Het zal niemand de afgelopen tijd ontgaan zijn, de wereld van videoconferencing is drastisch aan het veranderen. KPN nam een meerderheidsbelang in Talk en Vision, de politie in Rotterdam en omstreken presenteerde haar eerste 3D Telecop en Cisco kocht Tandberg voor ruim 2,5 miljard. De verwachtingen zijn hoog gespannen, het rommelt in het land van videoconferencing. Partijen stomen zich klaar voor de naderende markt voor audi-visuele communicatie. De directeuren van de harwareleveranciers spreken inmiddels over de opkomende tsunami van vraag naar audio-visuele communicatie.
Al meer dan vijftien jaar negeren potentiële gebruikers de peperdure videoconferencingsystemen omdat ze toch niet echt het gevoel hebben dat hun gesprekspartner aanwezig is. Na een kostbare implementatie stappen medewerkers alsnog in de auto ondanks files, milieuvervuiling en hoge reiskosten. Slechts bij een aantal multinationals waar veel te besparen valt op vliegtickets, reistijd en hotels zie je dat videoconferencing gebruikt wordt.
In deze situatie begint nu verandering te komen. Enerzijds komt dit door technologische veranderingen en de dalende prijzen voor hardware en bandbreedte. Anderzijds komt dit door het professionaliseren van dienstverlening rondom videoconferencing.
Voor videoconferencing is toch al gauw één Mbit bandbreedte nodig. Tegenwoordig zijn dat soort verbindingen bijna overal leverbaar onder de zestig euro per maand en met het huidige tempo van verglazen zullen de prijzen alleen nog maar verder dalen en de beschikbare bandbreedte zowel up- als downstream verder toenemen.
Daarnaast zijn de tarieven voor videoconferencingapparatuur in de laatste vier jaar bijna 70 procent gedaald. Voor die lagere tarieven worden nu geen systemen meer geleverd met SD-kwaliteit maar met HD-kwaliteit. Ook zijn er videoclients ontwikkeld voor de desktop en platformen voor de integratie, onder de noemer 'unified communication and collaboration' en worden reeds geleverd door IBM en Microsoft.
In de begintijd van videoconferencing waren er alleen de leveranciers van videoconferencingsystemen die hun pakket leverden met technische beheercontracten. Daarna kwamen er de audiovisuele leveranciers bij die de ruimten inrichten en de videoconferencingapparatuur ophingen en integreerden met presentatiemiddelen zoals smartboards, laptops, televisie en geluidsinstallaties. Daarmee werd het gebruik van videoconferencing complex.
Het nadeel van de mooie en peperdure, geïntegreerde systemen is echter dat ze niet eenvoudig te bedienen en te beheren zijn. Reden voor de Nederlandse bedrijven Talk and Vision en Visions Connected om managed videodiensten te gaan leveren. Deze bedrijven helpen je bij het reserveren en opzetten van een verbinding en mocht er iets in een videoconferencingsessie niet goed gaan dan steken ze de helpende hand toe.
Ondanks het feit dat de videoconferencingsystemen steeds betere beeld- en geluidskwaliteit kunnen leveren, de bandbreedte steeds goedkoper wordt en er bedrijven bestaan die hulp bieden bij het gebruik, gaat Nederland toch nog niet massaal aan de videoconferencing. Dit komt door verschillende redenen.
In de eerste plaats is er de desillusie van al die bedrijven die de afgelopen vijftien jaar zwaar geïnvesteerd hebben in videoconferencing dat dit genegeerd werd door de medewerkers. De business case bij de aanschaf was echter zeer eenvoudig. De aanschaf van een systeem kost tienduizend euro en het product gaat vijf jaar mee, wat neerkomt op zo'n tienduizend uur videoconferentietijd. Videoconferencingsystemen kosten slechts één euro per uur. Daar komen nog wel de kosten van de managed videodienst bij, ook ongeveer één euro per uur. De totale kostprijs per uur komt daarmee op ongeveer twee euro per uur. Als een externe medewerker een uur op en een uur neer rijdt kost dat dus al gauw een honderdvoud hiervan. Gebruik van videoconferencing is dus beter voor het milieu en het komt de productiviteit ten goede. Dan zullen echter de systemen wel gebruikt moeten worden en dat is meestal niet het geval.
In de tweede plaats zijn videoconferencingsystemen nog prijzig en schept de wijze waarop de leveranciers de systemen aanbieden een noodzaak tot grote investeringen door de klant. Inmiddels zijn er al diverse leveranciers die leaseconstructies aanbieden om de aanschaf een stuk acceptabeler te maken. In de derde plaats, en dat is nog wel de belangrijkste reden, heeft men met de huidige systemen nog steeds niet het gevoel dat men met zijn gesprekspartner om tafel zit. Die laatste reden zorgt voor de problemen van één en twee.
Daar komt nu waarschijnlijk verandering in met de systemen van Teleportal. Met deze systemen kan men de gesprekspartner recht in de ogen kijken. Door een slimme constructie met een halfdoorlatende spiegel is de camera op te stellen op ooghoogte. Daarnaast zorgt dezelfde spiegel ervoor dat een 3D-effect ontstaat waarmee de gebruiker het gevoel krijgt dat hij zijn gesprekspartner bijna een hand kan geven. Hiermee heeft men echt het gevoel dat de gesprekspartner aanwezig is.
Dit systeem wordt nu getest bij de politie in Rotterdam voor het proces van aangifte doen in onbemande vestigingen. Hierbij geeft 80 procent van de gebruikers aan dat ze het als zeer prettig ervaren. 15 procent heeft geen uitgesproken mening en 5 procent heeft nog wat koudwatervrees.
Sony had dit in België ontwikkelde systeem al gauw in de gaten en heeft zich hier op gestort voor wereldwijde levering. Inmiddels wordt dit systeem dan ook standaard geleverd met een codex van Sony. Deze systemen zijn overigens ook heel goed uit te rusten met de codexen van concurrenten, zoals Tandberg, Polycom en LifeSize.
De ontwikkelingen volgen elkaar nu in rap tempo op en dat niet alleen op het gebied van de systemen zelf. Recent kwam de VPOD op de markt, een kant-en-klare videoconferencingcabine met geluidsarme ventilatie, een reserveringsysteem, optimale inrichting met meubilair, de juiste kleuren en verlichting. Dit schept een optimale omgeving om een videoconferentie te voeren.
Het is overduidelijk, de leveranciers stomen zich dus klaar. Er staat veel op het spel, de toenemende filedruk, de hogere energieprijzen, het willen bereiken van een lage CO2-footprint en de noodzaak tot kostenbesparingen zijn momenteel de drijvende krachten achter grote veranderingen in de manier waarop wij werken en reizen. KPN, Sony, Cisco, IBM en Microsoft zijn hun stellingen aan het innemen, want straks gaan er velen roepen: Beam me up Scotty!
Pieter Nierop
Videoconferencing specialist
De heer Nierop duidt op het mislukte Eye Catcher product. Systemen die niet heel erg veel kosten (Polycom en LifeSize) en wel betrouwbaar zijn, zijn inmiddels ook eenvoudig te bedienen en te beheren; en worden door partners ook als managed service aangeboden.
Het lijkt me dat Nierop wat achterloopt bij de feiten.
Uw vriendelijke buurt-expert
Evenals de andere artikelen van de heer van Nierop betreffende videoconferencing lijkt er sprake van een gebrek aan kennis over de laatste stand van zaken bij de bekende leveranciers zoals Lifesize, Tandberg, Polycom en Cisco. Daarnaast geeft hij de indruk niet objectief te zijn.
In het OTTO-project is veel kennis opgedaan over het gebruik van videoconferencing en inmiddels lopen bij meer dan 55 ziekenhuizen wekelijkse overlegstructuren via videoconferencing. Aan verder opschaling naar alle ziekenhuizen wordt hard gewerkt. Voor meer informatie: http://www.ikcnet.nl/Landelijk/thema_s/teleconsultatie_en_telecollaboratie/index.php
In de ziekenhuizen wordt gewerkt met apparatuur van bovenstaande leveranciers tot volle tevredenheid van de gebruikers. De keuze van de te gebruiken apparatuur is bijna ondergeschikt geworden aan de vraag hoe de dienst gemanaged wordt. Is er geen audio visuele dienst voorhanden in het ziekenhuis dan wordt er meestal voor gekozen om een contract af te sluiten met een z.g. dienstenleverancier.
Waar veel aandacht aan geschonken moet worden, met name bij VC met grotere groepen, is de wijze waarop de apparatuur ingesteld moet worden zodat geluid, beeld, belichting etc. optimaal igeregeld zijn. Voor elke type bespreking kunnen andere eisen gesteld worden, een duidelijke handleiding is dan essentieel. Beter nog is het gebruik van touchpanels waarbij met een druk op de knop een voorgesteld schema opgeroepen kan worden.
Prima dat dit artikel aangeeft dat videoconferencing momenteel bezig is met een grote opmars. Waar deze techniek tot enkele jaren geleden vooral populair was bij (zeer) grote organisaties, breekt hij nu ook door bij MKB en bij de lagere overheden.
De beschikbaarheid van zware maar betaalbare verbindingen (ADSL), goedkope grote beeldschermen en zeer concurrerende HD-systemen hebben de kosten en daarmee de drempel enorm verlaagd.
In deze economisch moeilijke tijd kan een organisatie veel kosten besparen door de inzet van videoconferencing. Mooi meegenomen dat hiermee ook nog eens de CO2 uitstoot wordt verlaagd en medewerkers gewoon op tijd thuis kunnen zijn in plaats van een lange rit in de files of een avondvlucht vanuit Moskou!
Wat betreft de ontwikkelingen: de hierboven genoemde Nederlandse EyeCatcher (een kleine desktop-oplossing) en het in het artikel als nieuwe ontwikkeling opgevoerde Teleportel concept, richten zich beiden op het ondersteunen van oogcontact. Daarbij maken ze gebruik van een camera achter een halfdoorlatende spiegel. Ook in mijn beleving is dat oogcontact van groot belang voor de kwaliteit van videoconferencing.
Maar beide concepten zijn al jaren op de markt en komen maar niet uit de niche-hoek. De hoge prijs en (bij de Teleportel) omvangrijke installatie hebben daar zeker mee te maken en ook het feit dat deze systemen alleen goed functioneren wanneer aan beide kanten een zelfde installatie staat. Anders treedt het effect alleen op voor de “andere kant”. In sommige situaties zijn deze systemen ideaal, maar massaal doorbreken? Ik verwacht het niet.
Aan de bovenkant van de markt is er sinds enkele jaren een ander concept dat veel aandacht krijgt, “Telepresence”. Hierbij is het de bedoeling dat gebruikers het gevoel krijgen in dezelfde ruimte te verkeren als de gesprekspartners elders, men zit samen aan “dezelfde” tafel. Door gebruik van meerdere camera’s, een wand met reuze schermen en een gecontroleerde en gelijke inrichting van de ruimten, wordt naar een optimale kwaliteit gestreefd. Dit heeft echter ook zijn prijs. De systemen van Cisco, HP, Tandberg en Polycom vergen niet alleen heel veel ruimte en een reusachtige bandbreedte, maar bovenal een heel dikke portemonnee: de prijzen lopen uiteen van 150.000 tot wel 400.000 per ruimte.
Hoewel de kwaliteit inderdaad heel hoog ligt, is het de vraag of veel bedrijven zich dit kunnen veroorloven.
Echt erg is dat niet, want voor minder dan 10% van die prijs zijn al fantastische oplossingen te krijgen die weinig bandbreedte vergen, gebruiksvriendelijk zijn en gewoon in een bestaande vergaderzaal of werkkamer kunnen worden aangebracht. De kwaliteit ligt misschien iets lager danbij Telepresence, maar het verschil is zo klein dat dit voor de meeste gebruikers niet zal opvallen.
De echte doorbraak zit daarom wat mij betreft eerder in het middensegment en aan de onderkant van de markt: dankzij een nieuwkomer als LifeSize zijn er inmiddels zelfs HD-systemen op de markt voor minder dan ? 2.000,- en voor nog geen ? 20.000 ben je voorzien van een fantastische boardroom-oplossing.
En het oogcontact? Ook dat blijkt zonder spiegels en andere trucs met deze systemen bijna of zelfs volledig te cre�ren. Een kwestie van afstand en de juiste plaatsing van scherm en camera!