Branchevereniging ICT~Office heeft het ministerie van Algemene Zaken 'gewobd'. De branchevereniging wil weten waarop de keuze van het departement voor het opensourcesysteem Hippo 7 is gestoeld. Algemene Zaken gebruikt deze gratis software als contentmanagementsysteem voor de website Rijksoverheid.nl zonder een aanbesteding uit te schrijven. Volgens ICT~Office is dit besluit in strijd met de Europese aanbestedingsregels. Het departement zou hiermee andere cms-leveranciers benadelen.
De rijksoverheid ontwikkelt in het kader van het project Overheidscommunicatie Nieuwe Stijl (ONS) een nieuwe rijkswebsite. De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD, onderdeel van het ministerie van Algemene Zaken) heeft hiervoor Hippo 7 geselecteerd als contentmanagementsysteem. De dienst heeft echter nagelaten hiervoor een aanbesteding uit te schrijven, omdat deze Hippo 7 als gratis open source software aanmerkt.
ICT~Office zegt ernstige twijfels te hebben over de tenderloze keuze voor Hippo. Deze aanpak doet in haar ogen geen recht aan het beginsel dat leveranciers gelijke kansen moeten hebben indien de overheid ict-producten of -diensten selecteert. Na diverse keren vruchteloos overleg en een teleurstellende briefwisseling met het ministerie van Algemene Zaken over deze kwestie, heeft de brancheorganisatie een WOB-verzoek ingediend (WOB: Wet Openbaarheid van Bestuur). De vereniging heeft in het kader van deze wet een veertien pagina's tellend document op het ministerie afgevuurd met vele vragen over de aanpak van het departement.
Niet transparant
ICT~Office vindt dat de overheid moet zorgen voor adequate specificaties en vervolgens geen marktpartij (open source of closed source) mag uitsluiten mee te dingen naar een opdracht. Voor elke meedingende partij moeten gelijke kansen gelden. Dat betekent dat keuzes op basis van persoonlijke voorkeuren en toevalligheden uit den boze zijn, waarschuwt de branchevereniging. De RVD dient in het geval van het project ONS volkomen transparant te zijn bij het selecteren en verwerven van software voor de rijkswebsite.
Voor het project ONS heeft de overheid vele miljoenen euro's beschikbaar. Deze worden deels besteed aan de inzet van overheidspersoneel en deels aan de inzet van marktpartijen. Ook de omvang van de inzet door derden is onduidelijk. ICT~Office wil weten of de overheid de wettelijke aanbestedingsdrempel (133.000 euro ex. BTW. RS) heeft overschreden. In vervolg op de contacten tussen ICT~Office en de RVD, heeft de laatste besloten op korte termijn een aanbesteding te starten voor de inhuur van extern personeel.
Op één hoop
Peter van Schelven, juridisch adviseur van ICT~Office, zegt geschrokken te zijn van de opstelling van het ministerie. 'Het departement beroept zich op de zogeheten Instructie rijksdienst bij aanschaf ict-diensten of ict-producten uit 2008. Maar die heeft uitsluitend betrekking op open standaarden. Ik krijg de indruk dat Algemene Zaken de begrippen 'open standaarden' en 'open source' op één hoop gooit.'
Een paar jaar terug ontstond ook al rumoer over de invoering van een rijksbreed contentmanagementsysteem (cms). Eerst maakte cms-leverancier Green Valley bezwaar tegen onduidelijke selectiegronden van de toen wel uitgeschreven aanbesteding. Een vervolgtraject, waaraan een aantal departementen meedeed, strandde echter door onderlinge verdeeldheid. Een ander vervolgtraject, waarbij de ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken gezamenlijk optraden, leverde wel een gunning op: Ordina kwam met Hippo als cms als winnaar uit de bus.
Saillant detail is dat in die periode de stuurgroep Surc (Samenwerking Uitvoering Rijksbrede Communicatie) zich met de cms-plannen bemoeide. Een van de leden was de toenmalige woordvoerder van Financiën, Jeroen Sprenger. Diezelfde Sprenger, bekend dus met de Hippo-oplossing bij Financiën, blijkt tegenwoordig projectleider ONS.
Dank aan Mathieu en nog meer aan Walter van Holst, dat is een duidelijk artikel.
Ter informatie, hier in Oostenrijk gaat dat iets anders. Twee vragen: ben je bij de juiste politieke partij en ben je bevriend met de beslisser? Als op beide ‘ja’ het antwoord is, krijg je de opdracht. Daarom is er nu een nieuwe commissie in oprichting die de corruptie in dit land gaat aanpakken, zo in 2099 denk ik.
Nederland is nog niet zo slecht.
Wat mij meteen opviel – maar waar verder tot nog toe niemand op reageert – is dat een open source product blijkbaar als “marktpartij” wordt gezien door ICT~office. Zit hem daar niet de crux? Het is heel lastig om een Marktpartij te koppelen aan een open source product, zeker als je – zoals Johan terecht opmerkt – het project verder in eigen beheer uitvoert. Je “koopt” dan als het ware alleen de licentie nog maar, maar als je dan moet kiezen tussen een aantal commerci?le licenties die boven de aanbestedingsgrens liggen en een aantal open source alternatieven ? nul euro, moet je dan aanbesteden of niet?
Wanneer zet ICT~office de aanval in op opdrachten waar (in-) direct wordt gevraagd om closed software? Ben benieuwd wanneer ze het lef hebben om hun eigen leden aan te vallen… Het zou toch wat zijn wanneer ICT~office Oracle dwars gaat zitten bij de “aanbesteding” door Noord-Brabant om er bv. PostgreSQL serieus op de agenda te krijgen.
@Eltjo: daar zit hem nu juist de kneep in dit geval. Het Open Source product waar het hier om draait (hippo) wordt gebouwd en vermarkt door een (1) marktpartij (het bedrijf hippo). Bij datzelfde bedrijf kan je ook tegen jaarlijkse betaling onderhoud krijgen op het product. Dat onderhoud zal AZ ongetwijfeld afnemen (het bedrijf Hippo is immers de enige die de ‘Source’ centraal beheerd). De overheid betaald dus geen licentie maar wel een jaarlijkse onderhoudvergoeding. Daar is niets mis mee maar je kan je dus (in dit specifeiek geval) net zo goed van een marktpartij spreken in het geval van Hippo. Het is een bedrijf dat bouwt en onderhoud software en vraagt daar geld voor en noemt dat geen licentie maar onderhoud. Dat de bron code ook vrij beschikbaar is (open source) is mooi meegenomen maar daar gaat het ICT office niet zo zeer om, het gaat ze om mogelijke concurrentie vervalsing en een al dan niet correcte aanbestding. Open Source kent vele gezichten, constructies en verdienmodellen dat maakt deze discussie ook zo boeiend.
@plunk Ik kan je melden dat de ICTU ook Hippo gebruikt met onderhoud en garantie door KPMG. Dus het is mogelijk zonder enig contract met Hippo BV of (indirect) met een partner van Hippo BV.