De beslissing is genomen, het draagvlak voor het verhogen van de aow-leeftijd neemt toe. Recent zijn een aantal interessante maatschappij- en loopbaanbijdragen geplaatst over onder andere het nieuwe wervingsbeleid van HP, werkeloze senioren en ict'ers die tot hun 77e moeten doorwerken. Mede in navolging van deze artikelen is het naar mijn mening zinvol de huidige arbeidsparticipatie eens kritisch tegen het licht te houden.
De actieve beroepsbevolking brengt naar verwachting niet voldoende geld op om de aow te financieren. Straks moeten twee werkende mensen de aow van één persoon financieren. Dus later met de aow betekent twee jaar langer afdragen en twee jaar later ontvangen. De maatregel om de pensioengerechtigde leeftijd te verhogen lijkt te zijn gebaseerd op een iets te eenvoudige rekensom. Het uitstellen van de invoering van deze maatregel naar respectievelijk 2020 en 2025, is bovendien niet verstandig. Deze maatregel biedt ons geen enkele garantie, maar is wel een ‘wake up call'. Hoe kunnen we dit probleem; de financiering van de aow in de toekomst nu echt oplossen? We moeten meer loon genereren; meer inkomen betekent meer belastingen. Dit kan natuurlijk door loonsverhogingen, maar interessanter is door meer te werken! Om deze laatste variant toe te lichten ben ik in de statistieken rond arbeidsparticipatie gedoken.
De arbeidsparticipatie van in het bijzonder vrouwen is gestegen. In 2004 was deze 60 procent, en moet in 2010 naar 65 procent en in 2016 op het niveau van 80 procent zijn aanbeland. Afhankelijk van de arbeidsmarkt lijkt dit vooralsnog te gaan lukken. Daarbij dient opgemerkt te worden dat vooral de arbeidsparticipatie van vrouwen lijdt onder een ruime arbeidsmarkt. De stijging van de arbeidsparticipatie is op zich een positieve ontwikkeling, maar er zit hier een addertje onder het gras. Zo hebben momenteel slechts 25 procent van de vrouwen ouder dan 35 jaar een fulltime baan. 40 procent van de vrouwen werkt twintig uur of minder en 35 procent van de vrouwen werkt tussen de twintig en 34 uur. Waar het concreet op neerkomt is dat de ruime meerderheid van de vrouwen drie dagen of minder werkt, maar straks ook opteert voor fulltime aow! Een ander belangrijk aspect van de arbeidsparticipatie is dat in Nederland de gemiddelde uittredingsleeftijd al jaren rond de 63 jaar schommelt.
De 67!-maatregel lijkt naar mijn mening op een eerdere maatregel die ook niet succesvol is gebleken. Met atv zouden wij door uren in te leveren in tijden van een ruime arbeidsmarkt, nieuwe banen voor voornamelijk werkeloze jongeren kunnen creëren. De atv-dagen bestaan nog steeds en functioneren net als cao-loonsverhogingen in veel bedrijven als ‘wisselgeld' om vrije tijd te kopen. Nu gun ik iedereen zijn vrije tijd, maar dit is indirect wel funest voor de financiering van de aow.
Ik behoor zelf tot die relatief kleine groep vrouwen in de categorie 35+ die fulltime werkt. Voor mij persoonlijk duurt het nog 25 jaar voor dat ik 67 jaar ben. In 25 jaar kan er veel veranderen. Nog maar vijftien jaar geleden stuurde ik mijn eerste e-mail en zeven jaar geleden leverde ik mijn eerste crm-implementatie op. Mijn werk in de ict is mijn tweede carrière, maar hoeveel carrières gaan er tot mijn 67e nog volgen?
De 67!-maatregel impliceert grote maatschappelijk veranderingen én een mentaliteitsverandering. Op de arbeidsmarkt en op het gebied van hr-management moet er veel gebeuren. Loopbaanplanning krijgt een nieuwe dimensie en werknemers moeten er zelf iets van blijven willen maken! Ieder individu moet voortdurend nadenken over het verloop van zijn of haar loopbaan. Stel je niet te afhankelijk op van één werkgever. Opleidingstrajecten, vooral in de ict, moeten aansluiten op de nieuwe doelgroepen. Worden de mensen die ‘binnenkort' met de vut gaan en de dagen tellen nu tijdens implementatietrajecten vaak een beetje ontzien, de volgende generaties zullen er vol tegenaan moeten gaan en hun kansen volledig moeten blijven benutten.
Laten we vooral geen afwachtende houding aannemen, maar actief anticiperen op wat er op ons af komt. Misschien is het een idee de vrouwen in onze omgeving met kleine deeltijdbanen aan te moedigen meer te gaan werken! Wie weet kunnen wij het tij nog keren.
