Het was wel even wennen, maar onlangs zat ik voor de verandering aan de ontvangende kant in een collegezaal. En het onderwerp was voor mij een nieuwe: semiotiek.
Semiotiek (of semiologie) gaat over de leer van tekens en dus hoe de werkelijkheid wordt afgebeeld en wordt vastgelegd. Semiotiek heeft een relatie met de semantiek, die over de betekenis van symbolen gaat. En dus met communicatie. En vanzelfsprekend ook met het modelleren van de werkelijkheid, zoals wij dat bij het ontwerpen van informatiesystemen doen.
Als gast achter de schoolbanken liep ik intellectuele mijlen achter de andere aanwezigen (of in een aantal gevallen, afwezigen) maar ik stak er toch wat van op. Vragen zoals 'is informatie objectief of subjectief?' werden op academische wijze uitgediept. Had ik nooit eerder zo expliciet over nagedacht, dat de context van de ontvanger een sterke stempel op de boodschap drukt. In ieder geval maakte de conferentie (ICISO 2010, van de universiteit van Reading in de UK in samenwerking met Jiatong universiteit in Beijing) het mij bewuster van de onzorgvuldigheid waarmee ‘normale’ mensen communiceren en daarmee het risico dat je tijdens het modelleren fouten maakt, die zich pas later openbaren, met alle kosten van dien.
Wat dat betreft draagt enige kennis van semiotiek bij aan de kwaliteit van informatiesystemen. Het voert hier te ver om dieper op het onderwerp in te gaan, maar zoek op trefwoorden zoals 'semiotiek', 'semiologie' en 'semiology' en je komt een heel eind met dit gespecialiseerde deelgebied van onze wereld. Voor de liefhebber dus.