Rekeningrijden was niet het eerste idee dat bij Minister Eurlings opkwam om het fileprobleem op te lossen. Oorspronkelijk wilde de minister gewoon een kwartje boven op de benzineprijs doen, maar dat kon natuurlijk niet want we hebben geen kwartjes meer.
Dus moest hij iets anders bedenken: het rekeningrijden. De ANWB en de Telegraaf kwamen beide met een enquête waarvan de uitslag van de Telegraaf wel zeer voorspelbaar was. De Telegraaflezer wil het autorijden niet extra belasten, de Telegraaflezer haalt liever geld op met de kopvoddentax. Autorijden met een burka is dus straks echt niet meer te betalen.
Ook ik ben tegen het rekeningrijden, maar dat komt vooral uit praktische overwegingen. Ik ben tegen omdat de invoering van het rekeningrijden één groot ict-project wordt. Op papier heel eenvoudig. Het enige wat je nodig hebt is een Tom Tom met burgerservicenummer die de route onthoudt en verstuurt. Doe het aantal kilometers maal een tarief en je weet hoeveel je moet betalen. Leuke extra feature is dat men ook direct kan zien waar je te hard hebt gereden dus die boetes krijg je er ook direct bij.
Eenvoudig
Maar zo eenvoudig gaat het natuurlijk niet werken, want zodra het apparaatje getest gaat worden (waarschijnlijk twee jaar later dan gepland dus we hebben nog even), gaat de eerste de beste student het apparaatje kraken en moet de minister in de Tweede Kamer weer uitleggen dat er een update komt die veel beter is beveiligd. De student kraakt hem weer, de minister moet weer uitleggen. Afijn, leest u de artikelen over de invoering van het nieuwe paspoort en de OV-chipkaart nog maar eens terug en u weet wat er gaat gebeuren.
Dus hierbij nog een keer mijn voorstel: Ga thuiswerken, pas je werktijden aan, ga carpoolen of betaal gewoon extra geld om elke werkdag op prime time in de rij naar Amsterdam te staan om vanuit je leasebak tegen de kont van een andere leasebak aan te kijken.
Een echte volledige business case ontbreekt nog, want de uitgangspunten zoals kostenramingen en effecten moeten nog getest worden en de politieke randvoorwaarden zoals 5% systeem- en inningskosten, zijn nog niet volledig en definitief vastgesteld. Reden hiervoor is dat kritische geluiden steeds meer aandacht krijgen bij dit miljardenproject.
V&W heeft vanaf 1988 heel veel onderzoeks- en beleidsrapporten gemaakt, samen met onder andere Intercai, InterimIC, Sira, MuConsult, Forrester, Logica, Capgemini, GetID, NIB en Nipo. Daarin staan veel gedeeltelijke scenario’s / business cases voor Rekening Rijden (= Rekeningrijden I), Rekeningrijden II, Kilometerheffing, Mobimiles, Kilometerprijs, Anders Betalen voor Mobiliteit, Hofstra heffing met een aanvullende dan wel een specifieke variant zoals Passageheffing, Verblijfsheffing, Aanwezigheidsheffing, Spitstarief, Puntheffing, Trajectheffing, Kilometerheffing. Leesvoer is in voldoende mate aanwezig.
@ Degenen die spitsheffing pas omarmen als het voor honderd procent doorgerekend en feilloos voorspeld is:
Ieder systeem heeft punten van kritiek. Als ieder project pas zou worden ingevoerd als het 100% juist doorgerekend zou zijn, zou ieder bedrijf en iedere maatschappij vastlopen: het is onmogelijk.
Een systeem is de moeite waard als het in essentie juist is, en er de wil en de instrumenten zijn om de praktische problemen op te lossen. De AOW, de Kinderbijslag, de WW en ontelbaar veel andere regelingen waren vantevoren nooit helemaal door te rekenen en van kritiek te ontdoen. De grondige en heldere filosofie eronder maakte dat het de moeite waard was om ze in te voeren.
De filosofie onder de spitsheffing is grondig en helder: haal de imperfectie weg die zorgt dat gebruikers in de spits meer last aan anderen opleggen dan dat ze zelf ondervinden (zie mijn toelichting hieronder). Economen en geografen (maar niet allemaal, zie NRC van deze week) vinden rekeningrijden passen in een afgewogen verkeers-stelsel, waarbij het gebruiksmechanisme zo wordt gerepareerd dat de benutting optimaal wordt. Bij de meeste andere voorzieningen is dat al lang praktisch mogelijk en dus in gebruik. Met de huidige techniek wordt beprijzing in congestueueze situaties in het wegverkeer ook mogelijk, en kan het ook hier zorgen voor optimaal gebruik van de voorziening ‘wegennet’.
TOELICHTING BIJ DE IMPERFECTIE
De imperfectie van het verkeer in congestie-situaties: in de verkeerskunde is het een gegeven dat een automobilist die zich in congestueuze situatie, file dus, op de weg begeeft, deze gebruiker zelf ook last (in de vorm van vertraging) heeft. Deze last (lees: individuele vertragingsminuten) is echter lager dan de som van de lasten (opgetelde vertragingstijden) die hij door zijn aanwezigheid de overige gebruikers oplegt. Omdat mensen zonder verdere mechanismes de beslissing slechts nemen op grond van wat ze zelf als last (vertraging) ondervinden, zullen velen dus zonder spitsheffing een voor het systeem in-efficiënte beslissing nemen door aan het verkeer deel te gaan nemen. Met een intelligent prijsmechanisme als spitsheffing is deze systeemfout te corrigeren. Het systeem is bovendien eerlijk en discreet, omdat het zich op geen enkele manier bemoeit met je overwegingen en doelen: je hoeft je niet te verantwoorden waarom je ergens op dat tijdstip rijdt.
En voor wat betreft het argument dat het weer de kleine man is die de dupe is (dit argument komt her en der in allerlei vermommingen en op allerlei manieren in de bezwaren terug): noch het tot nu toe afzien van spitsheffing noch het invoeren ervan zijn bedoeld als inkomenspolitiek. Voor inkomenspolitiek zijn andere instrumenten. Of moeten we de prijzen van brood, electriciteit, hotels en vliegreizen ook afhankelijk gaan maken van iemands inkomen, omdat het anders weer de kleine man is die niet in het hoogseizoen op vakantie kan, en zich alleen ‘s-nachts licht kan permitteren door het nacht-tarief.
Over politiek gesproken: spitsheffing is niet bedoeld om bepaalde groepen te bevoordelen of benadelen, is niet bedoeld om meer geld op te halen, niet bedoeld om de auto te pesten, niet voor allerlei verwerpelijke dingen die de tegenstanders aandragen. Het is bedoeld om het het gebruik van het wegenstelsel en de doorstroming van het verkeer te optimaliseren. Dat is voor velen leuk, en voor sommigen soms even niet. Die laatsten hoor je het meest. Misschien wordt het tijd dat degenen die de spitsheffing begrijpen een landelijke krant en een grote lobby-club achter zich krijgen.
@Iedereen die voor rekeningrijden is zonder tegengeluid
Waarom is er geen ruimte voor een tegengeluid en waarom worden er allerlei argumenten erbij gehaald die niets te maken hebben met rekeningrijden.We hebben het niet over AOW, kinderbijslag, diverse belastingtoeslagen etc.. We hebben het over rekeningrijden.
Ik denk dat het tegengeluid ruimte moet krijgen. Kijk eens naar de klimaatdiscussie waar nu blijkt dat het IPCC toch niet helemaal juist bezig was en er geen ruimte was voor een tegengeluid.
100% perfectie verwacht niemand, maar wie zit er te wachten op een projectoverschrijding van 200%? Denk eerst eens goed na voordat er ergens ja tegen wordt gezegd. Vaak klinkt het allemaal eerlijk en redelijk totdat je achter de voordeur kijkt.
De hele discussie en voorbereiden van het rekeningrijden loopt al in de honderden miljoenen. In 2001 was al sprake van €260,- mln en vanaf 2009 is er zo’n €130,- mln besteed aan externe inhuur voor dit vraagstuk.
Hoe gaan we dit terugverdienen?
@Werner: Je schrijft: “Waarom is er geen ruimte voor een tegengeluid en waarom worden er allerlei argumenten erbij gehaald die niets te maken hebben met rekeningrijden.We hebben het niet over AOW, kinderbijslag, diverse belastingtoeslagen etc.. We hebben het over rekeningrijden.“
Het kan zijn dat je niet bekend bent met het gebruik van voorbeelden in een discussie en dat je dat op deze manier aangeeft. Of het kan zijn dat je dit voorbeeld niet begrijpt. Of het kan zijn dat de argumentatie die met behulp van het voorbeeld wordt gegeven je niet goed uitkomt.
Hoe dan ook, op de volgende regel kom je zelf met iets, met wat volgens je eigen maatstaf niet zou kunnen: je zegt `Kijk eens naar de klimaatdiscussie´ en haalt het IPCC erbij, terwijl we het over de rekeningrijden hebben, hahaha. Van mij mag het, maar zelf hou je er wat het gebruik van voorbeelden betreft dus een dubbele moraal op na.
@Werner: Je schrijft: “Brood is geen voorziening maar voeding en je kan ook alternatieve voedingsbronnen kiezen.”
Waar je woont, waar je werkt, waar je je spullen haalt, waar je recreëert en wanneer je reist, en hoe, zijn geen natuurwetten. Het zijn keuzes. Je hebt invloed op je reisbehoefte en hoe je die reisbehoefte bevredigt: Ten eerste heb je op lange termijn heb de keus waar je woont. Ten tweede heb je op iets kortere termijn de keus waar je werkt. En ten derde heb je op de kortste termijn de keus of je een reis maakt of niet. En of die reis naar een winkel op de hoek of een aan de andere kant van het land is bijvoorbeeld. En tenslotte heb je de keus met welk vervoermiddel je dat doet.
Je kiest voor die baan op grote afstand omdat je daar meer verdient dan dichtbij. Je kiest voor die winkel op grote afstand omdat het daar goedkoper is dan bij jou op de hoek. Wees dan eerlijk, en ben bereid de consequenties van dat voordeel ook zelf te dragen, en ze niet aan anderen op te leggen. Accepteer de spitsheffing als een volstrekt redelijke vergoeding voor het gebruik van schaarse verkeersruimte op een druk moment.
(Degenen die de spitsheffing categorisch afwijzen, zeggen in wezen, maar niet hardop: “Ik woon waar ik wil, ik winkel waar ik wil, ik sport waar ik wil, ik ga op vakantie waar ik wil, ik werk waar ik wil, ik reis per auto wanneer ik wil. De hinder die ik door mijn keuzes aan mijn medemens opleg, interesseert me niet, want ik merk er niks van. Ik betaal een vast bedrag per jaar en per kilometer, en waar, wanneer en hoeveel ik anderen met mijn auto in de weg rijd, dat maak ik zelf uit. Laat de overheid de gevolgen van mijn gedrag en genot maar oplossen. En wat ze ook voorstellen, ik zal er tegen zijn als het mij ook maar één cent kost.”)
De spitsheffing zal zorgen dat ook het gebruik van het wegennet onderhavig wordt aan zinnige en redelijke individuele afwegingen. Net zoals bij voorzieningen als elektriciteit, vliegverkeer, spoorverkeer, telefonie, winkels en wat dan ook, zal een spitstarief bijdragen aan een betere spreiding van het gebruik, en dus aan meer nut van de voorziening ‘wegennet’ voor de samenleving. Over twintig jaar zullen velen in Nederland terugkijken op de situatie van begin deze eeuw en zich verbazen dat ze zich zo druk hebben gemaakt over de invoering van een fair en effectief mechanisme dat prima werkt.
[Voor wat betreft het ‘tegengeluid’. Constructieve kritiek op een nieuwe ontwikkeling kan helpen deze ontwikkeling succesvol te maken. Laat maar komen, deze positieve en ondersteunende aanvullingen, die de spitsheffing soepeler en sneller haar heilzame werk laat doen].
@andere John: je geeft al aan hoe belachelijk veel ambtenaren hiervoor een oplossing denken te vinden in het produceren van beleid en niet na te denken over uitvoering. Daar is onze pertinent onbetrouwbare overheid in gespecialiseerd zo langzamerhand.
@Werner: terugverdiend wordt het nooit. De burger wordt alleen maar meer opgezadeld met kosten, en het lost geen enkel probleem op, maar alleen een nog loggere zichzelf in stand houdende overheid met nog meer regeltjes. Ja, we zijn op de goede weg in Nederland [NOT]
Het cynisme over rekeningrijden viert in Nederland nu hoogtij. Met zo weinig draagvlak en allerlei aspecten waarvoor nog geen oplossing is bedacht zou deze overheid er niet eens aan moeten denken om aan de uitvoering te beginnen.
@Francine: als je echt denkt dat deze ontwikkeling fair en succesvol wordt: dream on.
Dus om een lang verhaal kort te maken : “We zitten niet te wachten op de Camielometer onder lijding* van minister Treurlings” ….hij heeft misschien een zachte “G”maar zeker geen harde “L”….
Jacob, als je de gemiddelde externe niet-ZZP’er neemt met een vette leasebak, en ongelimiteerde nationale tankpas, en die niet voor elk wissewasje door het hele land laat scheuren buiten werktijd, dan zou dat een hoop verkeer en drukte schelen. En zeker dat Co2-geleuter waarom het te doen lijkt *kuch*
Of de stroom aannemersbusjes op de snelweg; in de Randstad lijkt het een stuckolonie van Volendammers.
Je gaat ook voorbij aan iets uit de IT; procesmatig werken. Welk doel streef je na tegen welke kosten? Files wegwerken is een utopie. En een voordeel voor de burger, daar geloof je toch zelf niet in. Elk overheidsproject duurt 2x zo lang en wordt 3x zo duur.
En wederom een subtiel trapje richting Telegraaflezers/PVV is zeau goedkeaup.
Die opmerking van dubbele moraal had ik kunnen verwachten 🙂
In mijn optiek is het wel wat genuanceerder. Ik vergelijk betrouwbaarheid met een aantal voorbeelden niet het punt van de discussie. Ik vergelijk het rekeningrijden toch ook niet met de gemeentelijke belastingen.
@Francine
Je begint een beetje eng te worden. Inperking van keuze dmv rekeningrijden. Wat komt hierna, krijgt George Orwell straks nog gelijk (wat decennia later).
John en Jan verwoorden het goed: Hier zitten we niet op te wachten.
@Werner: Je schrijft: “@Francine Je begint een beetje eng te worden. Inperking van keuze dmv rekeningrijden. Wat komt hierna, krijgt George Orwell straks nog gelijk (wat decennia later).”
Je voorraad argumenten lijkt uitgeput te zijn, dus je gaat je gesprekspartner diskwalificeren. Je deed je best neutraal en redelijk te lijken, maar je begrijpt de spitsheffing kennelijk niet, en bent er dus gewoon tegen dat je moet gaan betalen voor iets waaraan een tekort is om het eerlijker te verdelen: ruimte in de spits. En het er dan maar weer bijhalen van George Orwell doet me denken aan het verschijnsel dat Godwin’s Law wordt genoemd, maar dan met George Orwell in de hoofdrol. In ieder geval dank voor de discussie. Het ga je goed.
Voor diegene die wil weten wat Francine bedoelt:
http://en.wikipedia.org/wiki/Godwin%27s_law