Een projectmanager die zich gedraagt als ondernemer is beter in staat goede projectresultaten te boeken en de kloof tussen projecten en strategische doelstellingen te overbruggen. Dat blijkt uit de Benchmark Projectmanagement 2009’ van het Atos Consulting Trends Institute.
Zo delen 3 op de 4 ondervraagden de overtuiging dat de ‘projectmanager als ondernemer’ meer aandacht heeft voor het bedrijfsbelang en actiever en effectiever is bij het creëren van draagvlak onder de belangrijkste stakeholders van projecten. Het onderzoek geeft een beeld van belangrijke trends en ontwikkelingen in de Nederlandse markt voor projectmanagement. Aan de Benchmark Projectmanagement 2009 werkten ruim 200 respondenten uit alle sectoren van het Nederlandse bedrijfsleven mee.
Het vinden en behouden van de juiste projectmanager is cruciaal voor een succesvolle toepassing van projectmanagement binnen organisaties. Zo wordt de kloof tussen zowel het project en de omgeving als tussen projectmanager en opdrachtgever als één van de belangrijkste oorzaken van tegenvallende projectresultaten ervaren. Organisaties met projectmanagers die zich profileren als ondernemers slagen er juist beter in projecten goed te laten aansluiten bij bedrijfsdoelstellingen. Uit de enquête blijkt dat bijna driekwart van de respondenten het hiermee eens is en vindt dat een project alleen succesvol kan worden gemanaged door een projectmanager die zich opstelt als ondernemer. Deze projectmanager is in staat de grenzen van het project te ontstijgen en beschikbare middelen in te zetten om out of the box te denken en op een creatieve manier de gewenste resultaten te behalen.
Projectmanager als entrepreneur
"De projectmanager als ondernemer beperkt zich niet alleen tot het uitvoeren van de opdracht. De persoon die de verantwoordelijkheid voor een project op zich neemt, moet zich vooral afvragen of het projectresultaat bijdraagt aan het succes van het bedrijf of de organisatie. Door te anticiperen op wijzigende omstandigheden en in een zo vroeg mogelijk stadium direct actie te ondernemen en waar nodig bij te sturen", aldus Jan Heuker, Senior Projectmanager van Atos Consulting. "Hij of zij geeft zich rekenschap van de vraag of het project wel of niet voortgezet moet worden door opnieuw de business case te toetsen en deze zo nodig ter discussie te stellen. De projectmanager als ondernemer is in staat het bedrijfsbelang boven het projectbelang te stellen en projecten ten dienste te stellen van strategische doelstellingen. Hij maakt knelpunten bespreekbaar, investeert in wederzijds begrip en bouwt aan commitment en verantwoordelijkheid door stakeholders nauw te betrekken bij het project."
Ideaal versus praktijk
Uit het onderzoek blijkt echter dat de huidige generatie projectmanagers vaak niet voldoen aan het ideale profiel dat geschetst wordt. Slechts een derde neemt het initiatief de business case – de rechtvaardiging van het project – tussentijds te toetsen en zo nodig bij te stellen aan nieuwe omstandigheden. Zo worden business cases vooral voorafgaand aan projecten getoetst en is hiervoor tijdens en na afloop van het project aanzienlijk minder aandacht.
Brug slaan tussen project en organisatie
Ook laten de meeste projectmanagers na regelmatig een stakeholderanalyse uit te voeren. Dit is echter één van de belangrijkste voorwaarden om draagvlak te creëren en een brug te slaan tussen project en organisatie, zodat projecten minder snel verzanden en vaker binnen budget blijven. Bovendien blijkt dat een effectieve communicatie vaak ontbreekt en hierdoor onvoldoende dezelfde ‘taal’ wordt gesproken. De gemeenschappelijke taal binnen het projectmanagement komt voort uit de gekozen projectmanagementmethode. Heuker: "Kennis hiervan – zowel bij projectmanager als opdrachtgever – is een voorwaarde voor het welslagen van projecten. Uit de benchmark blijkt echter dat slechts de helft van de opdrachtgevers kennis heeft van gebruikte methodes. Bovendien blijkt dat – hoewel er zeer geavanceerde IT-systemen voor projectmanagement op de markt zijn – bijna de helft van de projectmanagers ontevreden is over de beschikbare software. Deze sluiten onvoldoende aan op hun wensen en geven te weinig inzicht in de status van projecten, waardoor een betere sturing en beheersing van projecten uitblijft."
Kleine financiële organisaties scoren het beste
Tijd, budget en scope worden in het algemeen beschouwd als kwaliteitscriteria op basis waarvan projectresultaten kunnen worden gemeten. Kleine organisaties in de financiële sector scoren hierop het beste. Zo wordt in de financiële sector in vergelijking met andere sectoren het scherpst gestuurd op kosten en budget. Het beter sturen op budgetkosten leidt tot betere resultaten. Tegelijkertijd zorgt de relatief kleine omvang van deze organisaties ervoor dat projecten beter beheersbaar zijn. Dit is opmerkelijk, aangezien kleinere organisaties minder vaak gebruikmaken van een projectmanagementorganisatie, omdat minder sprake is van standaardisatie.
Voor meer informatie over de resultaten van de Benchmarkt Projectmanagement 2009; www.atosconsulting.nl/boeken. Op donderdag op 4 juni 2009 worden de resultaten gepresenteerd bij Atos Consulting in Utrecht. Op deze dag wordt tevens de winnaar van het Project van het Jaar 2009 bekend gemaakt.