Techniek en ict zijn saai en voor nerds vinden meisjes. Ict-leverancier IBM wil dat meisjes anders kijken naar techniek. Daarom organiseert het bedrijf in Almere het EXITE-kamp voor brugklasmeisjes. Computable ging er op bezoek.
Uit de kamer in het IBM-gebouw in Almere klinkt geroezemoes. Op tafels liggen bakken lego, papieren, jassen en staan Lego-robots. Meisjes werken in groepjes aan een laptop. 'Het is hier wel wat rustiger dan in Amsterdam', zegt projectleider Marijke Bultsma, 'maar dat ligt aan de groep.' De ict-leverancier IBM organiseerde in 2009 voor de zesde keer het EXITE-kamp in Almere. Ook in Amsterdam vond het kamp plaats. Het bedrijf hoopt meisjes te kunnen interesseren voor een baan in de techniek. 'We hopen natuurlijk dat meisjes kiezen voor techniek. Maar we willen ze vooral bewust maken wat is. Dat als ze er niet voor kiezen ook weten wat ze niet kiezen', zegt Bultsma.
In Almere doen vijftien meisjes van vier verschillende scholen mee aan het kamp. Wiskundeleraar Tjeerd Doosje is voor het vijfde jaar bij het project betrokken. 'Ik ga ieder jaar weer met flyers langs de klassen. Ik vertel de meisjes dat ze zo beter een pakketkeuze kunnen maken. En ik zeg dat het vooral heel leuk is.' Doosje merkt dat meisjes in zijn klas vaak onzeker zijn over wat ze kunnen. 'Maar de ervaring is dat ze het vaak beter doen dan jongens.' Hij denkt dat tachtig procent van de meisjes die de afgelopen jaren meededen aan het kamp, kozen voor een bèta-pakket.
Gespannen
Meisjes lopen heen en weer van de laptop naar een grote tafel aan de andere kant van de ruimte. Daar kunnen ze de robot uitproberen. De robots bewegen op een raster waarop allerlei attributen liggen. 'Zij moeten de fiets en de gele blokjes in het groene vlak leggen', zegt Bultsma wijzend op een groepje meisjes dat gespannen naar de verrichtingen van hun robot kijkt. 'Oh, nee,' klinkt het, als de robot niet alleen de Lego-fiets en de gele -blokjes meeneemt, maar ook een balletje omstoot. De robot wordt opgepakt en de meisjes lopen opnieuw naar de computer. Daar wordt nieuwe programmatuur in de robot geladen.
'Het programmeren is best wel moeilijk. De robot doet nog niet altijd wat we willen', zegt Françoise Stuiver (14), een van de groepleden. Zij is door haar vader enthousiast gemaakt voor het kamp. 'Ik dacht ik ontploffende dingen zou gaan zien. Of dat we de robot met een controler zouden besturen.' Ze vindt het EXITE-kamp veel leuker en anders dan techniek op school, zegt ze. 'Daar moeten we vooral hout zagen.'
Niet speciaal voor meisjes
Volgens Bultsma is de inhoud van het kamp niet speciaal voor meisjes bedoeld. Wel zorgt het feit dat er alleen maar meisjes meedoen, ervoor dat de meisjes anders reageren. 'Als jongens meedoen, zijn meisjes geneigd om de dingen uit handen te geven.' Nu moeten de meisjes alles zelf doen.
'We hebben korte uitleg gehad over het programmeren, maar daarna moesten we zelf aan de slag. We kunnen wel vragen stellen', vertelt Tamar Hellinga (12). Haar zussen deden eerder al eens mee aan EXITE. Tamar nam nu zelf het initiatief om ook mee te doen en stuurde een mailtje naar een van de begeleiders. 'Ik dacht dat techniek over ingewikkelde dingen ging waar je over na moet denken', zegt ze. Van programmeren bijvoorbeeld, dacht ze dat het nooit ging lukken. 'Maar dat lukt wel, al loopt de robot nog niet zo hard.'
Aan een van de muren hebben meisjes een grote zelfgemaakte poster gehangen. 'De Wuppies' staat erop. Op de robot, die op de tafel staat, zijn ook wuppies geplakt. De meisjes hebben hun groepje de naam 'De Wuppies' gegeven. 'We proberen een project na te bootsen', zegt Bultsma. Aan het begin van de week wordt de meisjes de verschillende projectrollen uitgelegd. Daarna mogen ze kiezen welke rol ze mogen vervullen. Deze keer was er net zoveel animo voor de rol bouwer als projectmanager als softwareprogrammeur. 'We leren ze wel dat ze allemaal moeten kunnen programmeren, voor het geval er een ziek wordt. Dat verhoogt de continuïteit', zegt Bultsma.
Pure natuurkunde
'Het is drie uur geweest', zegt een van de meisjes, terwijl ze Bultsma aan het t-shirt trekt. Tijd voor het volgende programma-onderdeel, de meisjes gaan een raket maken van petflessen. 'Willen jullie de robots en de tafel opruimen?', roept Bultsma over de zaal. Terwijl de meisjes druk bezig zijn de spullen weg te stoppen, lopen drie mannen de ruimte binnen. Ze zijn nieuwsgierig naar het project. Doosje legt uit wat het kamp inhoudt. 'Voor de medewerker hier is het ook gezellig. Zij horen de meisjes hier ook wel rondlopen', lacht Bultsma.
De mannen vertrekken weer en de meisjes nemen plaats op de stoelen die in rijen staan. Er wordt uitgelegd hoe de raket gaat werken. 'Dat is pure natuurkunde', zegt Doosje. Vooraan zitten drie meisjes te giechelen. 'Zij zijn een beetje melig. Ze hebben een flinke tegenslag gehad. De laptop is gecrasht en ze zijn alle programma's kwijt. Daarom moeten ze van voor af aan beginnen. Maar dat hoort ook bij een project.'
EXITE
EXITE staat voor Exploring Interest in Technology and Engineering. Deze kampen worden door IBM wereldwijd georganiseerd voor meisjes in de brugklas. In deze week bouwen meisjes een robot van Lego die ze, met bijbehorende software, moeten programmeren. Daarnaast doen ze ook andere leuke wetenschappelijke proefjes. Zo bouwen de meisjes in Almere een brug van rietjes, deden ze een gps-tocht en maakten ze een raket. Aan het einde van de week presenteren ze de robot aan familieleden. Die robot moet dan een aantal opdrachten doen waar ze punten voor krijgen en uiteindelijk een prijs mee kunnen winnen.