De rijksoverheid onderzoekt nieuwe mogelijkheden om de voortgang van grote ict-projecten van het rijk via een website te publiceren. In de toekomst kunnen burgers en belanghebbenden mogelijk via panelen (dashboards) inzicht krijgen in de voortgang van grote automatiseringsprojecten bij de overheid. In die overzichten is in één oogopslag te zien of ict-projecten volgens plan verlopen of zich in de gevarenzone begeven. De Amerikaanse overheid publiceert die informatie al langer via zogenoemde it-dashboards op internet.
Rijks-cio Maarten Hillenaar heeft zich door zijn Amerikaanse collega Vivek Kundra laten informeren over de publicatie van de voortgang van ict-projecten via panelen. Zijn woordvoerder laat weten dat bij een aantal Nederlandse ministeries tests worden uitgevoerd met de ict-dashboards. De ministeries testen of publicaties van de voortgang van ict-projecten kunnen helpen bij het beheer en de uitvoering van ict-projecten. Het gaat vooralsnog om interne proefprojecten. Aan de hand van die resultaten wordt gekeken of informatie over grote ict-projecten in de toekomst voor publiek zichtbaar wordt. Bij de tests dient het Amerikaanse model als voorbeeld.
De Amerikaanse federale overheid geeft per departement overzichten van de voortgang van ict-projecten. In die dashboards die via het web worden gepubliceerd is te zien welke ict-projecten daar worden uitgevoerd en wat de kosten zijn. Bij projecten die buiten budget of tijdsplanning gaan staat de wijzer in het rood. In een video van de Amerikaanse overheid is te zien hoe de dashboards werken.
Proefproject
De panelen moeten zorgen voor meer transparantie. Rijks-cio Maarten Hillenaar kan op dit moment niet aangeven op welke termijn de informatie over ict-projecten bij de overheid via panelen op internet zichtbaar wordt voor het publiek. Zijn woordvoerder benadrukt dat het vooralsnog om een proefproject gaat.
Hillenaar is 1 januari 2009 door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninksrijksrelaties benoemd tot directeur Informatiseringsbeleid. In die functie bepaalt hij onder andere hoe ict bij de rijksoverheid wordt ingezet. Voor zijn functie als rijks-cio werkte Hillenaar bij Het Expertise Centrum, een adviesbureau voor ict en bestuur in de publieke sector. Daarvoor was hij werkzaam als directeur bij verschillende onderdelen van PinkRoccade.
Het is dan wel belangrijk dat er niet wordt gewerkt met “Earned Value” als dat alleen maar “Burnt Money” betekent! De Amerikaanse overheid is er inmiddels ook achter aan het komen dat de huidige Earned Value praktijk geen representatief beeld geeft van de werkelijke voortgang van de projecten.
Projecten moeten (en kunnen!) WERKELIJK opgeleverde waarde meten en aan de hand daarvan aangeven wat er wanneer af zal zijn. Aangezien gedurende een project, door wijzigend inzicht of door verandering van omstandigheden, de waarde die is opgeleverd kan veranderen, is nog belangrijker dan over Earned Value, te spreken over “Value Still to Earn” binnen het nog beschikbare budget van tijd en geld.
Op deze wijze kan men gedurende het gehele project aangeven wat er op een bepaalde fatale datum af zal zijn of wat er af zal zijn als het budget is opgebrand. Daarnaast zou men moeten aangeven in hoeverre de voorspellingen tot nog toe zijn waargemaakt, om de betrouwbaarheid van de cijfers te onderbouwen.
Allemaal bekende methoden. Blijft het probleem van de geloofwaardigheid van de opgeleverde gegevens. Momenteel blijken de meeste projecten immers pas tegen het einde van het tijd/geld budget “opeens” in de problemen te zijn. Alsof men dat niet allang had zien aankomen. Kop in ’t zand is blijkbaar een beproefde methode.
In plaats van proces-audits (goed lijkende processen leveren immers niet automatisch goede resultaten), zouden we hier wellicht kunnen denken aan beoordeling door “Value Still to Earn”-experts.