Het programmabureau Nederland Open in Verbinding (NOiV) veroorzaakt een sfeer, waarin leveranciers die hun producten onder licentie verkopen, zo ongeveer in de categorie 'criminele organisatie' worden gemanoeuvreerd. Dat schrijven de directeuren van Unit4Agresso, Afas en Exact in het Financieele Dagblad. Volgens hen zou NOiV met Nederlandse leveranciers van gesloten software moeten samenwerken bij de ontwikkeling van open standaarden. De huidige opstelling van NOiV kost banen aan Nederlandse ontwikkelaars, zo schrijven de directeuren.
Unit4Agresso-ceo Chris Ouwinga, Afas-ceo Bas van der Veldt en Exact-ceo Rajesh Patel hebben in het ingezonden stuk stevige kritiek op Frank Heemskerk, de architect van het actieplan Nederland Open in Verbinding (NOiV). Dit plan moet leiden tot vergroting van de interoperabiliteit van overheden en vermindering van leveranciersafhankelijkheid.
' Hoeveel banen mag NOiv, zoals zich dat nu ontwikkelt, eigenlijk kosten? Wat denkt de staatssecretaris zo eigenlijk te bereiken? Wil hij de crisis bestrijden door het Nederlandse potentieel aan softwareproductie een kopje kleiner te maken?'
‘Programma in het slop’
Het directeurstrio verwijt NOiV dat het programmabureau zou weigeren om met hen samen te werken. 'Doel van het bureau is om informatie tussen verschillende softwaresystemen zonder problemen uit te wisselen. Daar zijn wij een groot voorstander van. Daarom zijn wij erg verbaasd dat NOiV geen belangstelling heeft voor het aanbod van de Universiteit van Utrecht en de samenwerkende softwarebedrijven die gesloten software produceren, om na te gaan hoe die een bijdrage kunnen leveren aan het tot stand brengen van zoveel mogelijk open standaarden.'
'Je zou zeggen: wie van software bepaalde eigenschappen verlangt gaat in gesprek met de makers ervan. Nee dus. In plaats daarvan voert NOiV campagne voor introductie van open source software. Het resultaat van die houding is dat het openstandaardenprogramma nu in het slop zit en de gedroomde software-programma's in de praktijk helemaal niet beschikbaar zijn.'
‘Samenwerking is nodig’
Volgens de drie directeuren is de Nederlandse overheid totaal afhankelijk van gesloten softwarepakketten: 'De Nederlandse overheid in al zijn geledingen, zou niet kunnen functioneren zonder de voor eigen last en risico ontwikkelde producten van Nederlandse leveranciers van pakketsoftware, waarin de (steeds wisselende) wet en regelgeving efficiënt is 'ingebakken'. '
Om die reden zou Heemskerk volgens de ceo's moeten begrijpen dat NoIV juist moet samenwerken met leveranciers van gesloten software. Dat is echter niet het geval, zo schrijven de directeuren: 'NOiV ziet die groep van bedrijven echter niet als een partner om haar hoofdtaak – het op het schild heffen van de open standaarden – tot een goed einde te brengen.'
ACTIEPLAN NEDERLAND OPEN IN VERBINDING (NOIV)
In december 2007 werd het actieplan ‘Nederland in open verbinding' door de Tweede Kamer aangenomen. Het plan van PvdA-staatssecretaris Frank Heemskerk heeft tot doel het gebruik van open standaarden en open source software bij de (semi-)publieke overheid te versnellen. Heemskerk wil de interoperabiliteit binnen de overheid vergroten door het gebruik van open standaarden en de afhankelijkheid van leveranciers te verminderen door het gebruik van open source software. Zo wil hij bovendien een ‘gelijk speelveld op de softwaremarkt bevorderen'.
Arjen kamphuis zet hier uiteen waarom bovenstaande directeuren het verkeerd zien:
http://www.gendo.nl/blog/arjen/klagen-over-keuzevrijheid
>> Wil hij de crisis bestrijden door het Nederlandse potentieel aan softwareproductie een kopje kleiner te maken?
Nee, de overheid laten betalen voor functionaliteit die reeds is uitgevonden en gratis verkrijgbaar is, daar zit de belastingbetaler op te wachten…
>> Volgens de drie directeuren is de Nederlandse overheid totaal afhankelijk van gesloten softwarepakketten
Misschien dat de overheid daar juist vanaf wil? Wanneer je totaal afhankelijk bent van een ander, kan deze partij woekerprijzen hanteren, je hebt tenslotte geen andere keuze.
>> De Nederlandse overheid in al zijn geledingen, zou niet kunnen functioneren zonder de voor eigen last en risico ontwikkelde producten van Nederlandse leveranciers van pakketsoftware, waarin de (steeds wisselende) wet en regelgeving effici?nt is ‘ingebakken’.
Automatisering is iets van de afgelopen 40 tot 50 jaar, voor die tijd functioneerde de overheid ook al. Redelijk arrogant om te stellen dat externe partijen onmisbaar zijn, zeker wanneer je ziet dat de overheid zelf ook heel veel ontwikkelt en heeft ontwikkeld. In de jaren ’60 en ’70 waren er nog maar weinig externe ontwikkelaars, de overheid deed vrijwel alles zelf.
En de risico’s? Welke risico’s lopen externe partijen wanneer zij worden ingehuurd voor het bouwen/leveren van applicatie X? Alle uren worden door de overheid betaald, zelfs als er geen bruikbare applicatie wordt opgeleverd. Zie de vele mislukte projecten (wat los staat van open of closed software), dat heeft miljarden euro’s gekost. Hoeveel externe partijen zijn daar failliet aan gegaan? Noem eens wat namen, dan hebben we het ergens over.
Bedrijven die toegevoegde waarde bieden met hun diensten en/of open/closed source software, daar is altijd werk voor. De licentie waaronder de source wordt gedistribueerd maakt daarbij niet uit, het draait om de toegevoegde waarde en de continu?teit. Wanneer bedrijven denken/vinden dat open source een bedreiging is voor hun producten, leveren ze blijkbaar geen producten die voldoende toegevoegde waarde hebben. En dat weet men, anders zou men OSS niet zien als een bedreiging. Dat soort bedrijven/producten dienen dan ook zo snel mogelijk ophouden te bestaan, dat komt de vernieuwing van producten ten goede.
De ??n zijn dood, de ander zijn brood!
Genoemde bedrijven hebben hun gouden tijden achter zich. De wereld verandert zich en het businessmodel van deze bedrijven is niet meer up-to-date.
Dat open source ontwikkeling wel degelijk tot heel gezonde business kan leiden bewijst IBM, daar moeten de heren direkteuren misschien een voorbeeld aan nemen. Wie zich niet aanpast verdwijnt, dat geldt al een evolutie lang.
Misschien komen daardoor software-ontwikkelaars op het idee om, voor lagere salarissen, bij de overheid te gaan werken.
Sparen wij als belastingbetalers een hele boel geld uit en hoeven de directieleden van de softwarebedrijven ook niet meer zoveel belasting te betalen van hun grote winsten.
Kortom, als je jezelf uit de markt prijst moet je je klant niet verwijten dat die op zoek gaat naar goede alternatieven.
Naar mijn idee heeft Frank in zijn reactie diverse goed punten genoemd; de (drie) klagende directeuren daarentegen hebben nauwelijks een steekhoudend argument genoemd.
Als ze nou eens een keer een werkend product leveren..
Je leest maar al te vaak dat een project veel meer gaat kosten dan geplanned, en dan werkt het nog niet naar behoren.
De aanbestedingen lijken meer op een soort graaien.
Dus lever kwaliteit.
Die open initiatieven zijn prima, er wordt veel te veel geld uitgegeven.
>Misschien komen daardoor software-ontwikkelaars op het >idee om, voor lagere salarissen, bij de overheid te gaan >werken.
Helaas gaat dat niet werken. De overheid is al tijden bezig om het aantal ambtenaren te verminderen. Dit is duidelijk merkbaar bij de overheidsinstanties waar meer en meer externen werken om de softwareprojecten van de overheid in goede banen te leiden.
Wat hier gebeurt is hetzelfde als wat al vele jaren geleden gebeurt bij andere hightech industrieen. Men is bezig om de kennis van buiten Nederland te halen waardoor we op termijn niet meer concurrerend bezig kunnen zijn op de softwaremarkt.
Persoonlijk denk ik dat de heren wel een punt hebben. Alleen daarbij moet wel gezegd worden dat ze misschien de hand ook een beetje in eigen boezem moeten steken en met producten op de markt moeten komen die inderdaad kunnen samenwerken met producten die niet gebasseerd zijn op software van Microsoft of andere closed source software bedrijven.
Een mogelijkheid is om, samen met de overheid, te werken aan een laag die de conversie kan maken tussen de closed source producten en de open source software die de overheid wil gaan gebruiken. Op die manier kunnen deze bedrijven naar een beter interoperable product toe werken zonder dat de hele Nederlanse ICT industrie gelijk aan de bedelstaf geholpen wordt.
>Kortom, als je jezelf uit de markt prijst moet je je >klant niet verwijten dat die op zoek gaat naar goede >alternatieven.
Op zich prijzen de Nederlandse ICT bedrijven zich niet uit de markt als je gaat kijken naar wat je als bedrijf aan belastingen moet betalen in Nederland. Buitenlandse bedrijven willen vaak niet eens een kantoor in Nederland plaatsen omdat ze gewoon te veel geld moeten betalen aan belastingen.
Wat een onzin, opensource producten hebben ook een licentie, en kunnen ook verkocht worden. Sterker nog, Red Hat maakt sinds kort onderdeel uit van de S&P 500, je kunt dus een aardige boterham verdienen met Open Source software. Open Source zegt niet dat software gratis moet zijn, alleen dat de broncode beschikbaar moet zijn.
Mijns inziens kan de overheid ten alle tijden nog gewoon gebruik blijven maken van gesloten software. Het enige wat de NOiV verlangt is dat de communicatie gebeurd via een open standaard die door voldoende partijen wordt gebruikt en waarbij de standaard gewaarborgd wordt door een derde onafhankelijke partij. Door op deze manier gebruik te maken van zo’n open standaard ontstaat er geen vendor lock in.
Een mooi voorbeeld van zo’n open standaard is het gebruik van HR-XML voor de communicatie middels elektronische berichten tussen de overheid en uitzendorganisaties. De standaard wordt onderhouden door de SETU en TNO en is gebaseerd op een wereldwijde standaard. Binnen dit voorbeeld maakrt het dus niet welke software er gebruikt wordt zolang deze maar de HR-XML standaard ondersteunt.
Ik raad de genoemde bedrijven dan ook aan om open standaarden te gaan ondersteunen, mits gecertificeerd door het NOiV, waardoor zij hun producten gewoon bij de overheid kunnen blijven slijten.
Afgezien van Hartsuiker zijn de reacties wel erg naief. Stel dat alle commerciele software bedrijven alles open source gaan aanbieden. Wie betaalt dan de ontwikkelaars? Van gebakken lucht? Ik vraag me af of bedrijven nog wel gaan investeren in innovatie wanneer zij voor hun inspanningen niet worden betaald. Innovatie door concurrentie zal ook niet meer nodig zijn. Waarom zou je nog gaan onderscheiden? Bedenk: Open Source bestaat bij de gratie van closed software!
IBM investeert in open source software waar zij niet meer dominant zijn (als in het verleden). Ze verdienen nog bakken met geld met closed software (zie cognos dat bij veel locale en centrale overheid wordt ingezet), hardware en diensten. Met de diensten compenseren zij ruimschoots hun investering en vrijage met open source. Niet voor niets hebben zij PWC overgenomen.
Nieuwste trend: overheid gaat voor open source, huurt dure consultants die dan een applicatie mogen ontwikkelen op basis van open source. Goedkoper, beter en minder afhankelijk? Laat mij niet lachen en blijf dromen dat, per definitie, de inzet van open source beter en goedkoper zal zijn dan closed software.
Het stimuleren van interoperabiliteit en OPEN Standaarden is een goede zaak en zeker een belangrijke taak van de overheid. Als wij willen dat de overheid alles zelf moet gaan ontwikkelen op basis van open source dan gaan wij terug naar de tijd van de planeconomie en moeten wij accepteren dat er weinig innovatie zal zijn. Meer innovatie kun je als overheid stimuleren door juist software of diensten aan te schaffen van MKB bedrijven in plaats van de GROTE molochen die alleen geinteresseerd zijn in de beurswaarde van hun bedrijf. Bijvoorbeeld bij de wet regelen dat de overheid 60% van alle software en diensten van MKB bedrijven moet afnemen zou innovatie veel meer stimuleren dan een loze wet over het verplicht stellen van het gebruik van zgn open source…
@Twan: Wie zegt dat open source per definitie beter of goedkoper is? Dat is nooit gezegd en zou ook de grootste onzin zijn. Dezelfde onzin als dat closed source beter of goedkoper is. Per case zul je dit moeten bekijken. Het is wel zo dat closed source maar door 1 partij kan worden aangepast, open source kan door iedereen worden aangepast. Bij open source is er nooit sprake van vendor lockin, dat is niet mogelijk.
Open source kan door alles en iedereen worden ontwikkeld, iedereen (met programmeer kennis) kan er aan bijdragen. Even de source downloaden en je kunt er mee aan de slag. Vele bedrijven leveren bijdragen aan open source projecten of beheren zelf een open source project. Er zijn vele mogelijkheden, maar allemaal met een licentie die voldoet aan de definitie van open source. En hoe de ontwikkelaars worden betaald, dat kan op diverse manieren.
>> overheid gaat voor open source, huurt dure consultants die dan een applicatie mogen ontwikkelen op basis van open source. Goedkoper, beter en minder afhankelijk?
Een gemeente valt ook onder de noemer overheid, gemeente A kan dus iets ontwikkelen en daar voor betalen, gemeente B zou hier dan (op een later moment) zonder hoge kosten van kunnen profiteren (alleen implementatie kost dan nog tijd en dus geld). Bij een closed source-leverancier mag zowel gemeente A als gemeente B de hoofdprijs betalen, zie de huidige situatie.
Het verschil tussen een dure consultant of een dure programmeur bij een leverancier is trouwens ook niet zo groot.
>> en moeten wij accepteren dat er weinig innovatie zal zijn.
Microsoft Internet Explorer versie 6, dat is zeker zo’n voorbeeld van innovatie? Jarenlang lag dit op zijn gat, er werd door MS geen enkele ontwikkeling gedaan. Dankzij de opmars van FireFox (= open source) werd MS wakker geschut en zijn ze (gelukkig) weer aan de slag gegaan. De innovatie komt hier in zijn geheel voor rekening van de open source, de closed source leverancier deed helemaal niets aan innovatie.
Open source is trouwens al jaren gemeengoed, denk bijvoorbeeld aan Apache wat nog steeds een van de meest populaire webservers is. Hoeveel nederlandse programmeurs hebben daardoor hun baan verloren? Ik vermoed dat Apache in NL meer banen heeft opgeleverd dan dat het heeft gekost… En zo zijn er nog vele andere voorbeelden.
Zowel open als closed source hebben hun plaats in de markt, maar het kan geen kwaad om open source even in een positief daglicht te zetten. Vele open source projecten hebben nu eenmaal geen budget om inkoopmanagers een dagje te verwennen op de golfbaan…