Ict-organisaties staan meer dan ooit tevoren onder druk om hun kosten te reduceren. Dit komt mede doordat veel businessmanagers ict zien als een kostenpost in plaats van een waarde toevoegende functie. In activiteiten waarvan de toegevoegde waarde niet echt duidelijk is kan flink gesneden worden. Dat is in ieder geval vaak de perceptie. De ict-organisatie zelf is hier voor een groot deel verantwoordelijk voor.
In werkelijkheid voegt ict veel waarde toe, maar is de ict-organisatie niet goed in staat om dit intern te vermarkten. Het begint al met de gespreksonderwerpen met de business. In negen van de tien keer gaat het over het automatiseren van bedrijfsactiviteiten zodat het bedrijfsproces sneller en goedkoper kan functioneren. Ict inzetten om kosten te reduceren dus, niet om echt waarde toe te voegen.
De ict-organisatie versterkt deze perceptie vervolgens zelf door zich te organiseren in functionele silo's. Dit wordt richting de business verkocht als zijnde goed voor de ict-kosten. Dus alle netwerkengineers bij elkaar en alle applicatieontwikkelaars in één afdeling. Vervolgens wordt de standaardisatie verder verhoogd door het invoeren van procesmodellen en best practises. Informatiemanagement met BiSL, ontwikkeling met ASL/CMMi en operations met ITIL/ISO20000. Het resultaat is een intern gerichte ict-organisatie die elkaar bezig houdt met procedures, templates en gevechten tussen de verschillende eilandjes.
Deze ‘horizontaal' gerichte aanpak om de interne ict-efficiency te optimaliseren wordt vervolgens doorgezet bij het definiëren van de sourcing-strategie. Kortom, de infrastructuur eruit of de applicatieontwikkeling eruit. En om de business case rond te krijgen, moet er nog een extra standaardisatieslag overheen. Alles gaat in de toekomst conform de standaard servicecatalogus en processen van de leverancier.
De daadwerkelijke demand van de business snijdt echter verticaal door de horizontale ict-lagen. Weliswaar hebben BiSL, ASL en ITIL van huis uit de intentie om ict beter op de business aan te laten sluiten, maar ik zie steeds meer businessmanagers die gefrustreerd raken doordat al die procedures en proceslagen leiden tot een verbureaucratisering en afvlakking van de ict-dienstverlening. Ik kom standaard change managementprocedures tegen van vijftien verschillende stappen waar businessmanagers, die snel moeten kunnen acteren op ontwikkelingen in de markt, gewoonweg niet mee uit de voeten komen.
Deze trend beschadigt de perceptie en capaciteit van ict om als een value-centre te acteren richting de business. Het is ook een zichzelf versterkend fenomeen waarbij de business steeds hogere kostenreducties gaat opleggen, omdat de gepercipieerde toegevoegde waarde blijft afnemen.
Ik zie aan de ene kant binnen sommige ict-organisaties dat een cio ‘nieuwe stijl' het mes zet in met name servicemanagement en regieafdelingen in een poging om een deel van de bureaucreatie eruit te snijden. Daar waar de ict-organisatie te zeer in zichzelf gekeerd blijft, verwacht ik dat decentrale businessunits hun eigen ict-afdelingen weer gaan inrichten. Ik denk dat we op de top zitten van het allemaal willen ‘sharen' en standaardiseren en dat we in de komende jaren weer een beweging gaan zien richting gedeeltelijke decentralisatie. Of op zijn minst een ict-organisatie die zich weer meer gaat organiseren vanuit businessperspectief.