Per 1 september gaat het ASP Forum Nederland op in branchevereniging ICT~Office. Het asp-model, tegenwoordig beter bekend als SaaS, is rijp voor de grote softwarewereld. Wat heeft dit met open source te maken, zal je je afvragen?
Het is bekend dat SaaS-oplossingen onder de motorkap gretig gebruikmaken van open source-componenten. Volgens Gartner zal in 2010 zelfs 90 procent van de SaaS-providers open source-componenten gebruiken. De broncode van de SaaS-oplossingen zelf blijft over het algemeen gesloten, met alle nadelen van dien voor de eindgebruikers. Toch is de open source-variant van SaaS, Open SaaS, geen gemeengoed.
Een van de grootste nadelen van SaaS is het gesloten zijn van de broncode. Hierdoor ontstaat een vendor lock-in, zoals we die kennen van de traditionele closed source-leveranciers. Ook de hiervoor opgeworpen oplossing, een ingewikkelde escrow-constructie, dateert uit de gloriedagen van de closed source-hegemonie.
Maar net zoals closed source-leveranciers heden ten dage niet staan te trappelen om open source te leveren, zo zullen SaaS-providers niet happig zijn op een Open SaaS-variant. Het betekent immers een omschakeling naar een compleet nieuw business model, waarbij het geld verdient moet worden met service en support.
Toch is er voor de eindgebruikers veel te winnen met Open SaaS:
– Geen vendor lock-in of source code lock-in. Software-aanpassingen kunnen door verschillende partijen worden gemaakt. Er kan makkelijk overgestapt worden naar een andere provider.
– Geen data lock-in. Data kan op verschillende locaties opgeslagen worden. Zelfs direct bij de eindgebruiker.
Gezien de recente aanvaringen tussen ICT~Office en de open source-gemeenschap is het niet waarschijnlijk dat de open source-variant van SaaS door deze branchevereniging omarmd gaat worden. Bij de vooraangekondigde kennissessie van september over SaaS en cloud computing staan enkel closed source SaaS-providers op de presentatielijst.
En dan te bedenken dat SaaS alleen maar kon opbloeien vanwege een maas in de open source-licentie GPL, de zogenaamde 'SaaS loophole'. Hierdoor is het toegestaan om open source-componenten aan te passen en via een closed source SaaS-oplossing aan te bieden. Geen wonder dat Richard Stallman, de oprichter van de Free Software Foundation, al een jaar lang ageert tegen SaaS en cloud computing.
Stallman ageert terecht, maar dat zal de asp trend niet keren. De ‘Saas-loophole’ is op papier al gedicht met de affero GPL. Dus het is een kwestie van tijd dat nieuwe versies, forks en wat dies meer zij, onder die licentie uitgebracht gaan worden. Dus gelukkig wordt de ‘loophole’ geen ‘black hole’ waar het OSS gemeengoed in opgezogen wordt.