Als een bedrijf zich gaat oriënteren op het outsourcen van ict-diensten ondervindt dat proces over het algemeen vrij veel terughoudendheid vanuit de ict-afdelingen. Men vreest dat voor de mensen binnen de ict-gerelateerde afdelingen weinig werk of weinig interessant werk zal overblijven of dat in het ergste geval hun baan op de tocht komt te staan. Is die vrees wel terecht bij op handen zijnde outsourcing?
Bij outsourcing zijn er op ict-vlak diverse verschillende rollen te onderscheiden, afhankelijk van de grootte van de onderneming die wil gaan outsourcen:
– Ict-management/ict-manager.
– Technisch beheerders.
– Functionele beheerders.
– Helpdeskmedewerkers.
– Telecommedewerkers.
– Programmeurs.
– etc.
Bij een zogenaamde 'overgang van onderneming' is er van rechtswege uit een richtlijn voor de outsourcingpartij om personeel over te nemen van de onderneming die delen van de ict uitbesteedt. Dit kunnen beide partijen overigens ook in het contract overeenkomen met elkaar. Hiermee is geregeld dat baangarantie aan uitvoerend personeel kan worden gegeven. Anders wordt het wanneer het personeel zelf dit niet wenst of wanneer bij de outsourcer de functie niet benoemd is of gebruikt wordt. Dan zullen er andere afspraken gemaakt moeten worden. Of dit collectief gaat of op individuele basis, is aan de 'oude' werkgever. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan programmeurs. Als de programmeeractiviteiten echter niet worden overgenomen is hier ook geen sprake meer van 'overgang van onderneming' en behoudt de programmeur in beginsel in hetzelfde bedrijf dezelfde baan.
De ict-manager krijgt doorgaans een aansturende- en contractbewakingsrol met de outsourcer. Omdat de ict-manager doorgaans het outsourcingsproces moet begeleiden vanwege de specifieke overdrachtsactiviteiten bevindt zich op die plek ook het grootste afbreukrisico van het outsourcingsproces. Er zijn immers tegengestelde belangen aan de orde. Het is daarom van groot belang dat de sleutelfunctionarissen weten wat er van hen verwacht wordt en wat hun mogelijke toekomstige rol zou kunnen worden. Hiermee worden de sleutelfunctionarissen in de positie geplaatst waarmee ze hun nieuwe rol mede invulling kunnen geven.
Uiteraard speelt motivatie ook een belangrijke rol. Als men niet gemotiveerd wordt mee te denken in het proces, zet men vanzelf de hakken in het zand omdat de mens van nature wars is van veranderingen, met name als die veranderingen van bovenaf worden opgelegd. De hr-manager kan op dit vlak een belangrijke rol vervullen als intermediair tussen werkgever (oud en nieuw) en het personeelslid in kwestie.
De angst voor baanverlies bij outsourcing lijkt hiermee van de baan, maar is nadrukkelijk afhankelijk van de volgende factoren:
1. De huidige werkgever moet actief meedenken met het (her)plaatsingsproces en hr hierbij inschakelen.
2. De outsourcer moet bereid zijn mensen over te nemen met behoud van activiteiten.
3. De medewerker moet uitgedaagd en uitgenodigd worden mee te denken over diens veranderende rol.
Angst voor baanbehoud bij outsourcing? Ik ben geneigd het als een nieuwe kans met dito mogelijkheden te zien. Maar ik laat jou ook graag reageren om jouw ervaring(en) hierover te delen.
Het probleem met outsourcing is vaak dat er een traject wordt ingezet waarvan men de reikwijdte niet overziet. Na de optimistische verhalen van de overnemende partij komt al vlug de praktijk om de hoek kijken en blijken er toch waat haakjes en oogjes te zijn die nog even opgelost moetenw orden. Investeringen worden gedaan, servers en desktops worden vervangen, de automatiseerders zijn afgevloeid en voor de outsourcende partij het doorheeft is er een point of no return bereikt: de infrastructuur kan alleen tegen hoge kosten weer naar een in-house situatie worden teruggedraaid. Zolang de outsourcing verder naar tevredenheid is er geen man overboord, maar o wee als blijkt dat de voorgespiegelde vlekkeloze werkomgevingen toch de nodige vlekjes en smetjes vertonen. Dan is er dus gewoonweg geen weg terug meer anders dan via torenhoge investeringen…
Helaas, zo werkt het niet.
Organisaties besteden hun IT uit omdat ze het te duur en onbeheersbaar vinden. Het doel is over het algemeen: het beperken van kosten, vaste kosten variabel te maken en het inkopen van ICT kennis.
Plat gezegd betekent dit: het uit huis plaatsen van de in de loop der jaren gegroeide puinhoop.
De ICT leverancier moet hoe dan ook de totale dienst goedkoper en flexibeler aanbieden. Hierbij staat ‘ie al meteen op een 19% achterstand, namelijk de BTW die betaald moet worden. Daarnaast hebben we nog leuke effecten als impliciet beheer en onderhoud wat nu ineens expliciet wordt en daarmee nog een kostenpost vormt.
Het eerste effect is dat de ICT leverancier de overgenomen infrastructuur (dozen en applicaties) onder de loep neemt en deze gaat vereenvoudigen. Aan de betrokken medewerkers wordt meegedeeld dat ze dan maar in de nieuwe organisatie een nieuwe plek moeten zoeken. En als dat niet lukt…..
Het tweede effect is dat de ICT leverancier na 2 jaar (meestal de duur van de overgangsbepalingen voor de werknemers), een “evaluatiegesprek” gaat houden, om te bepalen “of de functie en de inschaling bij de vorige werkgever nog wel bij de nieuwe werkgever past”. Rara wat er gebeurt….
Daarnaast voelt het gewoon heel vies wanneer je bewust voor een bepaalde organisatie hebt gekozen en nu verkocht wordt.
Zelf meegemaakt: de verhalen van mijn ex-collega’s hoe ze het is vergaan bij de “cowboys”, de grote ICT dienstverleners. Zelf ben ik ‘m gesmeerd vlak voordat ik verkocht werd.
Het is jammer dat ze management niet eens gaan outsourcen 😉
Mijn ervaring tot zover is dat oursourcen naar india ook niet altijd het gewenste resultaat oplevert. Cultuur is vaak een groot verschil maar kwaliteit ook. In nederland zal iemand met 6/7+ jaar zich een senior noemen en India zal iemand zich met 2/3 jaar een senior noemen. En een ‘kieper de specs maar over de muur heen’ benadering zal ook alles behalve het gewenste resultaat opleveren.
Outsourcing is geen utopie.
@ peter,
verwar je hier niet outsourcing met offshoring?
Voor het outsourcen zijn er veel voorwaarden en regels en het klopt dat de effect op de banenverlies minder is dan offshoring, bij offshoring is het effect op de beschikbare banen in Nederland veel groter. Hoofddoel van de werkgever is: goedkoper, voordeliger en meer winst. Ik vind dat offshoring een risco voor Nederlandse banen, niet outsourcing. Misschien wordt het offshoring wel een politieke onderwerp, maar ik zie het nog veel te weinig mensen die dit onderwerp naar de politiek schuiven.