Hoewel verhoudingsgewijs veel ict'ers bereid zijn door te werken na hun 65ste, is er een grote groep werknemers die kritiek hebben op dat plan. Deze ict'ers steken hun mening niet onder stoelen of banken: 'Doorwerken tot 67 is onzin. Nog drie jaar leven en dan ben je dood.'
Analisten van onderzoeksbureau TNO concluderen dat ongeveer een kwart van de ict'ers wil doorwerken na 65 jaar. Dat is vrij veel, aldus de onderzoekers: voor de rest van werkend Nederland ligt het percentage op 13 procent. Lang niet alle ict'ers die Computables berichtgeving over het onderwerp lazen, kunnen zich vinden in de onderzoeksresultaten van TNO.
Oude rot
Vooral het standpunt dat werkgevers niet staan te springen om oudere ict' ers, krijgt bijval. 'De regering wil ons langer laten doorwerken, maar de meeste werkgevers willen van ons af', stelt een van de reageerders die het artikel lazen. Volgens een enkeling is de oude rot in het vak de werkgever een doorn in het oog.
Een lezer die schrijft onder de naam 'ICT' vindt dat werknemers die doorwerken tot hun 67ste, te weinig tijd overhouden om hun geld op te maken. 'Nog drie jaar leven en dan ben je dood', vreest hij. 'Wat gebeurt met het geld dat je betaald hebt voor je pensioen? Dat gaat natuurlijk naar de overheid. Ik vind het echt gek dat mensen willen doorwerken tot hun 67ste. Wat wil je daarmee bereiken? Geniet van je leven.'
Onmogelijk
Ict-leverancier IBM startte onlangs een project waarbij ict'ers van vijftig jaar en ouder ondersteund worden bij de vooroordelen die zij tegenkomen. Een commissie gaat onderzoeken hoe werknemers geholpen kunnen worden als zij langer willen doorwerken.
Desondanks lijken de werknemers in de ict weinig vertrouwen te hebben in hun werkgever. Ze hebben het over werkgevers die kiezen voor de goedkope schoolverlater, gebrek aan werk door offshoring en kennis en ervaring die niet gewaardeerd zouden worden. Reageerder Jan van Waard vat de situatie samen: 'Doorwerken? Dat is in de ict onmogelijk.'
Het is inderdaad juist dat werkgevers nog steeds gericht zijn op de korte termijn en niet nadenken over het massal met pensioen gaan van de baby-boomers de komende jaren. Dit werd nog eens pregnant genoemd door Hans van der Steen, de voorzitter van de AWVN. Bij de HR afdelingen van bedrijven begint dit well door te dringen, maar veel meer dan begint, is het nog niet.
Persoonlijk verwacht ik niet erg veel last te hebben van mijn leeftijd (bijna 57) gecombineerd met werkgelegenheidsproblematiek. Ik krijg nog steeds regelmatig headhunters over de vloer en ben momenteel meer dan 100% facturabel voor mijn huidige werkgever.
Vereiste is wel dat je je blijft scholen, hetgeen altijd het besste gaat door bij verschillende klanten projecten te doen en een goede focus te hebben (SAP HCM in mijn geval).
Overigens peins ik er niet over te stoppen met 65 (met 67 trouwens ook niet)
Het probleem bij de werkgevers neerleggen is erg eenvoudig en misschien wel niet helemaal terecht. Werkgevers zijn, net als werknemers, onderdeel van een economisch systeem. In het algemeen worden bedrijven afgerekend op het winstgevend zijn. Verder niks. Alleen geld telt. Maatschappelijk werkgeverschap telt niet want levert niks op. Ik heb jaren gewerkt bij kleine softwarehouses. Maatschappelijk werkgeverschap is daar nog wel eens een stuk van de bedrijfscultuur. Natuurlijk kom je ook daar graaiers tegen maar dat herken je vrij snel.
De laatste 10 jaar werk ik bij een klein, groeiend softwarehouse met een duidelijk maatschappelijke visie. Daar is het geen probleem om een hoge leeftdijd te hebben, laatst nog een nieuwe collega van 57 binnengehaald.
Het bedrijf is echter langzamerhand zo groot geworden dat er een management tussenlaag in is gekomen. Wat ik nu zie is een verschuiving van belangen. Die nieuwe management laag is bezig om winstgevend te zijn. Ze worden (al of niet door bonussen) gedreven om geld te verdienen. Waar voorheen de directie nog direct betrokken was bij de medewerkers zie je nu dat die verantwoordelijkheid is belegd bij de tussenlaag waarbij de aansturing vrijwel alleen op financiële gronden plaats vindt. Je ziet het langzamerhand al ontstaan. Ouderen zijn (altijd al) wat lastiger bemiddelbaar en de middenmanagement laag ziet dat dus als een financiële last… Ik weet dat onze directie er anders over denkt maar door de lagenstructuur en louter financiele rapportage ontstaat dit vanzelf.
Wat ik probeer te zeggen is het volgende: Wij doen dit allemaal zelf. Werkgevers zijn net als werknemers gewoon mensen. Mensen die er alles aan zullen doen om het zelf beter te hebben en in onze wereld betekent dat nou een keer meer geld voor jezelf houden. Ondanks dat ik dit inzie ben ik geen haar beter. Ik vind dus dat het probleem niet bij de werkgevers ligt maar bij ons, mensen.
Ik ben overigens zelf wel van plan om gewoon door te blijven werken. Niet omdat ik dat moet, of omdat de wereld (of mijn kinderen) dat nodig heeft. Maar gewoon omdat ik het leuk vind. Ik doe dit werk nu zo’n 27 jaar, leer nog elke dag en vind het vooral leuk om op deze manier naar allerlei processen in de samenleving te kijken. Een samenleving die IMHO steeds minder die titel verdient.
Kosten beperken en enorme winsten maken is de drijfveer van de meeste grote bedrijven. De bonuscultuur zogezegd. Als jonge ambitieuze ICT-er zal dat best aanspreken, want uiteraard probeer je je als werknemer ook te verrijken en een leuk bestaan op te bouwen. Daar doe je het uiteindelijk allemaal voor. Voor oudere medewerkers gelden andere ambities. Respect, waardering en sociaal contact zijn wellicht nog belangrijker dan geld. Zolang je als medewerker gedetacheerd bent maakt je leeftijd niet uit. Je brengt nl. geld in het laatje voor de werkgever. Maar zodra je “in house” bent en de vraag afneemt naar jouw specialisme of kennis, ben je niet meer welkom. Het geheugen van een organisatie is dan erg beperkt en al die jaren dat je wel winst hebt gemaakt voor het bedrijf zijn “vergeten”. De politiek wil het werkgevers alleen maar makkelijker gaan maken om werknemers te ontslaan. Dat zou ertoe leiden dat werkgevers juist eerder medewerkers gaan aannemen omdat ze er in “barre tijden” tenslotte ook makkelijker vanaf kunnen is de gedachte daarbij. Dat is alleen weer gedacht vanuit een positieve instelling en op zich niet verkeerd. Maar de meesten onder ons beseffen zich ook dat het in feite voor werkgevers nog makkelijker gaat worden om de oudere werknemers de deur te wijzen. Is niet specifiek voor de ICT, maar als je bedenkt dat de ontwikkelingen in de ICT over het algemeen enorm snel verlopen is dat alleen nog maar meer aanleiding om eerder afscheid van deze “oudere” populatie te nemen. Het idee van RV om een “seniors only” bedrijf te starten is misschien niet zo gek. De missie van zo’n bedrijf zou dan niet gericht moeten zijn op winst maken, maar op respect, waardering en het sociale contact en de wil om de klant werkelijk te helpen met het oplossen van de problemen waar ze mee zitten. Door geen winstbejag na te streven kun je wellicht nog gaan concurreren met de partijen die gedwongen worden om enorme winst te maken.
Ik ben het er mee eens dat de situatie in de ICT (v.w.b. de inzetbaarheid van “oudere” medewerkers) mogelijk iets erger is dan in andere takken van sport, maar ik vrees dat het i.h.a. zo is dat oudere medewerkers minder wenselijk zijn dan jongere.
Daarnaast betwijfel ik of de resultaten van het onderzoek wel zo betrouwbaar zijn: hoe het zit met de leeftijden van degenen die mee hebben gedaan aan het onderzoek? Is het wellicht zo dat het met name relatief jonge mensen zijn die meegewerkt hebben aan het onderzoek?
In de afgelopen tien jaren heb ik mijn pensioendatum met even veel jaren naar achter zien schuiven en dat voelt niet prettig. Als je de vrije keuze hebt om door te werken dan is dan een ding, maar als je door de manier waarop dat financieel geregeld wordt gedwongen wordt om tot hoge leeftijd door te werken, dan is dat een heel ander verhaal.
Het laatste jaar komen er diverse artikelen langs over dit onderwerp en de leeftijdsdiscriminatie onder IT-ers. Ook de hoeveelheid reacties is opmerkelijk, zowel qua kwantiteit alsmede de ferme meningen.
Maar er gebeurt verder niks. 🙁
Iedere keer wordt het trieste feit geconstateerd en beaamd door de lezers, maar weinig actie c.q. roering in de HRM/Recruiters/Werkgevers wereld.
Blijkbaar is de kop in ’t zand methode nog steeds favoriet…