Steeds meer wordt alles maar 'as a service' aangeboden. Software, content, infrastructuren en voor alles is er een afkorting. StaaS, beter bekend als storage as a service, kan dan niet achterblijven. Steeds vaker zie je bedrijven opslag als een dienst aanbieden, maar in dit geval lijkt de markt ietwat huiverig. Waarom? Onze storage-experts gaan in op het nut en de (on)mogelijkheden van StaaS.
Bart Sjerps, advisory technology consultant, EMC
Qua toepassing kun je onderscheid maken tussen storage as a service (StaaS) voor legacy-applicaties (meestal in de context van 'private clouds' waar je bestaande applicaties gaan draaien) en nieuwe web 2.0- toepassingen. Bij private clouds is storage een bouwsteen net zoals virtuele servers, virtuele netwerken, virtuele back-up en dergelijke. De storage is nog steeds san of nas zoals we gewend waren, echter ingebakken in een cloudconcept zodat het voor de afnemer niet meer zichtbaar (of belangrijk) is waar de werkelijke data op draait, zolang het maar voldoet aan de service levels en er dynamisch kan worden afgerekend. Voor de service provider zelf maakt het natuurlijk nog steeds uit wat voor onderliggende architectuur er gebruikt wordt.
Frank Fekken, sales consultant, Net Services
Storage as a service, waarom niet? Waarom wel applicaties als een dienst afnemen en een opslagdienst niet? Maar hoever ga je bij het afnemen van die dienst? Wat als de dienstverlening tegenvalt, onbetrouwbaar is of de dienst weigert? Bij software als dienst heeft een verstoring misschien wel wat impact op je bedrijfsprocessen, maar niet per se op alles. Zo moet het met storage as a service ook zijn: neem die opslagcapaciteit af als dienst die niet kritisch is voor het primaire proces en hou het beheer en de controle over de meest cruciale data in eigen hand. Misschien beschermt de hierin gespecialiseerde dienstverlener wel beter dan het eigen bedrijf.
Phillip Hyde, managing director, InContinuum Software
Storage as a service of StaaS speelt geen belangrijke rol in de markt als een aparte dienst die bedrijven gaan gebruiken om data 'off-site' te beschermen. Er is zeker een rol hiervoor, maar naar mijn mening wat beperkt als 'stand-alone' dienst. Mensen praten al jaren over StaaS als de toekomst van dataopslag. Dit gezegd is er tal van goede softwareproducten op de markt die elegante StaaS-oplossingen mogelijk maken. StaaS hoort thans bij het breder begrip 'cloud computing' en kan als zodanig onderdeel uitmaken van de strategie van een bedrijf om cloud computing in hun bedrijfsprocessen te zetten.
Ik weet ken maar weinig organisaties die enige kopie van hun data 'in the cloud' met StaaS gaan zetten. Met de opkomst van cloud computing de afgelopen twee tot drie jaar is de focus aanvankelijk op servervirtualisatie geweest. Dit is zogenoemd 'infrastructure as a service' of IaaS. Servervirtualisatie eist natuurlijk storage als opslagmiddel voor virtuele machines (VM's) en hun bijbehorende data. Data worden 'meegenomen' in dit verhaal en in de meeste gevallen niet apart beschermd met StaaS, hoewel dit wel mogelijk is. Zodra een VM ergens op disk wordt opgeslagen, kan het natuurlijk worden gerepliceerd naar een tweede of zelfs derde locatie om het optimaal te beschermen. Vanaf heden gaat hetzelfde paradigma voor desktop as a service, oftewel DaaS, ook gelden. Dit wordt de nabije toekomst voor de 'XaaS' oplossingen.
Rob Verbeek, managing director, Iaso Backup Technology
Storage as a service is een markt met vele facetten. Ik beperk me tot de online back-upmarkt. Vergeleken met primary storage ligt het veel meer voor de hand om de back-up buiten de deur te plaatsen. Daarbij komt dat back-up wat minder tijdkritisch is. De belangrijkste belofte van storage as a service is toch dat de total cost of ownership lager zou moeten zijn door schaalvoordelen. In de online back-upmarkt wordt die belofte zeker wel waargemaakt. Daarom kun je vaststellen dat deze oplossing inmiddels behoorlijk is doorgebroken, mede dankzij het grote concurrerende aanbod van diensten, van partijen als KPN maar ook heel veel kleine tot middelgrote ict-dienstverleners.
Vincent van der Linden, business development manager, Compellent Technologies
Het is op dit moment nog steeds niet gangbaar om als bedrijf te kiezen gegevens buiten de deur op te slaan. Voor back-up ligt dit anders omdat het niet de productie beïnvloedt. Zonder duidelijk informatiebeleid zal het buiten de deur plaatsen van storage niet succesvol zijn. Buiten de afspraken omtrent beschikbaarheid en doorvoersnelheid zal de serviceprovider ook de garantie moeten leveren voor compliancy en herstelbaarheid van de opslag. Doordat organisaties zelf hier al mee worstelen zal de invloed van een serviceprovider nog moeilijker te accepteren zijn en kiezen organisatie eerder om de totale functionaliteit als een service in te kopen dan alleen storage.
Frank van der Lecq, bid manager, NetApp
Storage as a service kan van alles zijn. Wie een storage-apparaat bij zijn klant plaatst en elke week een engineer de volumes bij laat werken, levert in feite StaaS. Dat verschilt technisch fundamenteel van de partij die opslagcapaciteit levert vanuit een zwaar beveiligd datacenter met 24×7 beschikbaarheid en uitwijkfaciliteiten, maar valt functioneel onder dezelfde noemer.
Gelukkig maar. Het onderscheid tussen verschillende oplossingen wordt toch vooral gemaakt door de dienstverlening er omheen. Bij de keuze spelen uiteraard heel veel factoren een rol, maar er zijn er twee die nog wel eens worden vergeten. Als eerste de exit-strategie: stel dat ik terabytes aan data in een datacenter heb ondergebracht, en ik wil daar weg, hoe gaat dat dan? Informeer naar procedures, de transitietermijnen en of er separate kosten voor worden gerekend. Verifieer ook wat er gebeurt met de data als er beslag wordt gelegd op de apparatuur van de dienstverlener.
Een tweede aspect hangt samen met continuïteit. Als de diensten bij een beheercontract op locatie voor een belangrijk deel bestaat uit mensenwerk (denk aan het aanmaken van volumes, verplaatsen of opschonen van data), dan kan het niet zo zijn dat als de vaste kracht ziek is, de vervanger de documentatie voor het eerst ziet. De borging van de continuïteit wordt zelden concreet gemaakt. Maar als de processen 'onder de motorkap' kloppen, zal je dankzij de enorme schaalvoordelen de besparingen van storagediensten snel merken.
Roland Sars, director sales and marketing, BackupAgent
Een van de belangrijke trends binnen software as a service(SaaS) is storage as a service (StaaS). Zowel enterprises, mkb- als hostingbedrijven hebben steeds meer interesse in het afnemen van storage vanuit een public cloud. Op deze manier kunnen ze genieten van een schaalbaar platform, zonder daarbij grote investeringen te hoeven doen. Amazon, Google, IBM en Microsoft zijn initiatieven gestart met het bouwen van wereldwijde cloud-omgevingen, waar storage afgesloten kan worden op een pay-as-you-go model. Maar ook op lokaal niveau zijn grotere dienstverlevers als KPN cloud-storage aan het bouwen om dit als whole-sale in de markt te zetten. Mijn indruk is dat StaaS nog in de kinderschoenen staat, maar dat het één van de belangrijkste trends binnen de storage-industrie is in de komende drie jaar.
Remko Westrik, business unit manager StorageWorks, HP Nederland
Belangrijke overwegingen bij StaaS zijn beveiliging, beschikbaarheid en prestaties. Dus speelt vooral of de gegevens veilig opgeslagen zijn en de leverancier te vertrouwen is. Zijn de gegevens voldoende beschikbaar en is de bandbreedte voldoende ook als er meerdere klanten gebruikmaken van dezelfde systemen en verbindingen? De voordelen zijn helder: goedkoper (bij gedeeld gebruik), minder beheer, altijd voldoende capaciteit beschikbaar en geen investeringen. Zorg wel altijd voor een exit-strategie als de eisen veranderen.
Ruud Koster, field product manager, Dell Nederland
Afhankelijk van de behoefte van de gebruiker kan men er verschillende doelen mee dienen. Zo kan onder andere voor private en public cloud-oplossing worden gekozen. Ik zie (cloud gebaseerde) StaaS als een aanvullende oplossing in de storagemarkt, met toekomst. Toch denk ikj dat klanten die traditionele storageproducten en -diensten afnemen deze alleen willen aanvullen met StaaS, naargelang behoeften veranderen.
Voordelen kun je onder andere ontdekken in managementkosten, die zijn met StaaS makkelijker te manipuleren en voorspellen bij de pay per use-modellen bijvoorbeeld. Nadelen, afhankelijk van de aard van het gebruik bij de afnemer, zijn security, privacy, compliancy en de locatie van de aanbieder. Zo kan een ziekenhuis met EPD's niet zonder een aanbieder die voldoet aan de nodige ISO-certificeringen.
De voordelen en doelstelling van StaaS-gebruik moet men afzetten tegen de nadelen en kosten van implementatie. Ook moet er gekeken worden naar de netwerkcapaciteiten bij de aanbieder, om te zien of de verbindingen er wel klaar voor zijn. Ik begeleid partijen bij zo een proces volgens de 'workshop assesment design implementation support-methode'. De situatie en de wens van de klant bepalen of één of alle stappen van de methode worden doorlopen om te zien wat de beste benadering is. Storage as a service is een brede term. Er zijn vandaag al vele vormen, van online back-up tot aan storage utility waarbij de systemen in het eigen datacenter staan.
Rob Hilterman, senior sales engineer, HDS Nederland
Storage as a service, online storage, managed storage, cloud storage, het zijn de nieuwe buzz words in storageland. Prachtig al die termen, maar in mijn ogen streven ze allen min of meer hetzelfde na, namelijk ontzorgen in storage. En dat is begrijpelijk, want storagebeheer wordt er niet eenvoudiger op. Voor de gemiddelde organisatie wordt het steeds lastiger om de infrastructuur 24×7 in house te beheren.
Toch zijn veel bedrijven huiverig als het gaat om het uitbesteden van hun storage. Het idee dat bedrijfsgevoelige informatie uit handen wordt gegeven, voelt vaak 'unheimisch'. Het beheren van de storage-infrastructuur op afstand via managed services is dan een veilige en kosteneffectieve eerste stap. Vooral voor bedrijven die kampen met een tekort aan personeel of ervaring. De volgende stap in uitbesteden is storage as a service. Deze optie is interessant voor middelgrote bedrijven. Zij passen vaak in het one-size-fits-all principe en vragen niet om het maatwerk, dat grote organisaties wel vereisen. Zij voldoen vaak niet aan de standaarden van StaaS.
Als laatste is daar de cloud. Deze overgang zal geleidelijk gaan en behoeft geen extreme investeringen. Dit is uiteraard sterk leveranciersafhankelijk. De technologie is er klaar voor, maar in mijn ogen laat brede acceptatie nog wel even op zich wachten. Rustig in je eigen tempo overstappen naar het gewenste niveau van uitbesteden is daarbij het devies. Het een kwestie van tijd en dan is cloud storage net zo populair als virtualisatie nu.
Jacco van Acherberg, directeur, Inprove
Aan de ene kant zie ik we bij veel klanten, zoals hostingpartijen, een verschuiving van het leveren van webhostingdiensten naar bredere ict-hosting, zoals storage as a service. Belangrijke keuzecriteria zijn dan hun schaalbaarheid; de gemiddelde groei van data is 50 procent per jaar. Verder is belangrijk de flexibiliteit in de mogelijkheden om storage te integreren in bestaande administratieve en beheerssystemen.
Dan ontkom je niet aan open standaarden. Kosten zijn natuurlijk cruciaal, dat geldt voor de prijs per eenheid/prijs per TB, maar ook voor de tco (energiekosten) en beheer. Klanten kijken ook naar slimme, effectieve en veilige manieren van dataopslag, op basis van filesystemen die dat verzorgen en die daarnaast met features als inline deduplicatie helpen de groei te beheersen. Ook bij eindklanten, aan de andere kant speelt veel. Ik zie dat bij eindklanten de groei van de hoeveelheid data voor problemen zorgt. De behoefte aan storage blijft groeien terwijl de budgetten omlaag gaan.
De traditionele technologieën maken back-ups van grote hoeveelheden storage moeilijker. Verder willen eindklanten back-ups maken buiten de deur, zonder dat ze zelf een tweede locatie hebben. Vragen die de eindklant zich zou moeten stellen bij afnemen van StaaS zijn: hoe worden mijn data opgeslagen en hoe veilig gebeurt dat? Kan ik mijn data makkelijk migreren naar een andere aanbieder indien nodig? Wat zijn de mogelijkheden voor back-up, snapshots en slimme manieren van opslag om de hoeveelheid netto storage te verminderen?
Arjon Stellinga, oprichter en consultant, All Storage
Cloud storage, storage utility, capacity on demand, storage as a service, geef het een naam. Er zijn veel marketingkreten te vinden op internet en ze zijn onvoldoende gedefinieerd. We gaan een nieuw tijdperk in, dat is duidelijk. De term StaaS zal plaatsmaken voor diverse modellen binnen een (geautomatiseerd) service framework. Ik hou het op de term cloud, aangezien deze benaming de lading beter dekt, maar het zit hem in de term 'service'.
De kosten voor de hardware zijn gedaald. De kosten om omgevingen te beheren dalen niet, echter wordt de productiviteit verhoogd door onder andere virtualisatie. Door uitbesteding van ict kan men deze kosten op de eigen balans reduceren, maar blijven uiteraard wel verwerkt in de prijs van de dienst.
Kosten en service zijn altijd onderling verbonden, maar ook tegenstrijdig. De leverancier wil kosten reduceren en de klant wil meer service. Hierdoor komt de service vaak onder druk te staan. Grote ondernemingen komen terug op het gebruik van externe diensten en zorgen voor private clouds. Op deze manier zijn ze flexibel en houden de dienstencatalogus, en dus kosten, in eigen hand en bepalen zelf hoe ze worden ingezet. Voor het mkb is een public cloud een prima oplossing.
Buiten de kostenissues is er een item dat genoemd dient te worden: standaardisatie. Enterprise architecture is in opgang, maar verschillen zijn er nog. Hard- en software moeten na verloop van tijd vervangen worden. Roadmapping wordt daarbij erg belangrijker voor een cloudomgeving. Zulke toepassingen bestaan al jaren, al heette het begin 2000 'storage service provisioning'. Met de huidige technologische trend richting de cloud is het logisch dat dit thema opnieuw aandacht krijgt. Ik zien dan ook een toenemende groei in vraag hiernaar.
Peter Pijpelink, storage consultant, P.L.C.S.
StaaS speelt vooral als je storage en back-up op één hoop gooit, dan is remote back-up wel als storage as a service te vinden. Bij de grote fabrikanten zie je nog steeds het leveren van een 'stuk ijzer' met of zonder de passende diensten. Voor de back-upmarkt zie ikj wel dat klanten voor hun uitwijk toch al zaken regelen en dan storage afnemen indien nodig, dus men betaalt er wel voor maar meer als vorm van beschikbaarheid in geval van calamiteiten.
Naar mijn idee kunnen bedrijven hier op dit moment nog niet genoeg mee. Data is toch iets als bedrijfsgegevens en men is nog niet aan StaaS toe. Ook de beveiliging speelt nog teveel een risico en een hoofdrol in de beslissingen bij mensen. StaaS heeft voor bepaalde zaken, zoals software monitoring en bewaking van storage bij klanten, zeker wel toekomst. Nadelen van StaaS zijn de beveiliging en de bandbreedte, voordelen zijn up to date systemen, storage-oplossingen, nieuwe technieken en meer en makkelijker invoeren en upgraden.
De traditionele storagemarkt merkt nog weinig van StaaS, ik zie vooral nog dat de klant zelf storageboxen koopt, deze zelf beheert en hooguit voor zijn back-up bij een datacenter storage afneemt. Bij afwegingen die bedrijven moeten maken bij hun keuze voor StaaS speelt voornamelijk beveiliging van data de hoofdrol. Daarnaast speelt het verleggen van de verantwoording, zoals back-up.
StaaS is een vernieuwde technologie om meer en goedkoper bandbreedte af te kunnen nemen tegen lagere prijzen. Men neemt geen genoegen met minder beschikbaarheid voor systemen, dus is de vraag en het aanbod van voldoende bandbreedte en de juiste beveiliging van data wat er bij komt kijken. Wat ook een punt van aandacht is voor storage as a service is de hoeveelheid data. Men moet gaan nadenken over data-opruiming. Deduplicatie, etc is leuk maar opruimen, opschonen en storage tiers zijn pas echt de toekomst. Alleen op die manier, met de data die er echt! Toe doet kan een klant ook gaan nadenken over storage as a service.
Experts gezocht
Computable heeft op al zijn 26 topics een expertpanel. Wij zoeken echter altijd meer experts, op al onze topics, maar voor de komende tijd zoeken wij specifiek naar experts voor de topics ECM, Virtualisatie, Development, Netwerken en Business Intelligence.
Ben jij expert op een van deze vakgebieden of een ander Computable-topic en wil je als vraagbaak van de redactie dienen, stuur dan een e-mail met je gegevens (naam, functie, bedrijf, werkzaamheden) naar experts@computable.nl.
De markt is momenteel in een stroomversnelling wat betreft Staas. Het levende bewijs is Databasement, een bedrijf dat Staas sinds 2002 op de markt zet.
Momenteel beheert Databasement voor haar relaties 4 petabyte aan storage en daarnaast verzorgt Databasement ook vele storage projecten bij haar relaties.
Afgelopen november heeft het Finaciëel Dagblad gemeend deze continue en gezonde groei te belonen met de FD Gazelle Award.
Dat Staas voor de markt steeds belangrijker wordt blijkt niet alleen uit de sterke groeicurve, maar zeker ook uit het vertrouwen dat ook grotere relaties hebben in deze servicevorm.
Een van de sleutels tot succes is het continu monitoren van de storage markt en daar adaptief mee om te gaan.
Pas voor de gewenste Staas vorm de juiste combinaties van oplossingen en diensten toe.
Bovendien is het de kunst, om Staas tijdens de operationele werking zodanig te beheren en te bewaken, dat de SLA met de klant wordt nagekomen met hoogst mogelijke efficiëntie.
Een professionele en flexibele beheerorganisatie, de juiste productset en optimale toolings zorgen voor een optimale situatie.
Hans Duinhoven
Sr. Consultant Databasement