De nieuwste Top500 van supercomputers wijst op een korte adempauze in de stijging van 'compute'-vermogen, maar de 'Exaflop'-systemen worden nog tegen het eind van dit decennium verwacht. Dit valt op te maken op de 25ste ‘International Supercomputing Conference' in Duitsland – het grootste ‘high performance computing' (HPC) event buiten de Verenigde Staten. Daar werd tevens de 35ste editie van de halfjaarlijkse Top500 van ‘s werelds krachtigste supercomputers bekend gemaakt.
Het opmerkelijkste nieuws volgens het Belgische Datanews was de nieuwe ‘nr 2', in casu het ‘Nebulae' systeem in het Chinese National Supercomputing Center in Shenzen. Het betreft een systeem met een mix van Intel X5650 Xeon processoren en NVidia Tesla GPU's, samen goed voor 120.640 verwerkingskernen en een vermogen van ca. 1,3 Petaflops (1 Petaflops is 1.000.000.000.000.000 drijvende komma bewerkingen per seconde (flops)).
De top drie bestaat nu uit Petaflops-systemen. Opmerkelijk is dat China ook een tweede systeem in de top tien heeft (op rang zeven), terwijl het voor het jaar 2000 helemaal niet in de Top500 voorkwam. Met 198 systemen heeft IBM in deze lijst net een lichte voorsprong op HP met 185 systemen. Noord-Amerika blijft met 56 procent van de Top500 systemen nog steeds koploper, voor Groot Brittannië, Frankrijk, Duitsland (een daling), Japan (een daling) en China (een sterke stijging).
Adempauze
Voorts is deze Top500 sinds lang de lijst met de minste veranderingen, zowel wat betreft het aantal systemen die er uit verdwijnen, als de groei aan verwerkingsvermogen. Als mogelijke reden wordt gedacht aan een vertaging in de ontwikkeling van nieuwe technolgieën of hun adoptie door de invloed van de economische recessie. Dat laatste lijkt in ieder geval tegengesproken door de cijfers van IDC, waaruit blijkt dat het topsegment van de supercomputermarkt in 2009 met 25 procent groeide. De hardste klappen vielen veeleer in de segmenten van middelgrote en instap supercomputersystemen, met dalingen van meer dan 20 procent.
Mits de wereldeconomie geen ‘dubbele dip' vertoont, verwachtt IDC voor dit jaar wel weer een groei over de hele lijn. Als mogelijke remmen op het supercomputer-gebeuren zien producenten en gebruikers de moeilijkheden om software voor sterk geparalleliseerde (clusters, multi-processors, multi-cores) systemen te ontwikkelen, evenals problemen inzake stroomverbruik en koeling. Ook de bandbreedte van de koppelingen met het werkgeheugen van de systemen en met externe opslagsystemen vormt een uitdaging. Overigens wordt ook op korte termijn nog een grotere groei van de markt voor HPC-gerichte externe opslagsystemen gezien, dan voor de HPC systemen zelf.
Ondanks de adempauze lijkt nog tegen het eind van dit decennium al het eerste Exaflops-systeem (10 tot de 18de Flops) in de Top500 te worden verwacht. Naast onderhand klassieke toepassingen in seismologisch onderzoek (petroleummaatschappijen), fysica, meteorologisch en klimaatsonderzoekingen, evenals financiële en beurstoepassingen, worden supercomputers (of zware clusters) ook in toenemende mate voor ‘life sciences', medische toepassingen en andere zaken steeds meer aangewend.