De meeste mensen denken bij duurzaamheid (‘sustainability’) direct aan lagere CO2-uitstoot en het planten van meer bomen. Duurzaamheid is echter veel meer dan het verkrijgen van een groen imago alleen, het is een andere manier om naar de eigen organisatie en omgeving te kijken. Twee situatieschetsen:
Een grote producent van gas en olie had een deel van zijn ict-activiteiten uitbesteed aan een Aziatische leverancier. Deze leverancier bleek voor het uitvoeren van allerlei handmatige data entry-activiteiten gebruik te maken van een onderleverancier die minderjarige medewerkers inzette. Een non-gouvermentele organisatie kwam hier bij toeval achter en dit resulteerde in veel negatieve publiciteit voor de producent.
Verschillende klanten van een kleinere ict-leverancier hadden aangegeven meer inzicht te willen in hun 'carbon footprint', omdat dit onderdeel was van hun corporate governance policies. De leverancier werd verrast door deze vraag, want hun volledige focus was gericht op realiseren van een nieuwe datacenterarchitectuur gebaseerd op platform as a service (PaaS).
In de eerste situatie schatte de organisatie een risico gerelateerd aan duurzaamheid verkeert in en dit ging ten koste van zowel de reputatie als de verwachte financiële voordelen van de uitbesteding. De ict-leverancier uit het tweede voorbeeld werd bestuurd door twee directeuren die vooral bezig waren met nieuwe technologische ontwikkelingen waardoor ze verrast werden door het effect van maatschappelijke ontwikkelingen op hun bedrijfsvoering.
Wal-Mart is een voorbeeld van een organisatie die duurzaamheid en hogere rentabiliteit weet te combineren. De organisatie heeft dertien netwerken rondom verschillende duurzaamheid gerelateerde thema's gedefinieerd. De netwerken bij Wall-Mart bestaan uit verschillende interne en externe stakeholders en hebben primair als doel de druk op de ecologie te verminderen. Voor het supply chain-netwerk betekent dit echter niet alleen minder verpakkingsmateriaal, maar ook een geschatte kostenreductie van 3,4 miljard dollar in de periode 2008 tot 2013.
De business zal in toenemende mate ook van de ict-organisatie eisen dat zij nadenkt over een duurzame invulling van de informatievoorziening. Dit betekent dat de ict-organisatie nadrukkelijker aan de slag moet met onderwerpen als maatschappelijk betrokkenheid, mensenrechten, ethiek en milieu. Duurzaamheid is in mijn optiek daarom bij uitstek een onderwerp waar business en ict nauw samen moeten werken. Waardoor ging het mis in beide situatieschetsen?
In de eerste situatieschets kwam de producent van gas en olie in de problemen, omdat de naleving van het uitbestedingscontract onvoldoende werd gecontroleerd. Organisaties worden tegenwoordig steeds vaker vanuit de overheid en consumentenorganisaties gewezen op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Omdat angst voor reputatieschade voor veel organisaties het startpunt is van duurzaamheidinitiatieven, wordt het benaderd als een risico en kostenpost. Door bijvoorbeeld het inzetten van portfoliotechnieken kan de ict-organisatie de business inzicht geven in welke mate ict-initiatieven bijdragen aan duurzaamheid, business value en/of lagere ict-kosten. Samen met de business kan vervolgens besloten worden waar het zwaartepunt dient te liggen.
Bij de tweede situatieschets werd de ict-leverancier verrast door de vraag van haar klanten naar meer inzicht in het elektriciteitgebruik van de ict-systemen. Inzicht in de hoeveelheid elektriciteit vormt echter maar een klein deel van de 'total cost of sustainability'. Voor veel organisaties is inzicht in en het alloceren van stroomverbruik al een hele uitdaging, maar in de nabije toekomst zal een businessmanager een vraag gaan stellen over de CO2 die benodigd is om de ict-systemen te produceren en transporteren. Aan slimme en vooruitstrevende ict-afdelingen en -leveranciers om hierop in te spelen door net één stapje voor te lopen op de rest van het speelveld.
Het onderwerp duurzaamheid voorziet hoe dan ook de gemiddelde ict-organisatie voor de komende jaren van voldoende uitdaging. Het is dan ook bij uitstek een onderwerp waar een proactieve ict-manager met business sense kan laten zien dat ict meer is dan een kostenpost die alleen bezig is met techniek.