouderd; Logistieke processen zouden leidraad voor it moeten zijn.
Het idee dat it vernieuwend is wordt helaas de laatste jaren voornamelijk gestaafd doordat ondanks de recessie de bestedingen in it hoog blijven. De toegevoegde waarde houdt daar niet altijd gelijke tred mee. Aan de andere kant: het stoffige imago van klassieke logistieke processen komt voort uit de lange traditie ervan. Als we IT en 'klassieke' functies als inkoop voor een industrieel produkt vergelijken dan zien we dat de klassieke functies veel efficiënter worden uitgevoerd. Daar kunnen we als it-leverancier nog heel wat van leren.

De volwassenheid van logistieke processen bij bijvoorbeeld DAF trucks (tegenwoordig onderdeel van Paccar)  is beduidend hoger dan de informatie technologi-processen voor bijvoorbeeld het verwerken van een proces-verbaal bij de politie. De belangrijkste reden is dat bij DAF alles in het teken staat van een zo laag mogelijke prijs van het eindproduct, binnen de kwaliteitsnormen die de markt aan hun product stelt. Daartoe wordt, uitgegaan van het gerede en gehele product, gekeken tot op welk niveau het product kan worden ontleed in componenten. Deze componenten worden vervolgens elk voor zich op een zo optimaal mogelijke wijze op het juiste moment in het integratie-proces aangeleverd.

Als we de DAF principes op het verwerken van een Proces-Verbaal zouden loslaten, dan zien we direct dat het Proces-Verbaal veel te duur is in termen van de inspanning die de leveranciers (getuige, aangever, verdachte, politie-beambte) voor het eindproduct verrichten. Waar DAF een optimaler proces heeft ingericht door de leverancier verantwoordelijkheid te geven voor het aanleveringsproces zijn we in de it nog lang niet zover. Die leveranciersverantwoordelijkheid is precies het centrale beginsel voor de invoering van soa in it.

Soa en cloud worden wel eens weggezet als de zoveelste hypes binnen it, met alle kenmerken van ballonnen die straks leeggeprikt worden en dan geen sporen achterlaten. Dat is jammer. Het werk dat er aan soa- en cloud-modellen, -concepten en -implementaties is gedaan, brengt ons verder naar een volwassenheid zoals die bij andere disciplines al gebruikelijk is. Zonder deze modellen en algemene principes gaan we door met het ontwikkelen van telkens nieuwe oplossingen voor vergelijkbare problemen.

Architecten: Kopieer Meer
In mijn functienaam staat het woord architect. Dat is een soort licentie om nieuwe oplossingen te bedenken en te ontwikkelen. De architect die een bestaande oplossing hergebruikt wordt in onze industrie veelal als een ridder van de droevige figuur gezien: niet mans (m/v) genoeg om zelf wat nieuws te bedenken. Het beloningsmodel van diegenen die bepalend zijn voor it-oplossingen zou voor een andere basis moeten zorgen. Niet het bedenken van een unieke oplossing moet worden beloond (hoe knap dit ook is), maar een optimaal resultaat: het leveren van de juiste informatie in de juiste kwaliteit en tegen een zo laag mogelijke inspanning. Hulde voor de architect die 95 procent van de gevraagde functionaliteit weet te leveren vanuit bestaande bronnen.

Op deze basis voorspel ik dan ook dat soa een hoge vlucht neemt door de toenemende invloed van cloud computing. De beschikbaarheid van Amazon EC2 servers zorgt ervoor dat interne it-leveranciers zich izullen gaan inzetten voor het leveren van vergelijkbare diensten tegen lagere kosten. Hetzelfde geldt voor .Net-omgevingen, waar interne diensten worden gebenchmarkt tegen Microsofts Azure dienst en Siebel werkplekken die moeten concurreren tegen Salesforce.com diensten.

Soa houdt cloud (nog even) buiten de deur
Deze strijd zal nog een tijdlang gewonnen worden door interne diensten: veel middelen die nodig zijn voor de diensten zijn al volledig afgeschreven en dat heeft een positief effect op de kostprijs. Op termijn is er echter niet te concurreren tegen de schaalgrootte en kennisopbouw van partijen die zich puur op een beperkt onderdeel van de portfolio richten. DAF maakt ook geen eigen remschijven meer. Wat rest voor de interne it-leverancier is de integratie van de juiste diensten en het beheer van alle toeleveranciers die ervoor zorgen dat de gebruikers binnen hun klantenkring de juiste informatie op het juiste moment en in de juiste kwaliteit ter beschikking hebben. Om deze cloud control-functie goed in te richten is de ervaring opgedaan met soa-toepassingen essentieel. En als je op zoek bent naar een goede basis hiervoor kan het geen kwaad eens kennis te nemen van de Open Group ontologie. Hoef je dat wiel in ieder geval niet meer zelf uit te vinden.