Steeds meer ict-afdelingen zijn ertoe overgegaan om de prestaties van informatiesystemen door middel van applicatiemonitoring te meten. Helaas blijkt in de praktijk dat enkel en alleen een tool implementeren niet voldoende is. Wie verzuimt om vooraf een weldoordacht plan te maken, kan net zo goed niet meten.
Natuurlijk is het gebruik van tools voor het monitoren van het gedrag en de prestaties van applicaties niet nieuw. Applicatiemonitoringtools zijn al jaren op de markt en worden wat functionaliteit betreft steeds verder uitgebreid. Toch zien we in de praktijk dat het gebruik van dit soort hulpmiddelen niet iedere ict-afdeling even goed afgaat. Tools voor applicatiemonitoring vormen weliswaar een uitstekend hulpmiddel om de business optimaal te ondersteunen, maar dan moeten we wel een aantal veel gemaakte fouten zien te voorkomen. Een overzicht van de tien belangrijkste aandachtspunten om goed gebruik te maken van applicatiemonitoring.
Inzicht
Zorg voor een actueel beeld van de infrastructuur. Dit mag in eerste instan-tie een open deur lijken, maar bij veel IT-afdelingen blijkt het niet aanwezig: een goed inzicht in de infrastructuur zoals die op dat moment in gebruik is. Zeker in situaties waar wordt samengewerkt met een of meer outsourcing-partijen is het vaak moeilijk om tot een goed beeld te komen. Zonder goed inzicht in de infrastructuur is monitoring echter zeer lastig. Communiceer daarom vaak met alle betrokken interne en externe partijen.
Laat snel resultaten zien. Projecten voor het invoeren van applicatiemonitoring nemen veelal enkele maanden in beslag. Zorg dat zo snel mogelijk de eerste resultaten voor de gebruikers van de applicaties zichtbaar worden. Hoe beperkt die gegevens in eerste instantie ook mogen zijn. Daarmee wordt draagvlak gecreëerd. Vervolgens kan voor verdieping en verfijning worden gezorgd.
Behoefte en verwachting
Bepaal vooraf de informatiebehoefte. Wat willen de gebruikers, beheerders en eigenaren eigenlijk weten over het gedrag van een applicatie? Iedere toolleveran-cier voorziet in een aantal standaardrapporten en -dashboards, maar in de prak-tijk blijkt dat die vaak maar ten dele de informatie verschaffen die de gebruikers daadwerkelijk willen weten. Breng daarom vooraf goed in kaart welke gegevens gewenst zijn, zodat aanpassingen meteen kunnen worden opgenomen bij de installatie.
Voorkom overspannen verwachtingen. Veel gebruikers en beheerders van applicaties willen in eerste instantie vooral informatie over beschikbaarheid en responsetijden. Pas als op een van beide punten slechte scores ontstaan, wil men meer weten. Een kwestie van 'down-drillen' naar de onderliggende meetgegevens, denken veel gebruikers dan. Klopt, maar helaas is lang niet iedere tool daartoe in staat. Als een probleem alleen maar kan worden vastgesteld, zonder dat de oorzaak kan worden achterhaald, leidt dit onvermijdelijk tot teleurstellingen bij de gebruikers en beheerders. Laat de leveranciers in een vroeg stadium aangeven wat de beperkingen zijn van de voorgestelde tool.
Roadmap en virtualisatie
Vraag naar de roadmap van de leverancier. Klinkt logisch, maar wordt vaak vergeten. Het belang van die vraag zit 'm hierin: vaak kan een tool voor applica-tiemonitoring standaard – zeg – 80 procent van de gevraagde informatie voortbrengen. De neiging van veel ict-afdelingen is dan om zelf te gaan sleutelen om de resterende rapportages alsnog mogelijk te maken. In veel gevallen worden zij echter ingehaald door de productontwikkelaars van hun toolleverancier. Een vraag naar de roadmap had dan veel tijd en moeite kunnen besparen.
Let goed op gevirtualiseerde applicaties. Ict-afdelingen die niet aan virtualisatie doen, lijken niet meer mee te tellen. Helaas wordt echter vaak vergeten hoe groot de impact van het werken met 'virtual machines' kan zijn op het gedrag van applicaties. Natuurlijk, applicatiemonitoring is ook in een gevirtualiseerde omgeving geen probleem. Maar dan moeten we daar vooraf wel goed over nagedacht hebben. Hoe gaan we bijvoorbeeld om met het verplaatsen van VM's en applicaties? Als we dat niet goed in de gaten houden, probeert een monitoring tool op een bepaalde plek in het netwerk het gedrag van een applicatie te meten terwijl die inmiddels heel ergens anders in de infrastructuur blijkt te 'draaien'. Virtualisatie is een groot goed, maar zorgt wel voor veel extra complexiteit – ook als het gaat om applicatiemonitoring.
Historie en ITIL
Trendinformatie kan niet zonder historische gegevens. Een veel gehoorde discussie gaat over de vraag hoe lang monitoring-gegevens moeten worden be-waard. Dat is vaak simpelweg een kwestie van 'sizing': hoeveel opslagruimte is men bereid te reserveren of aan te schaffen voor het vastleggen van die meetgegevens? In deze tijden van krappe budgetten wordt al gauw gekozen voor minder GB's en dus minder meetgegevens. Afgezet tegen de gevolgen van een verkeerde beslissing is het maar de vraag of dit verstandig is. Zonder een ruim aanbod aan historische gegevens kunnen we geen betrouwbare trendinformatie op het spoor komen. Met als gevolg dat de oorzaak van bepaald applicatiegedrag lastig te achterhalen wordt en er mogelijkerwijs verkeerde beslissingen worden genomen.
Pas ITIL toe op applicatiemonitoring. Het gebeurt regelmatig: op een bepaal-de plek in het netwerk meten hoe een applicatie zich gedraagt, terwijl transacties tussen die applicatie en zijn gebruikers allang niet meer op die plaats langskomen. Kennelijk is de technische infrastructuur aangepast – een netwerkwijziging bijvoorbeeld – zonder dat dit is aangepast in het monitoring tool. Koppel applicatiemonitoring daarom niet alleen aan incident management- en problem management-processen, maar neem het ook op in de change management-procedures. Vindt een wijziging plaats? Communiceer dit dan volgens een weldoordachte procedure aan alle betrokkenen.
Testen en grenswaarden
Pas monitoring ook toe in testomgevingen. Veelal komen we applicatiemonitoring alleen tegen in productieomgevingen. Maar waarom doen we dit eigenlijk ook niet in testomgevingen? Dan wordt het mogelijk om goede voorspellingen te maken van het gedrag van een applicatie. Natuurlijk is een testomgeving nooit honderd procent identiek aan de productieomgeving, maar de grootste problemen kunnen we op die manier al oplossen nog voor een applicatie in gebruik wordt genomen.
Sluis notificaties door naar systems management-omgeving. Tenslotte nog dit punt: iedere tool voor het meten van de prestaties van applicaties is in staat om grenswaarden in de gaten te houden, alarmeringen te geven wanneer deze worden overschreden en dergelijke. Wat vaak echter vergeten wordt, is deze notificaties ook door te sturen naar het centrale systems management-systeem dat de ict-afdeling in gebruik heeft. Terwijl het om nuttige informatie gaat die zeer van pas kan komen als een storing of incident nader onderzocht moet worden.
Will Moonen, solution architect bij Compuware
