Bedrijfsleven moet kloof dichten met opleiding

Regelmatig bericht de media over het gemis van aansluiting tussen de opleidingsinstituten in Nederland en het lokale bedrijfsleven. In deze berichten staat vaak geschreven dat binnen het bedrijfsleven behoefte is aan pragmatiek en dat de opleidingen over het algemeen te theoretisch zijn ingesteld.

Er lopen diverse onderzoeken hoe een betere aansluiting te vinden, maar tot nu toe heeft geen van de onderzoeken 'de oplossing' beschikbaar. Zo zijn er een aantal opleidingsinstituten op dit moment bezig met de inrichting van competentiegerichte opleidingen waarbij de student voor diverse theoretische vakken moet aantonen middels stages dat hij/zij over de benodigde kwalificaties beschikt. Hiermee wordt een portfolio opgebouwd van ervaring die moet leiden tot een kwalificatie die overeenkomt met het vroegere MBO/HBO of hoger. Of dit de oplossing is voor dit probleem weet ik niet, maar ik ben wel gecharmeerd van deze methodiek. Maar voordat deze methode tot standaard wordt verheven hebben we nog een lange weg te gaan. En als dit geen uitdaging wordt voor onze opleidingsinstituten, dan wordt het dit wel voor het bedrijfsleven. In Nederland kiezen we immers nog vaak voor de methodiek van inhuur van expertise bij gespecialiseerde instanties voor onderzoek naar onze problemen en wordt er slechts sporadisch gebruik gemaakt van opleidingsinstituten voor het onderzoeken van gedefinieerde problemen.

Afgelopen maanden heb ik anders mogen meemaken. Ik werd benaderd door een student van een hogeschool die bezig was met zijn afstudeeronderzoek. Vanuit zijn opleiding moest hij een complex probleem onderzoeken en hierover een advies uitbrengen. Hij had al een bedrijf bereid gevonden waar hij zijn onderzoek kon uitvoeren en ook de richting van zijn advies was wel duidelijk. Wat de student in deze case anders deed dan bij een 'standaard' afstudeeropdracht was dat hij op zoek ging naar een specialist uit het bedrijfsleven met specifieke expertise over de oplossingsrichting van zijn advies. In zijn adviesrapport stond de oplossing voor het gedefinieerde probleem van het bedrijf in de kwestie, maar dan wel onderbouwd met de kennis uit het bedrijfsleven. De combinatie van normering vanuit het opleidingsinstituut, de opdrachtgever (lees: de klant met een gedefinieerd probleem) en de pragmatische kennis vanuit het bedrijfsleven heeft geleid tot een hoog cijfer voor zijn afstudeeropdracht. Wat eigenlijk nog veel belangrijker is; de opdrachtgever had zoveel vertrouwen in het advies van de student, dat hij deze student een baan heeft aangeboden om zijn eigen advies uit te voeren. We kunnen hier dus spreken van een win/win-situatie, waarbij de creativiteit van de student (het zoeken van hulp in het bedrijfsleven) de succesfactor is gebleken.

Op de vraag 'Waar ligt de oorzaak van het gat tussen afstemming van opleiding en behoefte van het bedrijfsleven' is dan mijn antwoord: 'Die ligt bij ons, het bedrijfsleven!'. Studenten zijn uitstekend in staat om vanuit de probleemstelling, die wij ze voor leggen, te komen tot fundamentele adviezen die voldoen aan hoge kwaliteitseisen die het bedrijfsleven stelt. Deze toetsing vindt immers door de opleidingsinstituten plaats. We zullen ze dan wel actief moeten helpen met onze kennis en ervaring die wij bezitten. Alleen dan zal het 'de kloof' tussen de opleidingen en het bedrijfsleven kleiner worden.