Onlangs kwam de laatste versie van Ubuntu beschikbaar. Ik ben geen fervente gebruiker van de desktopversie. Het werd echter weer tijd mijn vingers hieraan te branden, aangezien mijn laatste ervaring dateerde van twee jaar geleden. Tijdens de upgrade van een oude Ubuntu-versie werd mij gevraagd wat ik wilde doen met de “modified configuration file grub”. Heel attent werden mij enkele opties gegeven, maar geen van de opties vertelde mij wat de consequenties van de keuze waren. Ook kreeg ik nergens toelichting wat deze grub nou eigenlijk was. Een typisch geval van slechte gebruikerservaring en gebrekkig inlevingsvermogen van de ontwikkelaar.
Eind april verscheen er een onderzoek van adviesbureau IPL waarin werd geconcludeerd dat erp toegankelijker moet worden. Tegelijkertijd investeren erp-leveranciers meer in het toegankelijk maken van de functionaliteit dan in de functionaliteit zelf. Deze bewustwording van softwareleveranciers is een erg belangrijke. Het gros van de software wordt nog ontwikkeld vanuit het oogpunt van de ontwikkelaar. Het wordt dan ook tijd dat er meer naar de doelstellingen van de gebruiker wordt gekeken: welke informatie wil de gebruiker in een bepaalde rol als eerste zien en welke transacties heeft hij vaak nodig?
De trend naar gebruiksvriendelijke applicaties is al lange tijd geleden ingezet op het web. Websites en webapplicaties zijn hier al veel meer dan de traditionele desktop software bezig met User Experience. User Experience (UX) is een Engelse term die omvat hoe een gebruiker zich bij een applicatie voelt op gebied van design, interactie en functionele toepassing. Met de komst van nieuwe en verbeterde webtechnologieën als AJAX, HTML5, Silverlight, AIR en Flash wordt het ook mogelijk om applicaties steeds dichter bij de belevingswereld en verwachtingen van de gebruiker te leggen. Een term die in dit verband ook wordt genoemd is Rich Intenet Application (RIA). Het grote voordeel van deze applicaties is dat ze platformonafhankelijk zijn: ofwel het draait op Windows, OSX en Linux.
Grote slag
Langzamerhand begint het bij de wat commerciëlere opensourcesoftwareontwikkelaars te dagen dat er op het gebied van User Experience een grote slag te winnen is. Mark Shuttleworth gaf dit belang voor Canonical (het bedrijf achter Ubuntu) al aan in 2008. Ook bij Openbravo is een Nederlandse UX-expert in dienst genomen, waarmee ook op het gebied van open source erp een belangrijke slag wordt geslagen. Hopelijk volgen vele andere partijen dit voorbeeld.
Noodgedwongen maak ik op dit moment gebruik van Joomla. Veel pijnlijker dan een dergelijk pakket kan het op gebied van gebruikerservaring niet worden. Wie een site van vijf pagina's beheert zal dik tevreden zijn, maar voor de professionele gebruikers schijnt er inmiddels al licht aan de horizon met een alternatief open source CMS-pakket als Magnolia. Ik noem Joomla, maar ik kan hier menig andere applicatie als voorbeeld aanhalen.
De nabije toekomst staat in het teken van User Experience en RIA. We zullen meer volmaakt tevreden (open source) softwaregebruikers gaan meemaken.
De Ubuntu update en specifiek grub wordt hier gebruikt als voorbeeld van slechte UX-ervaringen maar… wie update zijn installatie zonder de handleiding te lezen?
Zie https://help.ubuntu.com/community/LucidUpgrades, wordt aangeraden de release notes te lezen. Een snelle CTRL+F (zoeken) actie levert meteen resultaat op voor de grub vragen/update.
Lijkt mij dat je dat niet even in een scherm oplost middels UX.
Wellicht off topic aangezien het over UX gaat, maar wilde het wel even gemeld hebben. Ubuntu updaten zonder even de doc en notes te lezen in 10 minuten is niet verstandig.
Beste Robin,
Bedankt voor je reactie. Jouw reactie geeft o.a. aan waar het bij UX om gaat: houdt rekening met je gebruikers en hun kennisniveau. Ik ben bovengemiddeld technisch dus kom er wel uit, maar met een desktop besturingssysteem bereik je een veel breder publiek.
Waarom wordt vooraf niet aangegeven dat ik de handleiding moet lezen als dit nodig is? Even zoeken op internet en Ctrl+F is echt veel te veel gevraagd van de gemiddelde gebruiker. De applicatie moet deze moeite overnemen. Het is eigenlijk van de zotte dat ik buiten de applicatie om een oplossing voor mijn probleem moet zoeken.
Voor de duidelijkheid: ik ben niet aan het Ubuntu-bashen, maar probeer in een nutshell duidelijk te maken waar het probleem bij veel software ligt.
Noot: in het artikel zeg ik: “Ik noem Joomla, maar ik kan hier menig ander opensourcepakket als voorbeeld aanhalen.” Ik bedoelde hier te zeggen: “…menig andere software applicatie als voorbeeld…”. Dit is niet alleen een opensourceprobleem.
@Jan Hendrik, als niet-Linux specialist kom ik er gemakkelijk uit. Er is heel veel online documentatie over de Grub (net als over boot.ini als je een Windows dualboot systeem wilt inrichten of aanpassen). Dus wat is het probleem met RTBM? Dat inlezen doe ik ook met mijn navigatiesysteem.
Ben het wel eens dat t.b.v. de gebruikers meer geïnvesteerd moet worden in platformonafhankelijkheid en in het toegankelijk maken van de functionaliteit i.p.v. nog meer bijna ongebruikte features toe te voegen.
~
Eind april verscheen er een onderzoek van adviesbureau IPL waarin werd geconcludeerd dat erp toegankelijker moet.
~
Dit is geen juiste grammatica, misschien zou het woord ‘zijn’ er achter geplakt moeten worden?
On-topic; Upgraden is niet iets voor gebruikers.
@ICT-er: boot.ini, dualboot, RTBM: in de oren van de gemiddelde gebruiker ben je niet te verstaan. Handleiding? Gebruiker haakt af. Het mooie van de TomTom interface is dat deze heel erg UX gedreven is en dat een handleiding nauwelijks nodig is. Lees: http://antjer.blogspot.com/2008/05/user-experience-at-tomtom.html
Lees eens Don’t make me think van Steve Krug. Zijn vrouw over software: “If I don’t like it, I just don’t use it as much.” Ofwel: diegene die de meest gebruiksvriendelijke applicatie bouwt wint.
Overigens kan dit ook om puur design gaan. Kijk naar Apple’s iPhone: superslick design, je kunt er van alles mee, maar bellen is een drama. Toch vliegen ze als broodjes, want het geeft de gebruiker zo’n lekker gevoel.
Je kunt het niet eens zijn met mijn korte betoog, maar gelukkig zetten veel software-leveranciers wel de juiste koers in.
@Technicus: Heel Ubuntu is niet iets voor gemiddelde (lees: Dummy) gebruikers. Ze zijn aardig op weg gezien waar ze vandaan kwamen, maar vergeleken met Windows nog een erg lange weg te gaan.
@ Jan Hendrik Mensen – lees mijn reactie nog maar eens – ik ben volledig eens met je verhaal dat het gros van de software nog wordt ontwikkeld vanuit het oogpunt van de ontwikkelaar en dat dit veranderd moet worden.
Het voorbeeld in je inleiding vind ik echter wat ongelukkig verwoord, net als je reacties. De gemiddelde gebruiker is niet bezig met GRUB of welk boot programma dan ook, maar met de functionaliteit van programma’s. Als die gebruiker thuis toevallig wel wat meer met een PC willen doen, dan zoekt die het wel uit. Die gebruiker snapt wat de uitdrukking Read The Bloody Manual in de praktijk een beetje meer betekent dan de vier letter RTBM.
Wat ik niet met je eens ben, is dat Ubuntu vergeleken met Windows nog een erg lange weg te gaan heeft. Ik ken geen enkele bewijs dat de leercurve voor digibeten bij Ubuntu vlakker is dan bij Windows. Doordat gebruikers meestal een Windows omgeving gewend zijn (en de jongeren zoals jij er mee opgegroeid zijn), kunnen ze er gemakkelijker mee omgaan.
Zijn ze toevallig alleen een Mac gewend, dan vinden ze de overgang naar Windows een crime, net als de ouderen die vroeger via terminals moesten werken opeens op Windows moesten overschakelen. MS Word had vroeger een WordPerfect modus; waarom denk je?
Ik ken veel mensen die na Windows XP liever meteen overschakelden op Ubuntu dan op Windows Vista of Seven, onder meer omdat de GUI meer op die van het oude Windows lijkt.
Jan Hendrik, als je net als ik beheerder en ontwikkelaar bent geweest met duizenden applicatiegebruikers, dan snap je dat wel. Ik ken het type vrouw van Steve Krug al decennia. Dat zijn mijn gebruikers.
Als ik lees “Expert van Computable voor de topics: ERP en Open Source” dan verwacht ik dat je op zijn minst iets begrijpt van Linux en dus ook grub als bootloader.
Het artikel gooit nogal wat door elkaar. Over usability is een berg geschreven, een paar verwijzen zouden meer helpen.
Overigens is het nauwelijks te bemerken dat er bij Openbravo een UX (=usability) expert zou werken, vertalingen zijn inkompleet en de installatie is onnodig complex. De bediening blinkt niet uit in usability, daarom heb ik een projekt met openbravo afgeblazen en een ander pakket gekozen.
Je stelling: “verbeterde webtechnologieën als AJAX, HTML5, Silverlight, AIR en Flash” is zeer discutabel HTML is nog niet rijp genoeg, Flash niet w3-compliant (sites met een embed-tag kun je niet valideren) silverlight een crime.
En Joomla is een groot programma waar genoeg boeken over bestaan, zelfs gratis ebooks. Die moet je eerst eens lezen.
Dat windows 7 voor een XP gebruiker eenvoudig is verbaast mij niet, dat zelfde zie je bij linux. Echter een nieuwe installatie van Linux is echt eenvoudiger als van Win 7, probeer dat zelf eens.
Als meer wilt weten, neem dan contact op.
@ICT-er: Het was niet de bedoeling je een slechte user experience te geven door mijn reactie. Zo zie je maar hoe moeilijk het is.
@Jan: Ter achtergrond: ik heb een laptop waar permanent Ubuntu op is geïnstalleerd. Deze heb ik zeer actief gebruikt; inmiddels gebruik ik deze sporadisch voor testdoeleinden. Daarnaast gebruik ik dagelijks Ubuntu Server op eigen server en op EC2. Ik kan functioneel hacken.
Evengoed: ik begrijp dat ik tegen een heilig huisje aantrap. Bij gelijke geschiktheid geef ik de voorkeur aan open source. Tegelijk heb ik meerdere Windows Updates en Upgrades gedaan. Nooit een lastigheidje, de interface weet mij goed te sturen.
Je bevestigt mijn punt over Joomla: lees de boeken. Mijn punt is juist dat bij een goed programma dat niet hoeft. Dat kan door heldere help-functies in het programma te integreren. Joomla is gemaakt voor technische afficionados die het leuk vinden om er in te duiken.
Ten aanzien van je Openbravo comments: jammer dat je er niet uit bent gekomen. De UX expert is gekomen voor versie 3.0 die begin volgend jaar uitkomt. Volg de link in mijn blog en zie hoe schitterend dat er uit gaat zien. De vertaling is inderdaad een nadelig punt van open source. Gelukkig is de Nederlandse Openbravo community groeiende en komt er deze zomer een nagenoeg complete vertaling uit.
Ik hoop dat je het met me eens bent dat de technologieën die ik noem enablers zijn voor een betere interactie tussen applicatie en gebruiker.
@Jan: Graag kom ik in contact met je om o.a. eens nader in te gaan op je ervaring met Openbravo, maar ook zeker in te gaan op de gebrekkige UX van Joomla en Ubuntu. Je lijkt open te staan voor frisse tegenwind. Hoe contacteer ik je?