Universiteiten, hbo-instellingen en ICT~Office ondernemen allerlei activiteiten om de leerling in het voortgezet onderwijs te enthousiasmeren voor een beroep in de ict. Twee zaken zijn daarbij kernactiviteiten: games en kennismaken. Games schijnen het toverwoord te zijn bij de werving van toekomstige studenten, maar ook het kennismaken met de echte werkvloer zie je overal opduiken. Veel universiteiten proberen op deze manier studenten te werven. Ook ICT~Office gaat mee in deze trend om leerlingen ervan te overtuigen om een carrière in de ict te overwegen.
Centraal bij de aanpak van de wervingsactie Allesis.it is aansluiten bij de belevingswereld van de leerling. Met de doelstelling de leerling ervan te overtuigen dat ict een interessant beroep kan zijn, is helemaal niets mis, sterker nog het is van het grootste belang. De hele Nederlandse maatschappij heeft er baat bij en niet in de laatste plaats de leerling. Want wanneer de leerling ervan overtuigd raakt dat een baan in de ict een interessante optie is, bieden wij leerlingen een goede toekomst. Toch zijn deze wervingsacties te zeer gericht op de korte termijn en bereiken ze ondanks alle goede intenties de leerling onvoldoende. De enige oplossing is dat de werving van ict-studenten structureel onderdeel wordt van het vak Informatica. Het eerste contact van een leerling met de ict-wereld zou bij de werving voor het vak Informatica moeten zijn. Dan zitten we niet in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs maar in de onderbouw.
Om de inleidende stelling te onderbouwen wil ik graag inzoomen op de wervingscampagne Allesis.it van ICT~Office. Met het idee van een gastles door een ict'er is niets mis. Het is voor de leerling een leuke afwisseling en alleen al door het feit dat er iets bijzonders gebeurt tijdens een normale cyclus zal dit de attentiewaarde bij leerlingen verhogen. Maar tegelijkertijd zal de boodschap die de ict'er komt vertellen ook weer snel verdwijnen. Raakt de ict'er geen snaar bij de leerling, dan verdwijnt de boodschap als sneeuw voor de zon.
In dit kader zou een gastles door een ict'r de werving moeten worden voor het vak Informatica, dat maakt pas indruk. De les krijgt vooraf door de mentor van de derdeklassers in het voortgezet onderwijs aandacht, de leerlingen krijgen van een vakdocent te horen waarom ze informatica moeten gaan volgen en vervolgens komt iemand uit de beroepswereld vertellen wat hij/ zij zoal allemaal doet. Dit maakt indruk op leerlingen en je kunt ook onmiddellijk het succes meten. Als alles immers goed gaat zal het aantal informaticaleerlingen alleen maar toenemen. Voor scholen die geen informatica aanbieden zal ICT~Office een alternatief moeten kiezen door in te spelen op de beroepsoriëntatie lessen. Hoe dan ook, het is belangrijk dat een gastles door een ict'er een structureel karakter krijgt in de schoolcarrière van de leerling. Het sporadische karakter van de gastles in de huidige vorm zal daarom uiteindelijk niet het gewenste resultaat opleveren.
Een andere overweging voor ICT~Office is de concrete ondersteuning en versterking voor het vak Informatica. Misschien moeten we om te beginnen de naam van het vak veranderen in 'ICT'. Voor de gastlessen zou ICT~Office moeten samenwerken met het onderwijs. Dit zou men bijvoorbeeld kunnen doen door met de uitgevers van informaticamethoden te kijken waar de gastlessen het beste zouden passen in hun lesprogramma. Ook hier geldt door een gastles op te nemen in het programma voor toetsing en afronding, dat een leerling moet doorlopen, het een structureel karakter krijgt en juist dan laat je aan de leerling zien welke belangrijke rol het speelt in de moderne maatschappij. Op die manier maak je de leerling niet enthousiast maar overtuig je ze van het belang en dat zal uiteindelijk veel meer rendement opleveren.
In het artikel van Allesis.it zegt Wim Pluimers, de projectleider onderwijs en arbeidsmarkt van ICT~Office, dat het aanmeldingen regent. Dan is het nog belangrijker om de gastlessen dit structurele karakter te geven, ICT~Office werft in hun eigen netwerk de ict'ers en de docent kan het opnemen in zijn programma. Want ook hier maakt Pluimers, naar mijn inzicht, een denkfout hij legt het initiatief voor de gastles door de ict'er bij de docent. De docent moet zich aanmelden en moet dan afwachten of de gastles doorgang kan vinden; door het een structureel karakter te geven hoeft dit niet en kan de docent de gastles in zijn jaarplanning opnemen.
Ik heb er al over getwitterd, maar ik word als docent in het voortgezet onderwijs een beetje nerveus van de organisaties die een game aanbieden om zo leerlingen kennis te laten maken met de mogelijkheden van werken in de ict. Het ontwikkelen van een game is zonder enige twijfel een prima tool om leerlingen enthousiast aan een lesopdracht te laten werken, echter iedereen lijkt er tegenwoordig gebruik van te maken en dat is absoluut overkill! De organisaties laten opnieuw zien dat men de belevingswereld van de puber onvoldoende kent, want een leerling zal al heel snel denken 'alweer een game?'. Daarnaast zijn dergelijke gamewedstrijden eigenlijk amper in het examenprogramma in te bouwen en moet je als docent grote moeite doen om er überhaupt aan deel te kunnen nemen. En wanneer je een aantal leerlingen laat deelnemen, zadel je jezelf op met veel werk bij een toch al zeer hoge werkdruk! Een deelname staat en valt dus met de specifieke situatie van de docent in kwestie. Opnieuw geldt wanneer de aanbiedende organisaties kiezen voor een structureel karakter dan verlaagt men voor elke docent de drempel om eraan deel te nemen.
Kortom, de organisaties moeten zich eindelijk realiseren (en dan praat ik echt uit praktijkervaring) dat het er echt om gaat leerlingen te verrassen in de werkwijze. Afwisseling is het magische woord om leerlingen te enthousiasmeren. Laat leerlingen op verschillende manieren kennis maken met dit beroep en vergeet nooit de werksituatie van de docent.
Tot slot: uit wetenschappelijke didactische onderzoeken die uitgevoerd zijn blijkt één ding heel duidelijk: je spreekt leerlingen aan door de realiteit te laten zien. Dus met het concept van ICT~Office is niets mis, pak het alleen anders aan.
Armand Lejeune
Projectleider
pictio
Misschien is het je de laatste tijd opgevallen welke bericht geving er is omtrent IT.
Dit zou al een indicatie moeten zijn waarom er geen mensen voor IT kiezen.
Wederom massa ontslagen en werkelozen.
Naast de overige negatieve bericht geving over IT aangevuld met de nog steeds heersende cowboy mentaliteit en zakkenvullers imago zal niet bijdragen aan de motivatie.
IT is nog steeds een relatief jonge bedrijfstak waarin het nodige mis is.
Vul dit aan met opleidingen die niet aansluiten.
Economische crisis en je hebt een redelijk helder plaatje.
Dat de heren in hun afgesloten toren met management praat er niks van snappen hoe dit nou komt… Tsja hoeveel open deuren kan je hebben?