Groene datacenters kunnen nog veel groener

Datacenters zijn gebouwen waarin ict-apparatuur staat en van waaruit diensten worden geleverd voor de automatisering van bedrijfsprocessen. Maar wat zijn nou groene datacenters? Daarover is minder eenduidigheid. Toch schieten die als paddenstoelen uit de grond. En dat is goed te verklaren, als met ‘groen' energiezuinig wordt bedoeld. Maar er spelen meer aspecten die een datacenter groener kunnen maken. Onze experts van de topics Infrastructuur en Maatschappij aan het woord.

Jan Woudstra, portfoliomanager Green IT, Atos Origin

Groene datacenters streven energie-efficiëntie na door inzet van spaarzamere systemen, door meer efficiënt gebruik van gehuisveste ict-middelen, door inzet van cloud computing en virtualisatie en door gebruik te maken van groene stroom. De basis van een groen datacenter is het gebouw waar de energievoorziening en de koeling van de ict-apparatuur zo efficiënt mogelijk is ingericht. Hoe efficiënter de koeling en de stroomverdeling van de apparatuur is, hoe energie-efficiënter het datacenter werkt. De datacenterefficiëntie wordt uitgedrukt in een PUE-waarde. De PUE is de waarde van het totale energieverbruik, gedeeld door de hoeveelheid energieverbruik van ict-apparatuur.

Nico Sleutel, directeur, Inframatica Consultants

Groen is erg belangrijk, maar wordt wel veel te keur en te onkeur gebruikt door de traditionele ict-leveranciers om te laten zien dat men toch beter een nieuw systeem kan aanschaffen. Voor heel veel bedrijven is het onderzoeken van de uitnutting van hun huidige ict-infrastructuur de eerste stap om te komen tot een meer groenere ict. Virtualisatie levert veel op, maar brengt weer een ander risico, namelijk dat men erg snel besluit om maar weer een virtuele server te activeren en zo de aanwezige fysieke capaciteit evengoed snel consumeert. Een goed ingericht storage management systeem zal ook veel opleveren. Onderzoek eerst wat werkelijk beter uitgenut kan/moet worden.

Ger Bakker, cto, Unet

Datacenters die een PUE halen van minder dan 1,3 zorgen dat de systemen van het datacenter, zoals koeling, noodstroom, verlichting en beveiliging, het totale verbruik van de geïnstalleerde servers minder dan 30 procent verhogen. Eigenlijk is daar alleen nog wat te halen als je de warmte die de servers afgeven zou kunnen hergebruiken, bijvoorbeeld voor verwarming van het gebouw. Door het kleine temperatuurverschil vraagt dat een hoge investering. Het meeste win je nog door minder servers aan te zetten en servers te kiezen die meer werk doen met minder energie. Deze oplossing vraagt wel dat je servers vervangt. Minder vermogen inzetten is eigenlijk altijd de beste oplossing.

Alfons Biegstraaten, productmanager, Sogeti

Een groen datacenter is veelal een keuze tussen imago en geld. Hoe wil je als organisatie worden neergezet vs. hoeveel heb je over om mee te doen aan het daadwerkelijk groen zijn van je datacenter? Als iedere provider aangeeft dat hij een groen datacenter bezit,verdwijnt de unique selling point en moeten we op zoek naar nieuwe uitdagingen op dit gebied. Alle verbeteringen ten spijt, de hang naar blijft informatie nodig. We bouwen maar applicaties zonder om ons heen te kijken of functionaliteit al aanwezig is. Overigens is PUE-verlaging een spel tussen een goed gevulde computervloer en optimaal gebruik van opwekking. Probeer dan maar eens op 1,72 te komen.

Ron Evers, manager, Accenture

De voordelen van gebalanceerde koeling en effectieve stroomvoorziening zijn onbetwist, echter verregaande virtualisatie (>70 procent) is binnen bestaande datacenters niet altijd mogelijk. Consolidatie van systemen leidt vaak tot gebrek aan koeling en er bestaan nog steeds applicaties en databases die simpelweg niet gevirtualiseerd kunnen worden. Initiatieven op de werkplek en op de inkoopafdeling bieden uitkomst. Werkplekken zijn grotere vervuilers en een passend inkoopbeleid zorgt ervoor dat Green IT start bij de aanschaf. Naast het feit dat een organisatie kan kiezen voor energie-efficiënte apparatuur, kan een vooruitstrevend recyclingbeleid vereist zijn.

Remi Caron, cto, Sparked

Groen willen zijn is een prachtig streven en we moeten zeker de technologie die dit verbeterd aanwenden. Er is echter ook een gedragsverandering noodzakelijk om groener te worden als samenleving. Dit strekt verder dan slimmere koeling en toename van bijvoorbeeld virtualisatie. Betere koelsystemen zorgen alleen voor een lagere carbon footprint. Hiermee heb je het probleem van de energieconsumptie niet aangepakt. Innovaties in cloud-specifieke datacenters maken uiteindelijk de conventionele datacenters groener. Wij zelf kunnen nu al een groene bijdrage leveren waarvoor geen enkele technologie nodig is, anders dan ons gezonde verstand: verbruik verstandig.

Dennis Kuipers, executive consultant, AnylinQ

Wat is groen? Het lijkt op efficiënter en effectiever. Is virtualiseren vergroenen? Groen kan je ook vervangen door duurzaam of maatschappelijk verantwoord ondernemen. We binden steeds meer hele goede vakmensen aan ons en willen een aantrekkelijke werkgever blijven. We stimuleren hybride auto's maar vinden het binden aan ons belangrijker en zo rijden er ook donker gele labels. Wel groen maar niet ten koste van wat ons waardevoller is. Wil je een server afnemen die 20 procent duurder is met alleen een lagere PUE als verschil? Een effectief en efficiënt werkende leverancier heeft lagere energiekosten die in behoorlijke mate de prijs bepaalt van de dienst die je afneemt.

Oene-Wim Stallinga, marketing manager, Nexans Cabling Solutions

Veel bedrijven realiseren zich niet dat je met de juiste kabel energie kan besparen. Door vandaag het juiste type te kiezen, ben je nu al verzekerd van de meest energie-efficiënte infrastructuur. Zo is bij het gebruik van koperbekabeling, afscherming de meest efficiënte en betaalbare methode om het probleem van externe ruis (‘alien crosstalk') aan te pakken. Bij bekabeling met hoge bandbreedte, zoals Categorie 7a bekabeling, kan de noodzaak van ruisonderdrukkers in de chipset van 10 gig switches komen te vervallen. En daarmee kan potentieel 35 procent van de energie in transmissiekosten worden bespaard.

Ronald Wielink, senior presales consultant, Orange Business Services

De mate van groenheid van een datacenter verschilt per rol. Gaat het over een datacentereigenaar, een serviceprovider of een onderneming? Voor de laatste is geen datacenter het groenste datacenter dat mogelijk is. Een zelfkritische afweging hoe applicaties het beste aan de business geleverd kunnen worden, levert dan de groenste (en voordeligste) resultaten: interne hosting, externe hosting, virtualisatie of het gebruiken van publieke dan wel private SaaS-diensten.

Gert Ineke, architect ict-infrastructuur, Inter Access

Servers uitzetten bij inactiviteit biedt een fors potentieel aan energiebesparing. Ik zie dit niet tot nauwelijks gebeuren. Het knelpunt is dat alleen het aanzetten van bijvoorbeeld VMware Distributed Power Management (DPM) in combinatie met VMware Distributed Resource Scheduler (DRS) ten behoeve van Dynamic Resource Balancing niet voldoende is. Sommige type virtuele servers, zoals terminal servers, kunnen beter worden uitgezet in plaats van minder resources krijgen. Dit betekent al dat resource management zich niet alleen op hypervisor-niveau afspeelt, maar ook op applicatie-/serverniveau.

Wat te doen met monitoring? Als een server wordt uitgeschakeld, geeft dit een incidentmelding. Monitoring dient te worden gekoppeld met DPM. Wat te doen met back-up? Het was altijd zo dat het niet uitmaakte hoeveel capaciteit ‘s nachts werd gebruikt. Nu is het de bedoeling dat ook de back-up weinig server resources gebruikt. Veelal betekent dit een verandering van back-up architectuur. Wat te doen met de batch jobs? Batch jobs vragen normaal gesproken zoveel mogelijk resources om in zo weinig mogelijk tijd hun werk te doen. Per job zal nu moeten worden bekeken in hoeverre deze wordt geknepen om een minimale set servers actief te houden. Het uitvoeren van een dergelijk project kost doorgaans meer dan de besparing in energiekosten. Ik ben benieuwd naar succesvolle implementaties, waar daadwerkelijk een significant aantal servers op rustige momenten worden uitgezet.

Steven van ‘t Veld, zelfstandig principal informatiekundige, A/I/M

Het punt is dat we maar steeds meer software blijven produceren die steeds meer ict nodig heeft om te kunnen draaien. IDC heeft uitgerekend dat er in 2010 10-tot-de-macht-21 bytes aan gegevens gecreëerd wordt die bovenop de bestaande gegevensberg komt, en dat in de volgende jaren per jaar exponentieel nog meer gegevens erbij komen. En daar moet allemaal iets mee gebeuren. En dus meer ict, al of niet in datacenters (want vlak de communicatie/ict zoals smartphones, eBooks, etc. niet uit).

Als je in organisaties kijkt dan zie je dat er vaak tientallen, zo niet honderden of zelfs duizenden kopieën van dezelfde informatie vastgelegd wordt. Bijvoorbeeld over klanten, medewerkers, producten en ga zo maar door. Die informatie moet allemaal uitgewisseld worden en daarvoor is ict nodig (middleware, servicebussen, etc.). Daarnaast verpakken we bestaande ict in allerlei soorten nieuwe ict, zoals SOA, die ook moet draaien. Organisaties bouwen ieder hun eigen Torens van Babel waar ze zo in op gaan, dat de effectiviteit van de informatievoorziening er zwaar onder te lijden heeft. Sterker nog, de huidige ict-infrastructuren maken informatievoorzieningen vaak log en nauwelijks meer veranderbaar, zodat enorme kracht bijgezet moet worden om het enigszins effectief te krijgen, en dat lukt steeds minder. Dus daarom maar de cloud in of in een buitenland. Dat daarmee de effectiviteitsproblemen niet opgelost gaan worden is helder, maar we kunnen zo wel aanwijzen waar het probleem ligt.

Zeker het groener maken van de technologie zal voordelen opleveren. Maar als de groei van ict zo doorzet als die nu doorzet, zal dat hoogstens het effect hebben dat het verbruik minder toeneemt. Maar de groei zal zoveel groter zijn dat het verbruik niet afneemt. Dat kan alleen als we nu eens echt de informatievoorziening van organisaties goed gaan inrichten. Daar zijn organisaties zeer sterk bij gebaat, want op dit moment is ict vaak de vertragende factor in hun innovatie. Hopelijk kunnen we zo het energieverbruik terug gaan brengen doordat we gewoon veel minder ict nodig gaan hebben. Dat is wel een enorme verschuiving in het huidige denken en werken, maar die zal om vele redenen toch doorgevoerd moeten worden.

Organisaties zullen zelf heel goed moeten gaan weten wat ze precies van hun informatievoorziening willen. Als je dat zo goed weet, dan kan je die kennis ook vastleggen zodat je er software uit kan genereren. In dat geval is uitbesteding van dat soort werk niet meer nodig, want we hebben een tool die onze kennis vastlegt als een soort requirements, en daarmee genereren we de nodige oplossingen. Dat is ook een groen voordeel, want het scheelt bijvoorbeeld enorm veel reizen en communiceren.

Dirk Harryvan, cio, Mansystems

Het noemen van getallen over het daadwerkelijk energieverbruik voor de ict/sector zal voorlopig nog wel tot discussie blijven leiden, maar dat het aanzienlijk is, daar zijn we het allemaal wel over eens. Datacenters waarin een groot deel van deze ict-middelen verzameld worden, zijn dan ook grootverbruikers, ook in de zin van de Nederlandse milieuwetgeving. Efficiëntieverbeteringen zijn dan ook noodzakelijk en niet vrijblijvend.

De PUE-discussie is naar mijn mening het meest relevant voor ´housing´ datacenters. Omdat in dit geval geen invloed op de geplaatste ict-middelen in het complex kan worden uitgeoefend, bieden de koeling- en stroomvoorziening de grootste besparingskansen. De PUE kan in zijn huidige definitie trouwens niet onder de 1 zakken, maar praktisch gezien zou door hergebruik van restwarmte een hiervoor gecorrigeerde PUE makkelijk onder die 1 kunnen komen.

Voor datacenters die meer leveren dan housing alleen, zal de ontwikkeling van de DCP-index (datacenter productivity) erg belangrijk zijn, uiteindelijk gaat het om verricht werk per energiemaat. Maar waar energie meetbaar is, blijft verricht werk in de ict moeilijk definieerbaar. De basisgegevens die hieraan ten grondslag liggen zijn echter wel te meten, in dat kader volg ik graag de KPUI's zoals neergezet in het open source model OpenDCME. Daadwerkelijke verbeteringen zijn een samenspel van verbeteringen in het facilitaire en ict-domein van een datacenter, gestuurd door processen gebruikmakend van verifieerbare data over de gehele omgeving. Deze methodiek geeft inzicht inde bezettingsgraad.

Ja, ict kan veel groener, daarvoor dienen dan wel service level management, capaciteitsmanagement product life cycle management en configuration management goed te zijn ingericht. Er zit ongeveer 30 procent besparingspotentieel in elektrische en koelsystemen van een datacenter, in de verbeterde benutting van ict zit een factor 10 tot 100. Zie hier dan ook de invloed van virtualisatie, grid, cloud, etc. De toekomst is een energie-efficiënte ict-infrastructuur, gedeeld door velen die alleen gebruikt worden indien er vraag is.

Deze infrastructuur hoeft ‘s nachts niet uit, maar levert diensten aan andere tijdzones. Met een dergelijke infrastructuur, worden datacenters tevens elementen die ondersteuning geven om de energiebalans te sturen binnen intelligente elektriciteitsnetwerken. Wellicht is het in dit opzicht wel logischer dat de zwaarste belasting voor een datacenter juist ‘s nachts moet zijn en dat wij voor onze diensten overdag eerder een Aziatisch datacenter aanspreken. Door op deze mannier te werken is koeling en hergebruik van warmte efficiënter, de capaciteit van een Europees elektrisch netwerk beter benut en de resulterende besparing in termen van primaire energie het hoogst.