Banken en verzekeraars besteden de laatste tijd steeds meer aandacht aan hun zorgplicht jegens mij als consument. Hoe zit het met ict-organisaties? Zijn zij zich bewust van hun zorgplicht jegens de business en hoe gaan zij hier mee om?
Banken en verzekeraars besteden de laatste tijd steeds meer aandacht besteed aan hun zorgplicht jegens mij als consument. Zo mag een bank mij niet zomaar een lening verkopen op basis van mijn blauwe ogen. Ze dient eerst te onderzoeken of dit product wel bij mijn behoefte en draagkracht past. Deze zorgplicht gaat bij pensioenen nog een stuk verder, omdat mijn behoefte verandert naarmate ik ouder wordt. Dit vertaaldt zich in de praktijk in een beleggingsprofiel dat steeds minder risicovol wordt naar mate ik mijn pensioengerechtigde leeftijd nader.
Waar consumenten steeds mondiger en deskundiger worden richting financiële instellingen, gebeurt iets gelijkaardigs bij de relatie tussen business en ict. Ook in deze relatie is de tijd voorbij dat de businessmanager blind vertrouwde op het verhaal van de ict'er. Daarvoor is ict teveel geïntegreerd binnen veel bedrijfsprocessen. Zo vinden we het nu al gewoon dat we overal en altijd bij onze informatie kunnen, een pizza kunnen bestellen via de tv en zullen we in de nabije toekomst ict zelfs terugvinden in onze kleding en boodschappen.
Naast het omgaan met de toenemende ict-intensiteit van de bedrijfsprocessen, voelt ict ook de effecten van de niet aflatende druk op de business om sneller te innoveren en goedkoper te produceren. Intussen is de cultuur, structuur en processen van de gemiddelde ict-organisatie nog steeds grotendeels gebaseerd op die van een ondersteunende stafafdeling. Het is dan ook niet vreemd dat ict-organisaties net als financiële instellingen worstelen met het invullen van hun ‘zorgplicht'.
Dit is vooral goed zichtbaar bij organisaties die groot zijn geworden in de ‘oude' economie en nu worstelen met de mores en mogelijkheden van internet en mobiele communicatie. De centrale ict-afdeling beheert de centrale applicaties en infrastructuur terwijl verspreid over de business kleine afdelingen zitten waar wizzkids ervoor zorgen dat de organisatie de nieuwkomers toch nog een beetje kan bijbenen. Deze aanpak hoeft op zich geen problemen op te leveren (tenzij de RvB de weerstand niet kan weerstaan om alles weer samen te voegen).
Het ontstaan van decentrale ict-afdelinkjes is vaak wel een teken dat het centrale ict-management achter loopt op de behoefte. Ict-management dat gewend is dat de bal wel wordt toegespeeld door de business in plaats van er actief achteraan te jagen met een optimaal opgesteld elftal. Naast het samen met de business korter op de bal spelen is het ook belangrijk om te realiseren dat na verloop van tijd de bal verandert.
Zo heeft ook een ict-service, net als een pensioen, te maken met een lifecycle. Bij de introductie van een dienst staat time-to-market voorop en willen businessmanagers een paar bugs nog wel voor lief nemen. Na een tijdje verschuift de behoefte vanuit de business vervolgens naar betrouwbaarheid en lage kosten. Aan de ict-organisatie om dit in te schatten en te zorgen dat het ‘profiel' van de ict-service aan blijft sluiten bij de wijzigende behoefte.
Zo zijn er verschillende facetten te bedenken rondom het in de financiële wereld gebezigde begrip zorgplicht, die ook van toepassing zijn op ict. En net als bij banken en verzekeraars geldt ook voor de centrale ict-organisatie dat ontevreden klanten stemmen met hun voeten. Ze gaan het zelf wel regelen of vragen een externe leverancier om het voor ze toe doen.
Dat er vaak een mismatch is tussen de behoefte van de organisatie en de diensten van de IT afdeling is een feit. De vraag is of dit te wijten is aan een ICT organisatie die niet goed begrijpt wat de organisatie wil, of een organisatie die niet goed kan uitleggen wat ze nodig heeft om hun doelstellingen te bereiken (Business-IT Alignment).
Vanuit bedrijfskundig aspect blijf ik erbij dat ICT ondersteunend is aan de organisatie, en niet een doel op zich vormt. Deze mismatch kan eenvoudig opgelost worden door zowel vanuit de business eigenaren en vanuit de ICT (architect) organisatie een sleutelpositie neer te leggen bij mensen die zowel van de bedrijfsvoering als van ICT verstand hebben.
Helaas wordt in het artikel wel erg makkelijk naar ICT als “schuldige” gewezen.
Zoals Martijn al aangeeft in zijn reactie, gaat het om 2-richting verkeer. ICT heeft wellicht moeite zich aan te passen aan de business, maar andersom moet de business ook duidelijk kunnen maken aan de ICT wat de behoeften zijn.
Ik zie echter tegenstrijdige belangen in bovenstaand verhaal. De ondersteunende ICT afdeling is er op gericht (en wordt ook afgerekend op) de omgeving tegen een zo laag mogelijke prijs optimaal te ondersteunen. Immers, het is een ondersteunende activiteit, en wordt daarmee doorgaans gezien als een kostenpost.
De behoefte die hierboven geschetst wordt is een snelle dynamische omgeving, waarin snel geanticipeerd kan worden op de grillen van de moderne economie. Even snel een server erbij plaatsen, wat andere developer kits installeren, snel even de laastse versie van een applicatie downloaden of patchen.
De praktijk leert dat deze 2 verschillende behoeften niet altijd even goed samengaan. De decentrale ICT cowboys installeren een server met een IP adres dat al elders in gebruik was, er komt ineens een 2e DHCP server in het netwerk, iemand installeert een server met hetzelfde IP adres als de default gateway enz enz. Ik heb ze afgelopen jaren meerdere malen voorbij zien komen helaas.
En naar wie wordt dan gekeken … juist, de centrale ICT afdeling.
Daarnaast wordt ook voorbij gegaan aan het beheersaspect op langere termijn. Tijdens een ontwikkelfase, en eventueel als korte termijnoplossing kan een implementatie van de wizzkids voldoende zijn, maar als deze wizzkids weer aan iets nieuws gaan beginnen, zal toch iemand het beheer over moeten gaan nemen. En dan komen we weer op de centrale ICT afdeling uit. Nu zouden ze alles 1 op 1 over kunnen nemen wat ontwikkeld wordt, maar dat levert op termijn een grote diversiteit aan omgevingen die beheerd dient te worden, wat weer in strijd is met het doel van deze club om alles zo kostenefficiënt te doen.
Wat belangrijk is, is dat de business haar behoeften tijdig aan een ICT afdeling kenbaar maakt, zodat deze hierop in kan spelen. De ICT afdeling op haar beurt kan dan een omgeving en kaders creëren waarbinnen de wizzkids hun werk kunnen doen. Vanuit deze omgeving kan het eindproduct vervolgens naadloos geïntegreerd worden in de beheersorganisatie.
Bottom line: it’s all about communication !