12,5 jaar geleden werden de eerste eHRM systemen uitgerold in Nederland. We mogen dus spreken van een koperen jubileum. Blijft het bij een jubileum, of vieren we een koperen bruiloft tussen eHRM en HR afdelingen?
Begin 1998 kwamen vanuit de Verenigde Staten de eerste volwaardige eHRM-systemen de Nederlandse markt op. Het eerste jaar nog schoorvoetend, maar al snel in alsmaar hoger tempo, al dan niet geholpen door de vermeende jaar 2000 problematiek. De eerste roll-outs waren vaak bij Nederlandse dochterbedrijven van Amerikaanse multinationals. Naast geїntegreerde eHRM-=systemen kwamen ook in sneltreinvaart allerlei op internet gebaseerde niche pakketten op de markt, of werden bestaande client server-applicaties omgebouwd naar internetapplicaties. Het aantal leveranciers van vooral recruitment-systemen en leermanagement-systemen groeide exponentieel. Een groot aantal daarvan heeft de dot.com crisis niet overleefd.
HRM-systemen waren er natuurlijk al langer, maar dan zonder de e van ‘electronic’. En op die HRM-systemen was het nodige af te dingen. In Nederland werd destijds vaker gesproken over personeelsinformatie-systemen (PIS). Een amusante afkorting maar wel treffend, want de nadruk lag sterk op de administratieve kant van HR-processen. Hierbij natuurlijk de kanttekening dat het concept van HRM in de jaren negentig ook nog in de kinderschoenen stond. Laat staan dat we al aan HCM, Human Capital Management toe waren.
De eHRM-systemen verschilden in minimaal drie opzichten van de traditionele HRM-systemen. Allereerst doordat ze niet langer gebruik maakten van een client server-architectuur, maar van een internet-architectuur. Ten tweede doordat ze voortbouwend op de internet-architectuur vaak gebruik maakten van een ‘single instance’. Dat betekent één databaseserver waarop de HR-applicatie voor alle landen en afdelingen draait. Ten derde ook doordat ze gebruik maakten van nieuwe concepten als Medewerker en Manager Self Service en informatieontsluiting via portalen.
De opkomst van eHRM is in Nederland wellicht trager gegaan dan we eind jaren negentig dachten. Echter, we mogen ook stellen dat er een enorme stap voorwaarts is gemaakt als je bekijkt hoe de meeste organisaties er halverwege de jaren negentig voorstonden. De kaartenbakken, invulformulieren en fysieke dossiers zaten nog in hun glorietijd. En veel digitale administratie vond plaats in maatwerkapplicaties. De bedrijven die doordacht met eHRM aan de slag zijn gegaan hebben enorme stappen voorwaarts gemaakt. Dit geld in het bijzonder voor bedrijven die niet in de valkuil zijn getrapt om standaardsystemen volledig aan te passen met maatwerk of zware configuratie, zonder bestaande processen onder de loep te nemen. Ook geldt het in sterkere mate voor bedrijven die het integraal hebben aangepakt en het niet beperkt hebben tot één of enkele deelprocessen. Kortom een koperen jubileum is het zeker en daar mogen eHRM-voorlopers trots op zijn.
Maar is het ook een koperen bruiloft? Houdt het huwelijk tussen eHRM en de HR-afdelingen stand? In de afgelopen 12,5 jaar hebben HR-afdelingen natuurlijk niet stil gezeten. Het vak is ontegenzeggelijk veranderd met ontwikkelingen zoals meer verantwoordelijkheden in de lijn, sterkere sturing op kengetallen, outsourcing van administratie of gehele HR-processen en een HR-afdeling die steeds meer als business partner is gaan acteren. Om nog maar te zwijgen van de opkomst van shared service centers en de impact van erecruitment en blended learning op HR-afdelingen. Het is mijn stellige overtuiging dat de veranderingen in het HR-vak en de opkomst van eHRM elkaar hebben versterkt, zo niet mogelijk gemaakt. Zonder eHRM zou het vak niet zo ver zijn doorontwikkeld. Anderzijds hebben zaken als competentiemanagement, talent management, benchmarking en cafetariamodellen een stuwende uitwerking gehad op de ontwikkeling van eHRM. De uitdaging voor de volgende 12,5 jaar is om het huwelijk nog inniger te maken en de swung er in te houden. Met de recente opkomst van web 2.0 en social media zijn hiervoor mooie ingredienten aanwezig. Op naar het zilveren huwelijk in 2023.
Dit artikel is geschreven op persoonlijke titel en vertegenwoordigt niet noodzakelijkerwijs het standpunt van Oracle.