Nu door de val van het kabinet de kilometerheffing op de lange baan is geschoven, ontstaat er ook een tegengeluid met alternatieven voor dit project. Zowel experts als lezers van Computable denken dat er betere en vooral eerlijkere alternatieven zijn voor het rekeningrijden. Ict is ook in die gevallen de drijvende kracht achter de eventuele projecten.
Een onderwerp als het rekeningrijden is gegarandeerd een onderwerp dat tot discussie leidt. Voorstander of tegenstander, iedereen krijgt er mee te maken en dus heeft iedereen ook een mening. De een ziet de kilometerheffing als een nieuwe melkkoe van de overheid, de ander denkt meer na over het oplossen van het fileprobleem. Eén vakgebied komt echter telkens om de hoek kijken: ict. Hoe de toekomst van de kilometerheffing er uit ziet is nog onduidelijk, maar dat ict een rol gaat spelen, dat is wel zeker.
Oplossen fileprobleem
Het oplossen van de files is volgens Ron Zwetsloot, ervaringsdeskundige en voorzitter bij Cascadis en productmanager e-banking bij BNG helemaal niet complex en moet er worden gezocht in de kracht van de eenvoud en flankerend beleid. ‘Doe bijvoorbeeld aan rijtijdenspreiding. Verdeel het aanbod auto’s in twee groepen: even en oneven kentekens. Ook moeten de openingstijden van bedrijven worden verruimd en moet de thuiswerkplek belastingtechnisch aantrekkelijk worden gemaakt. Breng 24/7 nu echt in de praktijk. Waarom? Omdat 10 procent minder verkeer 40 procent minder files oplevert. Een nieuw kabinet moet beslissen op basis van de feiten. Geen symboolpolitiek bedrijven of rigide vasthouden aan heilige huisjes.’
Computable-lezer ‘Frank’ kan zich wel in de variabele openingstijden van kantoor vinden. ‘De kilometerheffing zal niet de files gaan oplossen. 80 procent van de werknemers moet gewoon tussen 8 en 9 uur op kantoor verschijnen en zal dus altijd keurig in de file aanschuiven. Men heeft al vaker een kilometerheffing ingevoerd met als ‘doel’ dat er minder kilometers worden gemaakt. Iedere verhoging van de accijns werd gewoon geaccepteerd en wordt nu vele jaren later nog steeds betaald.’
Betrouwbare kilometertellers
Volgens Computable-expert Steven van ’t Veld, zelfstandig principal informatiekundig adviseur bij A/I/M , zijn er ook heel andere overwegingen. ‘Het project Rekeningrijden is aan de ict-kant zo groot dat het de vraag is of ict dat aankan. De praktijk laat zien dat er altijd teveel problemen zijn in ict-projecten van deze grootte en dat er meer dan eens te grote problemen van komen. Rekeningrijden is in principe een heel simpel iets: weet waar elke auto op elk moment is geweest en belast de gereden afstanden naar plaats en tijd variabel door aan de eigenaar/houder/bestuurder. Zo kan dus naar rato van gebruik belast worden, met als negatief punt dat men van iedere auto blijft weten waar deze precies op welk moment geweest is. Maar het kan veel simpeler. Als we betrouwbare kilometertellers hadden die we per beurt of per periode lieten uitlezen, dan zouden we ook naar gebruik kunnen belasten. Alleen niet naar plaats en tijd. Dat is haast gelijk te realiseren, zonder dat allerlei kunstwerken gemaakt moeten worden.’
Tolpoorten
Er zijn ook mensen die meer vertrouwen hebben in een systeem buiten de auto, zoals tolpoorten. Lezer ‘Nike’ verwijst naar bewezen alternatieven in London, Singapore, Hong Kong en Duitsland met Toll Collect. Lezer ‘Roger’ gaat hier echter op in: ‘Je verwijst naar tolsystemen. Die gebruiken oude technologie dat in principe niet veel anders is dan de al lang bekende flitspalen. Je betaalt omdat je een tolpoort heb gepasseerd. Dat was het systeem van minister Netelenbos van tien jaar geleden. Kilometerheffing met gebruik van een zwarte doos in je auto dat alle bewegingen registreert en rapporteert is iets heel anders.’
Steven van ’t Veld ziet hier ook wel wat in, al vreest hij complexe ict-infrastructuren waar we in Nederland moelijk mee om weten te gaan. ‘De ict-infrastructuren van Nederland zitten gemiddeld slecht in elkaar. Daar weten we nauwelijks iets aan te doen. Moeten we dan nog een nieuwe ict-infrastructuur erbij gaan creëren terwijl we niet goed weten wat met het bestaande doen? Daarnaast zijn alle grenzen in Europa open. Wat doen we met buitenlandse auto’s? Of met Nederlandse auto’s in het buitenland? Is het niet handig om, als het dan toch gaat gebeuren, om daar eerst goede afspraken over te maken? Vooral ook met andere landen? Tot slot de vraag: Tolpoorten? Of toch per satelliet? En: een kastje in de auto voor rekeningrijden? Of een kastje in de auto voor allerlei andere functies naast rekeningrijden, zoals navigatie, radio/tv, internet en ga zo maar door? Of allerlei mogelijke kastjes? Met het probleem: complexer is snel veel moeilijker. En duurder. En foutgevoelig.’
Koploperspositie
Computable-expert Michael Widjaja, partner bij Accenture, ziet de kilometerheffing vooral als een kans voor Nederland om zich internationaal te laten zien. ‘De kilometerheffing is in technische zin zowel uitdagend als interessant en Nederland kan met dit programma een koploperspositie in de internationale en zeker de Europese markt verwerven. In de huidige opzet is vooral het aspect systeemintegratie behoorlijk complex gezien de integratie tussen centrale softwaresystemen onderling en ook met de decentrale meetkastjes in auto’s, maar het is uit te voeren mits er de juiste focus aangegeven wordt.’
Lezer ‘ RvO’ vreest vooral de onzekerheden van juridische en privacyaspecten. Deze zullen meer de knelpunten vormen dan de technische kant. Dat laatste is bestaande technologie die alleen nog niet op deze schaal en voor dit doel is toegepast. De onzekerheden bewijzen dat men functioneel als overheid onvoldoende in beeld heeft hoe het een en ander moet gaan werken (vooral de uitzonderingen). Het zou geen kwaad kunnen daar eens extra effort in te steken. Daar zou ict ook zijn krachten kunnen tonen. ‘
Steven van ’t Veld meent tot slot dat nog steeds helemaal niet duidelijk waar de kilometerheffing nou precies over gaat. ‘Haast iedereen in (en buiten) Nederland krijgt ermee te maken, maar een zeer kleine groep weet waar het om gaat. Plus dat de consequenties zoals privacy, kosten, etc. nauwelijks helder zijn. Moet zo een extreem project dan wel kunnen starten? Misschien een goede reden om er even mee te stoppen en goed na te denken.’
De kilometerheffing lost het probleem niet op. Er zal meer geïnvesteerd moeten worden in thuiswerk. Ruim 50% van werkend Nederland geeft aan dat het mogelijk moet zijn om thuis te werken. Dit betekent meer investeren in de IT-infrastructuur en IT-beveiliging in plaats van de wegen.
Uiteindelijk zal thuiswerk ervoor zorgen dat er minder geïnvesteerd hoeft te worden in wegen.
@AM
File probleem door vrachtwagens van wegen het snelheids verschil??
Stel je hebt geen vracht auto`s op de weg.
dan heb je hetzelfde met auto`s. De een rijdt 100 de ander wil 160 rijden precies hetzelfde probleem
Als iedereen dezelfde snelheid zou rijden zou je niet meer hoeven in te halen( waarbij je in feiten 2 plekken in beslag neemt) en hoeven te remmen.
Bij hardlopen en schaatsen krijgen deelnemers een chip aan hun schoen of schaats. RFID-technologie heet dat. Daarmee worden feilloos de sporttijden gemeten, die realtime via internet worden verspreid. Zo kan ook rekeningrijden worden gebouwd: gewoon een RFID-chip in de kentekenplaat.
Een supergoedkoop alternatief voor de gewraakte “kastjes” die automobilisten voor 100 EURO in hun auto zouden krijgen. Ook bespaart het op dure satellietcommunicatie, want je communiceert gewoon over internet. Op 6 miljoen auto’s heb je dus een besparing van tenminste 600mln gerealiseerd. Lijkt me wel de moeite waard. Bovendien zijn de achterliggende informatiesystemen eenvoudiger en dus goedkoper.