Soms lees je wat over de complexiteit in de ict-infrastructuur. Complexiteit werkt vrijwel altijd kostenverhogend. Het blijft dan vaak bij een constatering waarna snel wordt over gegaan tot de bestrijding ervan met maatregelen. Maar wat zijn nu de veroorzakers van complexiteit? Business- en applicatiearchitecten denken soms verbluffend eenvoudig over de infrastructuur, maar juist zij kunnen grote invloed uitoefenen op de complexiteit en daarmee op de kosten van de infrastructuur. Onze experts van het topic Infrastructuur aan het woord.
Vincent Jansen, architect ict-infrastructuur, Inter Access
Veroorzakers van complexiteit in de ict-infrastructuur zijn de wijzigingen in de organisatie, legacy-systemen, meer applicaties, toenemende mobiliteit van medewerkers, meer regelgeving en andere voorschriften, meer spullen in het datacenter en (on)volwassenheid van de ict-beheerorganisatie.
Wanneer de grootte van de organisatie verandert, heeft dat meetal gevolgen voor de ict-organisatie. Denk aan het aantal ict-werkplekken, netwerkverbindingen en bandbreedte, inregelen dat applicaties beschikbaar zijn voor de nieuwe medewerkers en dat het aantal licenties in overeenstemming blijft met het gebruik. Meer dan eens wordt de ict-afdeling pas op het laatste moment op de hoogte gebracht van een verhuizing van een afdeling naar een ander pand en toch verwacht men dat alles maar gewoon werkt.
Als er legacy-software gebruikte wordt op antieke systemen, dan is het verstandig om een business case te maken voor het vervangen van het gehele systeem, tenzij het mogelijk is om de software op nieuwere hardware met een backwards-compatible emulatieoptie te draaien. Legacy-systemen zijn moeilijk te onderhouden, te verbeteren en uit te breiden omdat er een algemeen gebrek is aan iemand die nog weet hoe het in elkaar zit.
Wanneer het aantal applicaties dat een ict-organisatie moet ondersteunen toeneemt, dan neemt ook het aantal requirements toe dat deze applicaties hebben ten aanzien van de infrastructuur. Het is immers veel eenvoudiger om veertig applicaties te onderhouden dan vierhonderd, duizend of zelfs tweeduizend applicaties vanuit het perspectief van een change-manager. Het legt wel de nadruk op het gebruik van architectuurprincipes en standaardisatie.
Het blijven voldoen aan beleidsmaatregelen onder veranderende omstandigheden is vaak een enorme uitdaging, zeker binnen de overheid waarbij wetswijzigingen snel gevolgen hebben voor systemen, maar ook vaak op de infrastructurele kant zoals het verspreiden/updaten van de nieuwe applicatie naar de werkplek, netwerkbeveiliging en bandbreedte, etc. Als je er invloed op uit kunt oefenen, probeer de reikwijdte van reguleringen dan te beperken tot wat echt nodig is en alleen daar waar het effect heeft.
Mensen willen werken wanneer ze willen en waar ze willen en dat stelt eisen aan de verbindingen en aan de beveiliging. Ook het aantal eindgebruikerapparaten neem snel toe, denk aan laptops, pda's, smartphones, etc., waarvan het aantal en soort snel divergeert en er elke zes maanden een nieuwe generatie van is met nieuwere opties die de business wel graag direct wil gebruiken. Het kan allemaal wel, maar dan moet het wel veilig kunnen. Toch is het beter om eerste een selectie te maken van wat echt nodig is voor men tot aanschaf en implementatie over gaat.
Bekwame mensen in dienst hebben is een vereiste als de complexiteit van de ict toeneemt, maar evenzo moet de volwassenheid van de organisatie meegroeien, zoals de processen die sturing geven. Indien de mensen en de organisatie niet meegroeien zal dat de toenemende complexiteit ernstig in de weg zitten.
Sander Steffann, senior internet engineer, Max.nl
Standaardisatie kan zowel positief als negatief bijdragen aan de complexiteit. Als er niets gestandaardiseerd wordt, kan het een puinhoop worden. Als echter alles gestandaardiseerd wordt, zullen er uiteindelijk meer uitzonderingen dan regels zijn, wat ook heel complex is. Een goede balans is cruciaal: vraag je bij elke 'standaard' af wat het doel is. Het is nooit een doel op zich.
Pauwl Lunow, hoofd innovatie, KThirteen
Ict wijst complexiteit, regelgeving, geldtekort, etc. als veroorzakers van complexiteit aan, 'de business' wijst ict aan voor niet, deels of fout opgeleverde projecten. Tegelijkertijd gaan wij als burgers gewoon door met het gebruik van bijvoorbeeld openbaar vervoer en telefoonsystemen. Alsof daar nooit verandering in komt. Alsof daar nooit complexiteit van landskampioenschappen, EK's of Olympische spelen zijn. Alsof er niet miljoenen telefoonnummers, postadressen, IP-nummers en e-mailadressen ieder maand bijkomen.
Mijn tien jaar oude Motorola kan nog steeds prima bellen en gebeld worden. Legacy of niet, ook op nieuwe netwerken. Dat ik mijn leven niet meer goed doorkom zonder Skype, Alfresco, hoogesnelheidstreinen en openbaar vervoer heeft niets te maken met externe factoren, maar met mij als mens. Wij weten al dat onverwachte verandering constant is. Kunnen we nu als ict'ers eens zorgen dat we in ons werk daar ook tegen kunnen?
Erik Veen, sales director Continental Europe, Neverfail
Behoeften groeien en veranderen doorgaans, 'high availability' vandaag betekent 'disaster recovery' morgen. Beschikbaarheid is waarop gelet moet worden in de steeds meer complexe omgeving. De oplossing is een alternatief voor de hedendaagse tekortschietende cluster-oplossingen, die enkel beschermen tegen hardware uitval. Bescherm de bedrijfskritische applicaties tegen hard-, software-, connectiviteits-, configuratie-, O/S- en applicatie-uitval zonder dat de eindgebruiker er last van zal ondervinden en zo dus zijn applicatie ten alle tijden kan blijven gebruiken! Een oplossing dus die kritische applicaties de bescherming biedt die nodig is, zonder eisen te stellen aan infrastructuur. De oplossing voor high availability en disaster recovery in één.
Frank van Valkenburg, infrastructuur architect, Ideas to Interconnect
Het beperken van de complexiteit van de infrastructuur is mijn inziens de grootste uitdaging die infrastructuurarchitecten hebben. De eerder genoemde factoren werken ons daarin tegen maar de twee belangrijkste factoren zijn echter nog niet expliciet genoemd. Ten eerste het gebrek aan governance. Verschillende bedrijfsonderdelen moeten wel met elkaar verbonden zijn, maar werken op ict- gebied onafhankelijk van elkaar. Ten tweede het onvermogen om oudere systemen, applicaties en dus infrastructuur uit te faseren. Hieraan gerelateerd is de enorme overschatting van de effort en kosten van nieuwbouw ten opzichte van de kosten van het handhaven van allerlei 'verouderde' ict-systemen.
Joost Lucassen, consultant, Expanding Visions
Zelf zie ik toenemende mobiliteit van de medewerkers en gadgetgehalte veruit als de belangrijkste oorzaak van de toegenomen complexiteit. Daar waar medewerkers vroeger een vaste werkplek hadden, niet thuis werkten en ook niet gewend waren buiten hun werkplek bereikbaar te zijn, is het tegenwoordig natuurlijk heel anders.
Juist alle mobiele divices, het flexibele werken en de ontsluiting van applicaties (ook) via internet geeft 'veel meer gedoe' voor een beheerafdeling. Dit wordt in de komende jaren natuurlijk nog veel erger. Alle gsm's zullen vervangen worden door smartphones, alle 'bureaumedewerkers' zullen ook regelmatig buiten hun werkplek werkzaamheden willen verrichten, verdere digitalisering, applicaties die vanaf overal bereikbaar moeten zijn, etc. ICT afdelingen zullen daarom terdege rekening moeten houden met deze ontwikkelingen, want ze gaan zeker nog meer van hen vragen. Een efficiencyslag bij de andere werkzaamheden en systemen kan mogelijk enige compensatie bieden.
Hans Klunder, ict-architect, Serious Thinking
Beperking van complexiteit kan een lastige zaak zijn als de klantorganisatie nieuwe functionaliteit blijft toevoegen zonder voldoende tegenspel van de ict-organisatie. Features gaan voor met een wildgroei aan infrastructuur als gevolg. Daarom blijft het belangrijk om ook de impact op langere termijn in de gaten te houden.
Dick van Gaalen, program manager business technology, HP Nederland
Ik mis de allerbelangrijkste veroorzaker van complexiteit en dat is de wijze waarop ict-afdelingen zijn ingericht. Traditionele ict-afdelingen zijn technologiecentrisch georganiseerd en realiseren ict-infrastructuren als sluitstuk van applicatieprojecten, gestuurd door oplevertermijnen en kwaliteitseisen binnen een gegeven budget. Dit model, dat zijn oorsprong kent in de tijd dat men slechts deelprocessen automatiseerde, is onhoudbaar geworden in een tijd waarin ict een primair bedrijfsmiddel geworden is.
Op dit moment bestaat er een sterke behoefte aan een ict-afdeling met het profiel van een serviceprovider die werkt op basis van supply-chain principes. In een dergelijk model zit het streven naar de eenvoudigste implementatie als het ware ingebakken, omdat het supply-chain mechanisme afdwingt dat er net als bij de andere bedrijfsmiddelen gezocht wordt naar implementatiemodellen die het best passen bij de ondernemingsdoelstellingen zoals kostenbesparing, risicobeperking of slagvaardigheid. Dit in tegenstelling tot het bestaande model waarbij men binnen het beschikbare budget altijd zal streven naar de technologisch fraaiste implementatie die helaas vaak ook de meest complexe is.
De overgang van het oude door technologie gedreven model naar het model van de door bedrijfsprincipes gedreven dienstverlener is zeer ingrijpend. Om die reden is het logisch dat veel ict-afdelingen aarzelen om hierbij het voortouw te nemen. Het verantwoordelijke ict-management dient zich echter te realiseren dat door de opmars van cloud computing de organisatie alternatieven binnen handbereik krijgt waarmee men zo nodig de hele ict-afdeling kan omzeilen, met als risico dat de ouderwetse cio zal degraderen tot 'chief maintenance officer'.
Nico Siebelink, manager systems engineering Northern Europe, Juniper Networks
Een punt dat ik nog verder zou willen belichten, is de toenemende complexiteit van de datacenterinfrastructuur bij bedrijven. Inderdaad komen er steeds meer 'spullen' in het datacenter, bijvoorbeeld in de vorm van diverse security appliances of dozen die andere goed bedoelde 'value added services' bieden. Vaak worden deze appliances als een op zich zelf staand project geïmplementeerd waardoor het algehele overzicht verloren dreigt te gaan. Het gevolg is dan ook dat de 'keten' tussen de eindgebruiker en de applicaties in het datacenter langer en complexer is geworden.
Een verandering in de keten, zoals bijvoorbeeld een upgrade van één appliance, kan verregaande gevolgen hebben als het overzicht er niet meer is. Lifecycle management (patches/updates van de diverse elementen in de keten) lijkt dan ook alleen nog maar weg gelegd voor rocket scientists. Change-processen zijn hierdoor pijnlijk en zeer tijdrovend en staan sneller innovatie in de weg. Algehele simplificatie en consilidatie van de keten tussen eindgebruiker en de applicaties zou dus ook een prioriteit moeten zijn op de ict-agenda.
Koen van den Dool, integratieconsultant, Konnect-IT
Ik denk dat we niet naar complexiteit moeten kijken als iets dat we moeten proberen te bestrijden door elders beperkingen op te leggen, maar als iets waarmee we op de juiste manier om moeten gaan. Het is tenslotte inherent aan het bedrijven van ict. Daarom moet complexiteit, of beter 'complexiteitsreductie', een onderwerp zijn wat continu op de agenda moet staan en onderzoek waarin voorgeïnvesteerd moet worden. Met het budget van deze voorinvestering kan onderzocht worden waar complexiteitsreductie gerealiseerd kan worden en kunnen projecten geadviseerd worden vanuit de doelstelling van complexiteitsreductie. Deze complexiteitsreductie kan worden toegepast op verschillende architecturen; business, applicaties, gegevens en de onderliggende technologie kunnen op al deze lagen kostenbesparend werken.
Jan W. Smit, sr. principal consultant infra, Ciber Nederland
Wat ik graag zou willen toevoegen is dat alles staat of valt met een juiste registratie en documentatie van hetgeen wat men gebouwd heeft en op welke wijze dat gebeurd is. In de huidige wereld van hectiek en pragmatiek wil dit er nog wel eens bij inschieten. Ook de inzet van de vele partijen die alleen ingehuurd worden gedurende het project en niet in de gelegenheid worden gesteld om afrondende zaken goed te documenteren. Een organisatie moet dan keuzes maken in deze. Dat zijn niet altijd de verstandigste. Onnodig kan dan de complexiteit in de ict-infrastucturen toenemen omdat men het niet meer weet hoe het een en ander is gebouwd. Ook duurt het weer te lang om dit uit te zoeken. Vaak vanwege de korte time-to-market ontwikkelingen voor een bedrijf, dat ze dan ook niet meer de tijd geven om dit te doen.
Bertus Doppenberg, managing partner, Inframotion
Vanuit een ict-oogpunt is het volgens mij het belangrijkste om te kijken naar de complexiteit die 'wij' zelf toevoegen. Ict-afdelingen en ict-leveranciers zijn over het algemeen gericht op het bieden van de 'beste' technische oplossing. Een voorbeeld maakt dit duidelijk. Voor het realiseren van een HA omgeving introduceren we complexe technologieën, die onbekend zijn bij ict-beheer. Is het in dat geval niet beter om te kiezen voor een oplossing in de vorm van een uitwijkprocedure die wel begrepen wordt door de beheerafdeling?
Experts gezocht
Computable heeft op al zijn 26 topics een expertpanel. Wij zoeken echter altijd meer experts, op al onze topics, maar voor de komende tijd zoeken wij specifiek naar experts op de volgende vakgebieden:
Besturingssystemen: besturingssystemen@computable.nl
eHRM: ehrm@computable.nl
Internet: internet@computable.nl
Maatschappij: maatschappij@computable.nl
Mobility: mobility@computable.nl
Ben jij expert op een van bovengenoemde vakgebieden of een ander Computable-topic en wil je als vraagbaak van de redactie dienen, stuur dan een e-mail met je gegevens (naam, functie, bedrijf, werkzaamheden) naar het bijbehorende e-mailadres.