De Algemene Rekenkamer onderzoekt hoeveel geld de Nederlandse overheid kan besparen door opensourcesoftware en open standaarden te gebruiken. SP-Tweede Kamerlid Arda Gerkens had hiertoe een motie ingediend. De Rekenkamer verwacht in het voorjaar van 2011 de uitkomsten van het onderzoek te publiceren.
Het gaat om de besparingsmogelijkheden bij lagere overheden en de rijksoverheid. ‘Het gaat om besparingsmogelijkheden van de afbouw van gesloten standaarden en de introductie van opensourcesoftware bij de overheid', schrijft de Rekenkamer in een toelichting. Ook de verbetering van de marktwerking is onderdeel van het onderzoek.
De Rekenkamer streeft ernaar om in februari 2011 de bevindingen van het onderzoek bekend te maken. Maar de instantie gunt zichzelf een uitloop tot uiterlijk half april 2011. Zaken die relevant zijn voor de begrotingsbehandeling in het najaar van 2010 zullen eerder aan de Tweede Kamer worden gepubliceerd.
Voortgang van ICT-projecten
De Tweede Kamer vroeg eerder of de Rekenkamer onderzoek wilde doen naar de voortgang van ict-projecten bij de overheid. Toen concludeerde de overheidsorganisatie dat rijksbreed onderzoek niet mogelijk is, omdat informatie over tijd, omvang, beschikbare mensen en kosten in de administraties van de onderzochte projecten niet altijd aanwezig is.
Wel deed de Rekenkamer onderzoek naar individuele ict-projecten, waaronder het Indigo-programma van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
@Gerdo: Kom eens met onderbouwing en cijfers, nu is het niet meer dan jouw eigen onderbuikgevoel over open source.
Jouw opmerking over “de gemiddelde beheerder” zegt mogelijk meer over hem/haar en de opleidingen, dan over open source.
De mogelijkheid om -serieus- Open Source (GPL / Copyleft) licentie-software te overwegen voor organisaties, zoals de overheid, betekent gewoon dat er meer keuze komt. De klant krijgt daardoor meer macht. Hij (zij) krijgt keuze uit technologie, keuze uit leveranciers. En de meesten bieden het gewoon aan.
Anders dan bij gesloten software, is de aanschaf van ingewikkelde licenties en gedwongen onderhoud NIET verplicht. Er zijn natuurlijk wel afspraken en veelal ook onderhoud nodig. Ook een verplichting voor afnames van nieuwe releases is er niet. Als klant ben je daar blij mee. Keuzevrijheid is blijheid.
Deze keuzevrijheid leidt namelijk tot een hogere mate van continuïteit en competitie, zowel op kwaliteit (hoger) als op prijs (lager). In deze gevallen profiteert de klant, zelfs als deze uiteindelijk toch nog voor een gesloten en commercieel product of dienst kiest.
Daar komt bij dat meer keuze leidt tot meer diversiteit; een heterogeen IT landschap is in veel gevallen veiliger dan een ‘monocultuur’ waar alle machines door één kwetsbaarheid tegelijk kunnen uitvallen. Immers, alle software en zelfs de meeste hardware bevat ontwerp- en code-fouten. Haast alle aan internet verbonden machines worden bovendien permanent aangevallen en/of uitgeprobeerd. Alleen de intensiteit verschilt nog.
Essentieel voor deze keuzevrijheid is de centrale keuze voor en beschikbaarheid van open standaards voor document formats en datastream) uitwisselings formats. De gekozen systemen moeten immers met elkaar kunnen praten.
Wie echter vervolgens een maatwerk aanpassing van een OSS product of dienst wil, moet niet verwachten dat de bouwers daarvoor onbezoldigd staan te trappelen. Zij richten zich eerst op de (brede) markt en volgen daarbij hun (eigen) agenda. Soms kom je zelfs bizarre handleidingen tegen over hoe je met de bouwers moet communiceren, die vooral uitstralen dat je dat beter kunt laten.
Maatwerk is vanzelfsprekend bijna alleen tegen betaling mogelijk; net zoals bij gesloten software, maar dan veelal tóch nog steeds voordeliger. Anders dan bij gesloten software, is het bij Open Source / GPL software namelijk echter altijd TOEGESTAAN en door de beschikbaarheid van broncode, ook zeer eenvoudig. Het is wel opletten geblazen dat het maatwerk daarna volgens de afspraken gepubliceerd wordt.
Natuurlijk heb je daarvoor nog steeds mensen nodig die er VEEL verstand van hebben. Door de dominantie -tot dusver- van commerciële leveranciers met superieure marketing slagkracht zijn die mensen nu misschien nog kostbaar en schaars; Maar, als ze kostbaar zijn, dan voegen ze kennelijk veel waarde toe. Dat is een goed teken! Een zeer groot deel van de OSS bouwers en bewerkers doet dat overigens als hobby en dus GRATIS. Laten we dat niet vergeten.
Het is dus niet een kwestie van een standaard keuze voor open of gesloten. Er komen meer keuzes bij en de klant profiteert. Zelfs de klant die toch nog bij gesloten software zweert, en die met bijv. Oracle of Microsoft producten, diensten, service en licenties reuze tevreden is, om welke reden ook.
@CoA: Jouw bericht kan bijna geinverteerd worden om dichterbij de realiteit te komen. Heel grappig.
Ik vind onafhankelijk onderzoek wel eens verfrissend, maar ben niet zeker of wij dat nu juist in Nederland zoiets zouden moeten sponsoren.
Deze onderzoeken zijn mijn inziens alleen nuttig indien ze op de juiste wijze gebeuren, met voldoende kennis van zaken en door met alle factoren rekening te houden, voor zoverre dit mogelijk is. Zo mag je bvb. niet alleen naar licentiekosten kijken, omdat je dan al heel snel een vertekend en mijn inziens verkeerd beeld krijgt. Andere factoren zoals ondersteuning, support, beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel op de markt, integratie met andere software en bestaanden omgevingen, instapgraad, documentatie, leercurve, opleidingen, onderhoudbaarheid, mogelijkheid tot migraties, uitbreidingsmogelijkheden etc, etc… kunnen allemaal een rol spelen. Het is niet altijd makkelijk om hier onmiddellijk een prijskaartje op te plakken omdat het vaak niet om directe kosten gaat die je bij aankoop onmiddellijk kan incalculeren en sterk afhankelijk is van de specifieke situatie en toepassing. Het risico bij dit soort onderzoeken is dan ook dat ze niet objectief gebeuren en dat je afhankelijk van wat je wil bewijzen de ene of de andere kant kan opgaan door bepaalde punten te accentueren en andere bewust weg te laten.