De mogelijkheden voor het beheren van mobiele toestellen, via mobile device management, spelen een grote rol bij de keuze voor een bepaald smartphoneplatform. Veel werknemers kiezen liever zelf hun toestel, waardoor de vraag naar multi-platformoplossingen toeneemt. De toenemende mogelijkheden leveren extra kansen voor het kanaal op.
Sinds Nokia met Intellisync is gestopt, domineren vooral platformgebonden oplossingen voor mobile device management (mdm) de markt, zoals die voor Windows Mobile of Blackberry. Ze helpen de it-manager bij het beheren en beveiligen van dergelijke toestellen op afstand. Kerntaken zijn onder meer het op afstand ‘pushen’ van de toestelconfiguratie (zoals instellingen voor mobiel internet en Exchange) en applicaties, het maken van back-ups en het beveiligen van het toestel (zoals het lokaliseren of op afstand wissen van een gestolen toestel).
In de zakelijke markt is vooral Blackberry populair, een complete end-to-end oplossing waarbij mdm volledig is geïntegreerd in Blackberry Enterprise Server (BES). Dat is een belangrijk voordeel volgens Erwin Berkhuysen, directeur van de Benelux-divisie van telecomdistributeur BrightStar: "De beheermogelijkheden zijn bij grote implementaties van mobiele data misschien wel de doorslaggevende factor bij de keuze voor een bepaald platform. RIM heeft een jarenlange ervaring opgebouwd op het gebied van het beheer en de controle van Blackberry-toestellen in zwaar beschermde en kritieke bedrijfsomgevingen. Dat is terug te zien in Blackberry Enterprise Server 5.0. De it-afdeling heeft hiermee bovendien volledige controle over wat welke werknemer met zijn Blackberry kan doen."
Waar de it-afdeling steeds minder gemakkelijk controle over lijkt te kunnen houden zijn de toestellen die werknemers gebruiken. Het kan immers zomaar gebeuren dat een leidinggevende opeens met een privé-aangeschafte iPhone het kantoor binnenstapt. Bij werknemers speelt de persoonlijke voorkeur een enorme rol bij de keuze voor een bepaald toestel. De vraag naar multi-platformoplossingen neemt daarom toe. MobileIron biedt met zijn Virtual Smartphone Platform zo’n oplossing. In Amerika is het daarmee al enige tijd actief en profiteert het van de sterke opmars van de iPhone in de zakenwereld, als groot platform naast de gevestigde Blackberry. Het maakt nu de overstap naar Europa en de rest van de wereld, waar de iPhone al evenzeer een beetje de luis in de pels van it-beheerder is.
Bij iedere nieuwe versie van het besturingssysteem, maar zeker met de komst van iPhone OS 4 komende zomer, speelt Apple steeds beter in op zakelijk gebruik. Apple nam zelfs de naam van MobileIron in de mond bij de presentatie van nieuwe zakelijke features van zijn besturingssysteem. MobileIron probeert die nieuwe mogelijkheden direct te benutten in zijn oplossing. Michael Coci, technical sales director: "Via ons platform kan op afstand een configuratiebestand naar de iPhone worden gestuurd. Zo kan een beheerder bijvoorbeeld de camera of Safari-browser blokkeren, of onderdelen als WiFi, VPN en Exchange instellen. Desgewenst zijn iPhones met een oude softwareversie of gehackte, onofficiële software (jailbrake) te blokkeren. Tot nu toe was het echter onmogelijk om buiten de App Store en iTunes om applicaties te distribueren. Het ziet er nu naar uit dat Apple de mogelijkheden voor het distribueren van applicaties ‘over-the-air’ wel mogelijk maakt."
Hosted
Naast de keuze tussen een platformgebonden of multi-platformoplossing is er nog een tweede belangrijke afweging: oplossingen voor achter de firewall of hosted. Enkele recente oplossingen voor mdm worden aangeboden als dienst, veelal met de vermelding hosted of SaaS (software-as-a-service). Het komt erop neer dat de oplossing niet meer op de servers van het bedrijf, achter de firewall, wordt geïnstalleerd, maar via de cloud wordt aangeboden. Routinematige beheertaken zijn daarbij via een webinterface uit te voeren.
De oplossing van MobileIron wordt vooral achter de firewall gebruikt. Coci: "De meeste klanten installeren onze oplossingen binnen hun eigen infrastructuur. Wel hebben we in Amerika een partner met een hosted model. Dat zullen we ook in Europa via een partner gaan doen. De keuze is aan de klant. Sommige bedrijven kiezen voor hosted omdat het in hun strategie past om meer diensten vanuit ‘de wolk’ te betrekken, vooral basisdiensten zoals hosted Exchange. Kleinere bedrijven kiezen hier wellicht voor omdat ze het it-personeel missen en dit graag uitbesteden. Er zijn echter ook klanten die vanuit het oogpunt van veiligheid alle data binnenshuis willen houden en in volledig eigendom, ook al zijn hosted oplossingen volledig veilig."
Derde generatie
VeiligMobiel heeft met MobiDM een SaaS-versie ontwikkeld van de serveroplossing Afaria van Sybase, voor het beheren en beveiligen van mobiele apparatuur. Daarvoor ontving het bedrijf een Innovation Award van Sybase. Vanwege een toenemend aantal buitenlandse klanten opereert het bedrijf sinds kort onder de nieuwe naam Veliq. Van MobiDM, dat in december 2008 werd geïntroduceerd, heeft het inmiddels de derde generatie live.
Sales and marketing director Robin Smits, voorheen werkzaam bij KPN en Brightpoint: "Wij zorgen voor het beheer van het platform. Operators en resellers kunnen dit in hun eigen huisstijl aanbieden, zoals Vodafone en KPN/Getronics al doen. We zijn nog met nieuwe partijen in gesprek. De multi-platformbenadering is een belangrijk aspect. Bij partijen die onze oplossing gebruiken ligt de nadruk momenteel op Windows Mobile, maar we ondersteunen ook Symbian en iPhone en binnen twee maanden Android. Later dit jaar volgt Blackberry. Voor een bedrijf dat alleen Blackberry gebruikt, is de meerwaarde overigens beperkt, maar dat verandert direct als bijvoorbeeld een combinatie van Blackberry- en Windows Mobile-toestellen wordt gebruikt."
De winst die bedrijven kunnen behalen met mdm is in sommige gevallen evident. Smits: "We bedienen een klant in de thuiszorg met 1800 werknemers, die een applicatie voor urenadministratie op hun toestel gebruiken. De applicatie wordt ongeveer iedere twee maanden ververst. Het kost al snel twintig minuten om die applicatie handmatig op een toestel te zetten of te vernieuwen. Dat is een grote belasting voor systeembeheer, en contraproductief voor werknemers als zij daarvoor naar kantoor moeten komen. Er wordt veel winst geboekt nu de distributie van die applicaties over-the-air plaatsvindt. De client op het toestel maakt iedere twee uur contact om te zien of er bijvoorbeeld een nieuwe applicatie klaarstaat. Tegelijkertijd worden alle instellingen gecontroleerd en eventueel gecorrigeerd. Als een organisatie verandert van operator en gebruikers hun simkaart moeten verwisselen, kan direct een sms met de nieuwe instellingen naar alle gebruikers worden gestuurd, zodat ze weer snel online zijn. Dit alles helpt de druk op systeembeheer te verlagen. Een andere maatregel die bedrijven kunnen treffen bij bijvoorbeeld Windows Mobile-toestellen is het blokkeren van externe applicaties via een white/blacklist. Zo wordt voorkomen dat gebruikers bijvoorbeeld illegaal TomTom installeren."
Resellers
Resellers kunnen volgens Smits door de inzet van mdm vooral de relatie met de klant versterken: "Partners kunnen gemakkelijk extra producten of diensten meeverkopen. Denk aan bijvoorbeeld antivirus-software of een dienst als hosted Exchange. Mdm helpt bij een snelle implementatie daarvan. Resellers lijken echter afwachtend. Er zijn vermoedelijk maar enkele honderden resellers met dit thema bezig, waarvan slechts enkele tientallen het serieus oppakken. De behoefte bij bedrijven om mobility beter te managen is echter groot, en groeit alleen nog maar. Naar mijn idee zal mdm over twee tot drie jaar zelfs standaard zijn, wellicht zelfs als onderdeel van abonnementen van operators. Er liggen kansen voor resellers, voordat operators deze klantbehoefte gaan invullen en daarbij gas gaan geven. De voornaamste partijen die het nu al oppakken zijn de telecomresellers die het er graag bij willen verkopen en partners van Microsoft die reeds Exchange-licenties verkopen."
MobileIron kiest er net als VeiligMobiel nadrukkelijk voor om via het kanaal de markt te benaderen. Het bedrijf zal, zo benadrukt general manager Kees van Veenendaal, ‘nooit één factuur naar een eindgebruiker sturen’. Het houdt echter wel een vinger aan de pols: "Vanuit het nieuwe kantoor in Hilversum doen we zaken in de hele EMEA-regio. We gaan op bezoek bij potentiële klanten om ze voldoende informatie te geven en te ondersteunen. We zoeken daarbij aansluiting met geschikte partijen in het kanaal, zoals resellers en system integrators. We zijn in deze fase echter nog huiverig om belangrijke leads direct naar partners over te hevelen. Het begeleiden en opleiden van partners is in deze fase heel belangrijk. Onze filosofie is kwaliteit boven kwantiteit. Na verloop van tijd zullen resellers uiteraard in staat zijn zelfstandig te opereren."
Uitbreidingen
Aanbieders van mdm grijpen hun kans om ook andere problemen van klanten op te lossen. Zo zorgt MobileIron ervoor dat klanten grip krijgen op de kosten voor roaming. Coci: "Er gaan veel verhalen rond over bill shocks bij internationaal roamen. Ook wij hebben meegemaakt dat een bedrijf een rekening van enkele tienduizenden euro’s ontving voor één werknemer. Het belangrijkste is naar onze mening het bewust maken van gebruiker. Zo zijn notificaties mogelijk bij internationaal roamen of het instellen van een drempelwaarde voor individuele gebruikers of per groep, zodat een waarschuwing verschijnt nadat een bepaalde hoeveelheid data of spraakminuten is bereikt. Dit alles past in onze filosofie dat het, voor een effectief beheer, belangrijk is de eindgebruiker daarin te betrekken. Een goed voorbeeld is My Phone At Work, dat een standaardonderdeel van onze oplossing vormt. Het is een soort portaal voor de eindgebruiker, die zijn eigen apparaat of apparaten kan beheren, inclusief privacyinstellingen. Verder bieden we een tool waarmee bedrijven informatie over de netwerkkwaliteit kunnen verzamelen en in kaart brengen, zodat bijvoorbeeld zichtbaar wordt op welke plaatsen de signaalkwaliteit ondermaats is en veel gesprekken worden afgebroken."
MobiDM wordt via verschillende extensies van nieuwe functies voorzien, waarvan CostControl en de LocatorServices momenteel de belangrijkste zijn. Smits: "CostControl Lite helpt bij het beheren van kosten. Hiermee zijn toestellen uit te lezen om het verbruik van spraak, data en sms inzichtelijk te maken. Met de uitgebreidere Premium-versie kunnen ook parameters worden ingesteld, zoals een alarm als een gebruiker de grens van zijn databundel bereikt. CostControl meet volumes, maar de uiteindelijke kosten hangen uiteraard af van het tariefplan. Voor die analyse ligt meer een taak voor Telecom Expense Management-bedrijven. Met de LocatorServices maken we onder meer zichtbaar waar gebruikers zich bevinden, door een vlaggetje in Google Maps. Dit zal nog verder vorm krijgen."
Blackberry helpt bedrijven standaard al om de kosten in de hand te houden, aldus Berkhuysen: "Dankzij de sterke datacompressie en pushtechnologie blijven kosten voor roaming met Blackberry beperkt. Op voorhand is daarom vrij duidelijk wat de maandelijkse kosten zijn." Binnen grote bedrijven is volgens Berkhuysen vooral een hoge beschikbaarheid van belang, zodat eindgebruikers altijd actief kunnen blijven. Hier biedt Blackberry Enterprise Server de nodige opties voor: "De oplossing is speciaal te configureren voor een hoge beschikbaarheid. Bovendien ondersteunt BES zowel fysieke als virtuele servers. Vooral bij grote omgevingen, die gepaard gaan met hoge kosten voor infrastructuur, speelt virtualisatie een belangrijke rol. De ondersteuning voor VMware maakt dat mogelijk."
Grote diversiteit in klanten voor mdm
Mobile device management blijkt aantrekkelijk voor bedrijven uit verschillende segmenten en van uiteenlopende omvang. Kees van Veenendaal, MobileIron: "Onze eerste Europese klanten vinden we in onder meer in de farmaceutische industrie, bij vervoersmaatschappijen en financiële dienstverleners. De belangstelling blijkt heel groot en breed gedragen. In mijn ervaring bij het opzetten van bedrijven heb ik nooit eerder zoveel belangstelling gezien voor een nieuw bedrijf. Qua grootte lopen de klanten uiteen. De meeste bedrijven zoeken een oplossing voor tussen 100 en 2500 aansluitingen."
Ook MobiDM blijkt vooral bij grotere bedrijven in trek. Robin Smits: "Bij de start mikten we op het midden- en kleinbedrijf, met zo’n twintig tot dertig gebruikers. In de praktijk blijkt dat juist grote bedrijven met vaak honderden gebruikers het interessant vinden. Onze dienst telt in totaal inmiddels tussen de 25.000 en 50.000 gebruikers, daarnaast worden veel pilots gedaan. De schaalbaarheid van onze oplossing is een groot voordeel. We rekenen een vast bedrag per gebruiker per maand, waarbij we verschillende staffels hanteren, naast een eenmalige set-up fee. Het wordt aantrekkelijker voor wederverkopers als zij een groter aantal aansluitingen bedienen. Ze kiezen echter altijd zelf het tarief dat ze doorberekenen. Sommige partijen rekenen geen extra marge, maar profiteren juist van de diensten die zij er extra bij verkopen."
Blackberry is behalve voor grote bedrijven ook voor kleinere bedrijven steeds interessanter. Dat komt vooral door de gratis Express-versie van BES. Grotere bedrijven, met meer dan honderd gebruikers, kiezen er volgens Erwin Berkhuysen van BrightStar soms voor deze naast BES te installeren: "Bedrijven kunnen beide varianten installeren. Dan kunnen ze bijvoorbeeld gebruikers voor wie een hoge beschikbaarheid nodig is op BES aansluiten. Andere gebruikers, voor wie kostenbesparing belangrijker is, zijn dan op BES Express aan te sluiten. De Express-versie is ook aantrekkelijk voor bedrijven die een combinatie beheren van Blackberry-toestellen waarvoor de onderneming aansprakelijk is en Blackberry-toestellen van gebruikers zelf."
Gertjan Groen
