Het jaar 2009 tekende zich door kostenbesparingen en ontslagrondes. Voor de ict-sector waren het zware tijden. Directeur van branchevereniging ICT~Office, Sylvia Roelofs, blikt terug op een bewogen jaar, ‘achteraf denk ik dat het is meegevallen.’
Hoe herinnert u 2009?
Het was een bewogen jaar dat in het teken stond van kostenreducties en fusies. Toch denk ik dat het redelijk is meegevallen, hoewel je als ict-industrie afhankelijk bent van andere sectoren die moeten investeren.
Ondanks alle kostenreducties zijn de bedrijven wel gezamenlijk blijven optrekken en hebben we in onze vier kernprogramma’s (InnovatieSalon, ICT Onderwijs en Arbeidsmarkt, ICT en Duurzaamheid en Overheid en ICT) meters kunnen maken. Ook vindt volgend jaar mei het World Congres on IT plaats. Daar hebben we de stekker niet uit hoeven trekken. Ict-bedrijven blijven dus investeren in innovatie.
Aan de andere kant begin ik ook wel ongeduldig te worden. Als je weet wat ict kan, is het jammer om te zien dat de veranderingen, zoals bijvoorbeeld het elektronisch patiëntendossier, zo langzaam gaan.
Hoe kan dat?
Ict blijft het terrein van specialisten. Als ICT~Office praat met Kamerleden, praten we altijd met de ict-woordvoerder. Ik zou zo graag eens praten met de Kamerleden die gaan over zorg, onderwijs of veiligheid. Ict kan voor die onderwerpen heel veel betekenen. Er wordt altijd over de randvoorwaarden gepraat, bijvoorbeeld over de kopieerheffing of de open standaarden. Ik onderschat het belang daarvan niet, maar er zou gepraat moeten worden over wat ict kan doen.
Waar bent u trots op?
De samenwerking met de overheidsdepartementen verloopt goed. Maarten Hillenaar is aangesteld als Rijks-cio, hij vindt de samenwerking tussen publiek en privaat ook belangrijk. Hij heeft de ict-haalbaarheidstoets, die we in 2008 hebben bedacht, omarmd. Deze toets bekijkt in het nulstadium naar de haalbaarheid van een ict-project. De zesde toets is onlangs uitgevoerd bij het systeem voor het elektronisch betalen en factureren.
Een ander succesvol programma is de Meerjarenafspraak Energie. We hebben met het ministerie van Economische Zaken afgesproken dat wij gaan helpen om de komende jaren 2 procent minder energie gaat gebruiken. We beginnen eerst bij datacenters. Daarna gaan we om tafel zitten met vertegenwoordigers uit verschillende sectoren. Dan spreken we over hoe ict kan bijdragen aan milieuvriendelijker werken, bijvoorbeeld door papier te besparen. Maar meer nog gaat het daarbij om te kijken hoe je bestaande processen kan transformeren om zo tientallen procenten energieverbruik te besparen.
Waarom vond ICT~Office het nodig om zich het afgelopen jaar duidelijk over het Nederlandse opensourcebeleid uit te laten?
Het opensourcebeleid werd een evangelie. Als branchevereniging vinden wij open standaarden en interoperabiliteit ook belangrijk. Open source is een businessmodel. Bedrijven die kiezen voor gesloten software, kiezen er zo voor om de ontwikkelkosten terug te verdienen. Bedrijven die kiezen voor open source, verdienen op een andere manier, bijvoorbeeld door dienstverlening, hun ontwikkelkosten terug. Het beleid is te veel ingegeven door het marktaandeel van Microsoft. Ik denk dat we er te ver in zijn doorgeschoten.
Bent u blij met Neelie Kroes als Eurocommissaris ICT?
Ze is Nederlandse en ze is vrouw. Daar zijn we sowieso blij mee. Dat ze Nederlandse is, maakt het makkelijk om elkaar te spreken.
Dat er gezegd wordt dat een te lichte post is, is te gek voor woorden. Dat raakt aan wat ik al eerder zei over dat ict nog steeds het vlak is van ict-specialisten.
Wat moet Kroes doen?
Tijdens het World Congres on IT wordt er een nieuwe Lissabon-agenda opgesteld. En daarnaast komt er een Declaration of Amsterdam. Dat is een agenda die rond een aantal belangrijke maatschappelijke ondewerpen wordt opgesteld, bijvoorbeeld het minder uitstoten van CO2. De agenda die we daar opstellen, zou de agenda van Kroes moeten worden.
Wat wilt u in 2010 nog bereiken?
We werken nu samen met Berenschot en de overheid aan een model hoe je publiek-privaat kunt samenwerken. Hoe kun je ict-bedrijven in de successen en mislukkingen laten delen? Ict-bedrijven en overheidsdiensten worden dan gezamenlijk verantwoordelijk voor het project.
Wat ik hoop dat in 2010 verbetert is dat de overheid iets doet aan de ‘showstoppers’. Achteraf wordt er discussieert over privacy en allerlei beveiligingsvraagstukken. Eigenlijk zou het College van Persoonsgegevens voor de start van een project een stempel moeten geven dat het project privacy-proof is. Nu lopen belangrijke innovaties met ict vaak in een laat stadium vast op deze problemen. Dat is niet nodig en vertraagt innovaties innodig.
Wat verwacht u voor 2010?
De bestedingen zien er over het algemeen weer wat positiever uit. De krimp wordt steeds minder, zij het dat met name de hardware-industrie het nog erg zwaar zal hebben. Dat moet in 2010 blijven doorzetten. Als dat niet gebeurt, dan hebben we een groot probleem. Nederland heeft hoge salarissen, maar geen grondstoffen. We moeten het van slimme ict hebben.
