Het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) kiest er bewust voor om open source in eerste instantie niet op te nemen in de Algemene Rijksvoorwaarden bij IT-overeenkomsten (Arbit). ‘We hebben de opstelling van de Arbit gefaseerd aangepakt. In de eerste fase hebben we de leveringsvoorwaarden voor gesloten software vastgelegd. In fase 2 verschijnt een addendum voor open source producten’, aldus BZK-woordvoerder Vincent van Steen.
De nieuwe Rijksvoorwaarden werden begin juli 2010 gepubliceerd in de Staatscourant. Het document bevat geen bepalingen die specifiek bij leveranties van open source software gelden. Dat is opvallend, omdat de Rijksoverheid juist het beleid heeft om het gebruik van open source binnen overheden te stimuleren.
Praktische aanpak
Belanghebbenden zoals het programmabureau Nederland Open in Verbinding (NOiV), waren dan ook verrast dat in de definitieve versie van de Arbit geen open source bepalingen staan. Nu meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken dus dat dit komt door de gefaseerde aanpak. Van Steen noemt het ‘een praktische aanpak’ om de bepalingen voor open source pas later aan de Arbit toe te voegen.
‘Overheden die voor open source kiezen, hoeven zich geen zorgen te maken omdat in het najaar het addendum verschijnt’, aldus de woordvoerder. Bovendien zijn de voorwaarden niet verplicht. Van Steen: ‘Men mag er in specifieke gevallen van afwijken. Ministeries pakken dan de voorwaarden erbij en passen ze vervolgens zelf aan in overleg met hun eigen juridische afdeling.’
Eerder meldde de woordvoerder dat ministeries die open source software willen aankopen, de juridische afdeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken moeten inschakelen. Dit is dus niet het geval.
Ongunstig
Programmabureau Nederland Open in Verbinding (NOiV), dat gebruik van open source binnen de overheid stimuleert en ondersteunt, vindt dat de Arbit open source op achterstand zet. ‘De voorwaarden bevatten bepalingen die ongunstig zijn voor leveranciers van open source software’, meent juridisch adviseur Walter van Holst van NOiV.
Juridisch adviseur en universitair docent ict- en aanbestedingsrecht Mathieu Paapst vindt het een faux pas dat het ministerie van Binnenlandse Zaken er schijnbaar van uitging ‘dat de overheid eigenlijk alleen closed source-producten zou verwerven en dat open source alleen iets is waarvan je de toepassing zoveel mogelijk moet beperken.’ Hij adviseert overheden om de nieuwe voorwaarden pas te gebruiken nadat het open source addendum is verschenen.
