Business analyse is een vak, requirements engineering is een vak, maar toch staat de certificering voor business analisten en requirements engineers nog in de kinderschoenen. Certificeringen voor testers, projectmanagers, softwareontwikkelars en -programmeurs zijn iets normaals. Bij het aantrekken van personeel wordt er vaak nagekeken over welke certificaten een kandidaat beschikt. Bij business analisten en requirements engineers is het eerder niet gebruikelijk om over dergelijke certificaten te praten. Er is geen vraag naar gecertificeerde business analisten en requirements engineers. Welke mogelijkheden ter certificering hebben deze professionals?
Er zijn twee organisaties die het certificeren van business analisten en requirements engineers tot hun doel hebben gemaakt: IREB – International Requirements Engineering Board (www.certified-re.de) en IIBA (International Institute of Business Analysis (www.iiba.com).
IREB is in 2006 in Duitsland opgericht. Dit is voortgekomen uit het system engineering-domein. De nadruk ligt op requirementsontwikkeling en -management. Intussen heeft IREB zijn toepassingsgebied met business analyse uitgebreid. Het hoofddoel van IREB is het certificeringmodel (met bijhorende syllabi en examens) vast te leggen. Zodoende worden requirements engineers en business analisten aangespoord hun kwalificaties continu te verbeteren. Alle certificaten door IREB verstrekt, zijn voor altijd aan de professional gekoppeld. Het IREB-certificeringmodel heeft drie niveaus: Foundation, Advanced en Expert. Op dit moment is het certificeren op Foundation-niveau mogelijk, ook in Nederland. IREB werkt hard om de certificering op Advanced-niveau in het najaar beschikbaar te hebben.
IIBA biedt, net als IREB, de certificeringmogelijkheden voor business analisten en requirements engineers. Het examen heet CBAP – Certified Business Analysis Professional. Om dit examen te kunnen doen moet men al voldoende jaren ervaring als business analist hebben. Vervolgens moet men ook een moeilijk examen, gebaseerd op BABOK (Business Analysis Body of Knowledge), afleggen. Omdat de toelatingseisen best hoog liggen, is het aantal business analisten met deze certificering nog laag. Dit doet IIBA met opzet zodat het certificaat een bepaalde erkenning en waarde krijgt en behoudt. Het is een examen op Expert-niveau dat waarschijnlijk te vergelijken is met het IREB Expert-examen. Het voorgaande is slechts mijn aanname, aangezien de syllabus voor het IREB Expert-certificaat nog niet bekend is gemaakt.
Het IREB-certificaat is levenslang geldig. Daarentegen is het CBAP-certificaat alleen maar drie jaar geldig. Na drie jaar vervalt het en de professional moet zich hercertificeren (door weer het eerder genoemde examen af te leggen). Zodoende zorgt het IIBA ervoor dat business analisten en requirements engineers hun kennis van BABOK regelmatig opfrissen. Veel professionals vinden de toelatingseisen voor het examen te hoog. Daarom heeft het IIBA een nieuwe certificering aan zijn portfolio toegevoegd – het Certification of Competency in Business Analysis (CCBA). Dit certificaat is bedoeld als een certificaat voor professionals die nog niet aan de hoge eisen van CBAP kunnen voldoen, maar wel de erkenning van hun kennis en kunde willen krijgen. Dit examen kan pas in het eerste kwartaal van 2011 voor het eerst afgelegd worden. De CBAP- en CCBA-examens kunnen nog niet in Nederland afgenomen worden. De afdeling van IIBA in Nederland – IIBA NL – bekijkt op dit moment of de certificering op korte termijn ook in Nederland mogelijk is. Voor die tijk kunnen enthousiaste Nederlandse business analisten en requirements engineers het examen in het Verenigd Koninkrijk afleggen.
Zo te zien zijn er voldoende mogelijkheden voor business analisten en requirements engineers om te certificeren. Maar certificering wordt niet alleen om de eer gedaan. Het beschikken van een certificaat moet een toegevoegde waarde hebben voor (1) de professional en (2) de organisatie waarin die professional werkt. Voorlopig zijn wij in Nederland nog niet zo ver. Sommige bedrijven proberen bepaalde certificeringsmodellen te promoten door trainingen en examenmogelijkheden aan te bieden, maar zolang Nederlandse bedrijven daar niet om vragen, wordt het moeilijk om business analisten en requirements engineers overtuigen van het nut van zo'n certificaat.
Als ik dit lees, gaat het een beetje kriebelen. Waarom moet iedereen in NL toch altijd gecertificeerd zijn. Wat is exact de toegevoegde waarde van een certificeringspapiertje? wat bewijst het? niets.
De meeste examen instituten nemen alleen de examens af en toetsen dus of je informatie uit je hoofd kunt leren. Dat maakt je geen goede tester, requirements engeneer of business analist. Want daar heb je veel meer voor nodig. Waaronder bepaalde softskills, zoals luisteren, gesprekstechnieken etc, maar ook gewoon ervaring. Het doen en dat test geen enkele instantie en bewijst geen enkel certificaat. Was het maar zo, dan hadden certificaten zin en zijn ze het waard om te gaan halen. Dan hebben certificaten toegevoegde waarde zowel voor de bezitter als voor werkgevers.
Het gaat tegen mijn belang in want ik ben PRINCE2/MSP trainer, maar net als bij Corina gaat het ook bij mij ernstig kriebelen.
Binnen mijn vakgebied zie ik dat er erg veel gecertificeerde, maar incapabele PRINCE2 mensen rondlopen. Ook de trainingen zelf worden helaas vaak gegeven door gecertificeerde trainers die er wel wat van weten maar er weinig van begrijpen. En vooral erg goed PowerPoint slides kunnen voorlezen.
Het is dus niet zo gek dat PINO veel vaker voorkomt dan PRINCE2. En dat er daardoor terecht erg veel geklaagd wordt over ineffectieve bureaucratie en weinig echt projectmanagement.
@Corina en Nico,
Ik begrijp eerlijk gezegd niet waarom jullie hiervan kriebels krijgen. Waar dit artikel namelijk over gaat is dat er certificeringsmogelijkheden bestaan voor Business Analisten en Requirements Engineers. Deze zijn echter nog niet zo ingeburgerd als de mogelijkheden voor wat betreft certificering voor projectleiders/managers, testers en ontwikkelaars.
Ik deel jullie mening in de waarde (of eigenlijk het gebrek aan) van een certificaat, maar het is vreselijk lastig om een goede keuze uit potentiële kandidaten te maken puur op basis van ervaring. En dan is een certificaat een erg handig hulpmiddel.
Verder is het behalen van certificaten binnen de IT (en dus niet “iedereen in NL”) wel algemeen geaccepteerd en zal een goede werkgever dat stimuleren en faciliteren.
Dit gaat weer over het kennen en het kunnen. Wanneer leren we dat verschil nu eens. Met de meeste certificaten kun je als professional aantonen dat je bepaalde leerstof kent, het wil meestal niet zeggen of je die stof ook in de praktijk kunt toepassen. De kriebels komen met name van opdrachtgevers die denken aan het certificaat aantoont dat iemand het vakgebied succesvol kan toepassen.
In het artikel wordt aan een verschil tussen IREB en CBAP niet zo heel veel aandacht gegeven. Dat is de toelatingseisen die IIBA stelt aan de kandidaten die voor CBAP examen willen deelnemen. En ik denk dat daar een verschil zit in wat Alexander het verschil tussen kennen en kunnen zit. Want die toelatingseisen zijn hoog zoals Katarzyna schrijft. En die drempel zit hem vooral in het hebben van praktijk ervaring. Bovendien heb ik in proef examens gezien dat het examen van CBAP naast feiten kennis, ook praktische kunde toetst. Dat is dan ook de reden waarom ik zelf nu voor CBAP op ga.
Het mooie van zowel het IREB als het CBAP certificaat is dat er juist wel getoetst wordt of de analist het vak kan toepassen in de praktijk. Dit in tegenstelling tot bv de PRINCE2 certificering.
Ik weet uit ervaring dat het IREB examen wat toetsing van de praktische kunde betreft heel goed in elkaar zit. Zonder die kunde haal je het examen zeker niet.
CBAP stelt praktijkervaring als toelatingseis.